Zelfredzaamheid

Langer thuis wonen
sociaal arrangeren

Dankzij de sociaal arrangeur houden mantelzorgers in Nijmegen het langer vol

Een innovatief project waar ouderen, sociaal werkers én mantelzorgers de vruchten van plukken. Die zijn de afgelopen 2 jaar behaald met ‘Sociaal Arrangeren’, een zorgpilot in Nijmegen. Mantelzorgers kunnen de zorg voor hun naasten langer volhouden, luidt een van de conclusies.
Zelfredzaamheid

Andries Baart: ‘Soms kun je beter de regels aan je laars lappen’

Bestaanszekerheid gaat over veel meer dan alleen over geld. Toch is de hulpverlening daar vaak nog niet op afgestemd. Een doorn in het oog van hoogleraar Andries Baart. Hij schreef er het essay Een precair bestaan over. ‘De mens- en wereldbeelden die in beleid omgaan, stroken te vaak niet met de mensen om wie het gaat.’
Zelfredzaamheid

Dossier: laaggeletterdheid signaleren en bespreken

1 op de 3 15-jarige leerlingen in Nederland heeft onvoldoende leesvaardigheid, blijkt uit internationaal onderzoek dat begin december 2023 werd gepubliceerd. En ongeveer 2,5 miljoen Nederlanders hebben moeite met lezen, rekenen en het gebruiken van een computer of smartphone. Reden voor Zorg+Welzijn om een dossier te maken over laaggeletterdheid met als uitgangspunt: hoe kunnen sociaal werkers laaggeletterdheid beter signaleren en bespreken. 
Zelfredzaamheid
Motiverende gespreksvoering is iemand een helpende hand bieden.

Ontdek het goud in de ander: de kunst van motiverende gespreksvoering

Voor sociaal werkers is motiverende gespreksvoering een krachtig instrument, waarmee je de innerlijke motivatie van je cliënt kan blootleggen. Deze methodiek vereist meer dan alleen technische vaardigheden; het vraagt om een diepgaande verandering in je professionele grondhouding. In dit artikel laat expert Corine Vernooij je de kansen en valkuilen zien van motiverende gespreksvoering.

SCP-directeur Karen van Oudenhoven: ‘Mensen zijn het gelukkigst als ze kunnen helpen’

De top 3 uitdagingen van Karen van Oudenhoven voor de Nederlandse samenleving: aanpak van de structurele ongelijkheid, verbetering van het vertrouwen in de overheid en verbinding zoeken in de steeds meer diverse samenleving. En wat kan de sociaal werker daaraan doen? Zorg+Welzijn interviewt de nieuwe directeur van het Sociaal en Cultureel Planbureau.

Hoe stimuleer je gedragsverandering vanuit Positieve Gezondheid?

Een nieuw studieboek over Positieve Gezondheid helpt sociaal werkers en andere professionals de gedragsverandering te bewerkstelligen die de cliënt wenst. Medeauteur John Dierx legt met praktische voorbeelden uit hoe sociaal werkers dat 'andere gesprek' kunnen voeren en kunnen samenwerken met zorgverleners.
Positieve Gezondheid in de praktijk

7 tips om met Positieve gezondheid aan de slag te gaan

Positieve gezondheid maakt een opmars in Nederland, ook in het sociaal domein. Het concept toepassen in de praktijk is echter gemakkelijker gezegd dan gedaan. Hoe pak je dat aan? Twee experts geven zeven tips om ermee aan de slag te gaan.
Ondermijning
jongeren op straat met alcohol

Het vak van straatcoach bestaat eigenlijk niet, maar in Arnhem zijn ‘frontsoldaten’ wel succesvol

Er zijn op straat, dat is in essentie het werk van een straatcoach. Ondanks dat in de armere wijken van Arnhem jongeren met succes behoed worden voor criminele activiteiten, heeft het beroep van straatcoach behoefte aan verdere professionalisering. ‘Veel van onze straatcoaches hebben vroeger zelf geworsteld met aspecten van ondermijning.’
E-health
man achter computer

Online ondersteuning heel kansrijk: ‘Het voorkomt dat stress bij cliënten oploopt’

Videobellen op afstand, waarbij cliënten zelf bepalen wanneer ze een beroep doen op hulpverleners, voorkomt escalatie van problemen. Onderzoeker Miriam Zaagsma ziet de inzet van moderne technologie niet als vervanging, maar als een aanvulling op de bestaande hulpverlening.

De zorgarrangeur: net nieuw en nu al veel kritiek, wat verandert er echt?

