Zelfredzaamheid

Broers en zussen van kinderen met een beperking willen geen hulp, maar erkenning

Er is weinig oog voor jongeren met een bijzondere broer of zus. Om hen een plek te bieden waar zij (h)erkenning kunnen vinden, richtte Philadelphia het platform SAME! op. 'We zijn met z’n allen in de “hulpverleningstand” geschoten voor deze jongeren, terwijl ze vaak zelf geen hulp of zorg willen.' Hoe erken je hun emoties dan wel?
Participatie

Het eerste algemene beroepsprofiel van het sociaal werk is een anker

Voor het eerst in de geschiedenis van het Nederlandse sociaal werk is er nu een beroepsprofiel dat laat zien wat de gemeenschappelijke beroepsidentiteit van alle sociaal werkers is. Want wat kenmerkt de sociaal werker werkelijk? Jan Willem Bruins, directeur van BPSW, vertelt waarom dit profiel er moest komen en wat je er als sociaal werker aan hebt. 
Professionalisering

Q&A: ‘Coronacrisis leert ons dat we professionals meer ruimte moeten geven’

Ga uit van de behoeften van mensen, speel welzijn niet uit tegen zorg en investeer in sterke buurten en wijken. Dat zijn volgens Janny Bakker-Klein en Hans Alderliesten van Movisie wellicht de belangrijkste lessen die de coronacrisis ons geleerd heeft. In deze Q&A spreken zij met Zorg+Welzijn hoofdredacteur Sophie van Hogendorp over de invloed die deze crisis heeft en had op het sociaal domein en wat dat betekent voor de toekomst.
Jeugdhulp
Susanne van Herwijnen

Column: Dag in, dag uit

Student social work Susanne van Herwijnen liep honderd dagen stage op een zorgboerderij in India. De schellen vielen van haar ogen van wat ze daar zag. Niet alleen bij de cliënten, maar net zozeer bij de begeleiders. Deze week deel twee van haar verslag.
Professionalisering
portret foto Jenny Bakker-Klein. Foto: Annemarijne Bax

COLUMN Denken van klein naar groot

Mijn oudtante Bet droeg Huizer klederdracht. Ze woonde haar hele leven in Huizen. Maar zij kwijnde aan het eind van haar leven weg in een verpleeghuis buiten Huizen, op een plek waar zij niet wilde zijn. Formeel klopte het beleid en klopten de regels, maar in de praktijk pakte dat alles niet goed uit voor mijn oudtante.
Professionalisering

Waardige zorg: ik ben geen nummer

Cliënten behandelen als voorwerp, klein kind, monster of iemand helemaal negeren; het klinkt heel hard, er is geen professionals die zo wil handelen, en toch gebeurt het. De universiteit van Humanistiek onderzocht hoe je waardige zorg kunt leveren aan mensen met meervoudige problematiek en waar de valkuilen liggen.
Transformatie

Jan Willem Duyvendak: ‘Afhankelijk zijn van professionals is geen schande’

Politiek en beleid overschatten burgers en onderschatten professionals. Dat stelt Jan Willem Duyvendak vandaag op de Dag van de Sociaal Werker. Hij sprak zelfs over de verkleutering van de professionals en moedigt sociaal werkers aan om voor hun vak te gaan staan.
Professionalisering
Nieuw platform voor professionals helpt versnippering van kennis voorkomen

Nieuw platform voor professionals helpt versnippering van kennis voorkomen

Er zijn talloze websites, platformen en kennisbanken gebouwd met daarop veel en goede informatie over vraagstukken in het sociaal domein. 'Ondanks dat blijkt dat het voor professionals vaak lastig is om snel antwoord te vinden op vragen.' Een nieuw platform biedt hulp.

Over zelfredzaamheid

Zelfredzaamheid zorgt voor dilemma's

‘Wanneer de overheid vasthoudt aan zelfredzaamheid als norm, worden drempels opgeworpen waardoor mensen worden uitgesloten van voorzieningen.' Dat zegt de Nationale ombudsman in zijn jaarverslag 2016. Ook onder professionals is er een levendige discussie over hoe ver zelfredzaamheid moet gaan en voor welke cliënt. Langer thuis wonen stelt ouderen en zorgverleners bijvoorbeeld dagelijks voor dilemma’s over zelfredzaamheid.

Lees meer

Wanneer is je cliënt zelfredzaam? Wanneer hij of zij het vermogen heeft om zichzelf te redden op alle levensterreinen, met zo min mogelijk professionele ondersteuning. Dat is de formulering in de zorg voor ouderen. Het idee is dat door behoud en/of versterking van zelfredzaamheid de – extra – zorg kan worden voorkomen of uitgesteld. Maar zelfredzaamheid gaat verder. Het gaat ook over het vermogen om jezelf te redden met behulp van vrienden, buren, familie en vrijwilligers.

Beperkingen zelfredzaamheid

En niet alleen voor ouderen geldt dat professionals inzetten op zo groot mogelijke zelfredzaamheid. Ook in de schuldhulpverlening, zorg voor chronisch zieken en voor mensen met een beperking is zelfredzaamheid het devies. Het thema is een leidraad geworden in de hulpverlening, maar inmiddels lopen professionals ook tegen de beperkingen op. Want hoe ver kun je gaan met begeleiding van je cliënt met als uitgangspunt zo veel mogelijk zelfredzaam? Veel kwetsbare mensen kunnen niet zelfredzaam zijn, sommige mensen hebben altijd ondersteuning nodig.

Nadruk op zelfredzaamheid

De vraag werpt zich zo langzamerhand op of de – politieke – nadruk op zelfredzaamheid niet al te ver gaat. De nationale ombudsman uitte flinke kritiek in april 2017: ‘Wanneer de overheid vasthoudt aan zelfredzaamheid als norm, worden drempels opgeworpen waardoor mensen, burgers, worden uitgesloten van voorzieningen, overheidsdiensten en al het andere goede dat de samenleving heeft te bieden. Het stellen van eisen aan burgers waarvan vaststaat dat zij daar niet aan kunnen voldoen, is niet behoorlijk.’

Participeren

Maar de professionele nadruk of zelfredzaamheid heeft zeker ook geleid tot verbetering van de hulpverlening. Professionals zijn meer gaan denken en werken vanuit hun cliënt. Er zijn ook organisaties opgericht die zelfredzaamheid als basis hebben voor hun dienstverlening. Zoals de Stichting DeBroekriem, een organisatie die mensen helpt om in de maatschappij te participeren. De oprichters van de stichting geloven dat de zelfredzaamheid van burgers dankzij slimme verbindingen vergroot kan worden. En hun concept is succesvol, want volgens de oprichter heeft 61 procent van de vrijwilligers die zich aanmeldden bij DeBroekriem binnen een half jaar een baan, ook de mensen die daarvoor al langere tijd thuis zaten.

Schulden en zelfredzaamheid

Ook in de schuldhulpverlening is zelfredzaamheid niet alleen een doel, maar ook een middel om schulden kwijt te raken. De kans dat mensen terugvallen in schulden, nadat ze met succes een schuldentraject hebben doorlopen, is best groot. Vier jaar na afronding van het traject zijn er bovengemiddeld veel betalingsachterstanden. Om dit te voorkomen, zou er meer ingezet moeten worden op budgetbeheer. En mensen te leren zelf met hun budget om te gaan.

In dit dossier wordt het thema in allerlei facetten belicht. Het blijft een leidraad in de hulpverlening, immers de beste motivatie is de eigen motivatie. De vraag is hoe ver je als professional kunt gaan in het niet helpen, om de zelfredzaamheid van de cliënt te bevorderen. Lees in dit dossier de artikelen over deze discussie en over de oplossingen die professionals vinden.

DELEN
Vorig artikelWijkteam
Volgend artikelWmo
Mark van Dorresteijn
Lorem ipsum dolar sit amet.