Een nieuw fenomeen in de wijk: de zorgarrangeur. Dit is een aparte functionaris die cliënten moet helpen zodat ouderen langer thuis kunnen wonen. Ondanks een geslaagde proef klinken er vanuit het werkveld veel kritische geluiden. Hoe zit dit?

Over zelfredzaamheid

Zelfredzaamheid zorgt voor dilemma's

‘Wanneer de overheid vasthoudt aan zelfredzaamheid als norm, worden drempels opgeworpen waardoor mensen worden uitgesloten van voorzieningen.' Dat zegt de Nationale ombudsman in zijn jaarverslag 2016. Ook onder professionals is er een levendige discussie over hoe ver zelfredzaamheid moet gaan en voor welke cliënt. Langer thuis wonen stelt ouderen en zorgverleners bijvoorbeeld dagelijks voor dilemma’s over zelfredzaamheid.

Lees meer

Wanneer is je cliënt zelfredzaam? Wanneer hij of zij het vermogen heeft om zichzelf te redden op alle levensterreinen, met zo min mogelijk professionele ondersteuning. Dat is de formulering in de zorg voor ouderen. Het idee is dat door behoud en/of versterking van zelfredzaamheid de – extra – zorg kan worden voorkomen of uitgesteld. Maar zelfredzaamheid gaat verder. Het gaat ook over het vermogen om jezelf te redden met behulp van vrienden, buren, familie en vrijwilligers.

Beperkingen zelfredzaamheid

En niet alleen voor ouderen geldt dat professionals inzetten op zo groot mogelijke zelfredzaamheid. Ook in de schuldhulpverlening, zorg voor chronisch zieken en voor mensen met een beperking is zelfredzaamheid het devies. Het thema is een leidraad geworden in de hulpverlening, maar inmiddels lopen professionals ook tegen de beperkingen op. Want hoe ver kun je gaan met begeleiding van je cliënt met als uitgangspunt zo veel mogelijk zelfredzaam? Veel kwetsbare mensen kunnen niet zelfredzaam zijn, sommige mensen hebben altijd ondersteuning nodig.

Nadruk op zelfredzaamheid

De vraag werpt zich zo langzamerhand op of de – politieke – nadruk op zelfredzaamheid niet al te ver gaat. De nationale ombudsman uitte flinke kritiek in april 2017: ‘Wanneer de overheid vasthoudt aan zelfredzaamheid als norm, worden drempels opgeworpen waardoor mensen, burgers, worden uitgesloten van voorzieningen, overheidsdiensten en al het andere goede dat de samenleving heeft te bieden. Het stellen van eisen aan burgers waarvan vaststaat dat zij daar niet aan kunnen voldoen, is niet behoorlijk.’

Participeren

Maar de professionele nadruk of zelfredzaamheid heeft zeker ook geleid tot verbetering van de hulpverlening. Professionals zijn meer gaan denken en werken vanuit hun cliënt. Er zijn ook organisaties opgericht die zelfredzaamheid als basis hebben voor hun dienstverlening. Zoals de Stichting DeBroekriem, een organisatie die mensen helpt om in de maatschappij te participeren. De oprichters van de stichting geloven dat de zelfredzaamheid van burgers dankzij slimme verbindingen vergroot kan worden. En hun concept is succesvol, want volgens de oprichter heeft 61 procent van de vrijwilligers die zich aanmeldden bij DeBroekriem binnen een half jaar een baan, ook de mensen die daarvoor al langere tijd thuis zaten.

Schulden en zelfredzaamheid

Ook in de schuldhulpverlening is zelfredzaamheid niet alleen een doel, maar ook een middel om schulden kwijt te raken. De kans dat mensen terugvallen in schulden, nadat ze met succes een schuldentraject hebben doorlopen, is best groot. Vier jaar na afronding van het traject zijn er bovengemiddeld veel betalingsachterstanden. Om dit te voorkomen, zou er meer ingezet moeten worden op budgetbeheer. En mensen te leren zelf met hun budget om te gaan.

In dit dossier wordt het thema in allerlei facetten belicht. Het blijft een leidraad in de hulpverlening, immers de beste motivatie is de eigen motivatie. De vraag is hoe ver je als professional kunt gaan in het niet helpen, om de zelfredzaamheid van de cliënt te bevorderen. Lees in dit dossier de artikelen over deze discussie en over de oplossingen die professionals vinden.

DELEN
Vorig artikelWijkteam
Volgend artikelWmo
Mark van Dorresteijn
Lorem ipsum dolar sit amet.