Zelfredzaamheid

Verslaving

Op wijkniveau stoppen met roken? ‘Dan móét er aandacht voor chronische stress zijn’

Op wijkniveau werk maken van stoppen met roken. Dat wordt beoogd in De Coevering, een kwetsbare wijk in het Brabantse Geldrop waar sommige mensen met schulden, gezondheid en opvoedproblemen kampen. ‘Om de kans op succes bij het stoppen te vergroten, móét er juist aandacht voor die stress zijn.’ Om die reden wordt nadrukkelijk de samenwerking met sociaal werkers gezocht.

De zorgarrangeur: net nieuw en nu al veel kritiek, wat verandert er echt?

Een nieuw fenomeen in de wijk: de zorgarrangeur. Dit is een aparte functionaris die cliënten moet helpen zodat ouderen langer thuis kunnen wonen. Ondanks een geslaagde proef klinken er vanuit het werkveld veel kritische geluiden. Hoe zit dit?
Verward gedrag

59 miljoen extra voor aanpak verward gedrag: ‘Maar dit zijn geen magische oplossingen’

Het klinkt mooi, al dat extra geld voor de aanpak van mensen met onbegrepen gedrag. Maar of het effectief zal zijn? ‘Het wiel wordt voortdurend opnieuw uitgevonden, maar heel vaak met dezelfde mankementen', zegt Bauke Koekkoek, lector onbegrepen gedrag en crisisdienstverpleegkundige.
Zelfredzaamheid
Podcast Kippenvel

Podcast Kippenvel: ‘Ze vloog mij om mijn nek’

Zo’n moment in je loopbaan dat je altijd bij zal blijven… In onze podcastserie Kippenvel interviewt journalist Maarten Dallinga zorg- en hulpverleners over een kippenvelmoment in hun carrière. Iedere twee weken verschijnt een nieuwe aflevering. Aflevering 6 (en tevens de laatste aflevering van deze serie): Mindert Rakhorst.
Wet- en regelgeving

Van beschermd wonen naar beschermd thuis: ‘keihard werken’

Ondanks dat de officiële overgang van beschermd wonen naar beschermd thuis (weer) is uitgesteld, tot januari 2022, zijn veel organisaties en gemeenten al druk bezig met de ambulantisering van het beschermd wonen. Het stelt sociaal professionals dan ook voor flinke uitdagingen, stelt onderzoeker Margit van der Meulen. ‘Ik denk niet dat het makkelijk zal gaan; het vraagt keihard werken.’
Dak- en thuislozen

‘Eindelijk kan ik leven in plaats van overleven’

De Stichting Zwerfjongeren Nederland heeft in samenwerking met social designer Manon van Hoeckel sinds ruim een half jaar een unieke proef. Tien dak- en thuisloze jongeren uit Den Haag, Rotterdam en Eindhoven krijgen een jaar lang een Bouwdepot van 1050 euro in de maand. Zonder voorwaarden. Het doel: hun leven weer op de rails krijgen en aan hun toekomst werken. En dat lukt boven verwachting.  
Dementie

‘Mijn angst is dat mensen met Alzheimer worden vergeten’

Vandaag op Wereld Alzheimerdag wordt overal ter wereld stil gestaan bij dementie. Dat is hard nodig, meent ouderenwerker Hamid Azaimi. Immers: 1 op de 5 mensen krijgt het. Mede daarom werkte Hamid mee aan de documentaireserie Thuis op Zuid waarin Adelheid Roosen en Hugo Borst mensen met dementie die nog zelfstandig wonen ontmoeten. Hamid: ‘Ik wil meer bekendheid geven aan dementie, het uit de taboesfeer halen.’
Zorgmijders

‘Accepteer dat niet iedereen hulp wil’

Hulp komt niet altijd terecht bij wie het nodig heeft. Vraag en aanbod matchen niet, hulpzoekenden zien door de bomen het bos niet meer of durven geen hulp te vragen. Sociaal professionals en beleidsmakers zouden meer oog moeten hebben voor deze obstakels, meent bestuurskundige Mark Reijnders. 'Ga actief op zoek naar moeilijk bereikbare mensen.'
Wmo

Erik Dannenberg: ‘Huidige Wmo is onhoudbaar’

De kosten voor de Wmo lopen op, doordat mensen met midden en hogere inkomens er meer gebruik van maken. Een gevolg van de invoering van het vaste tarief, zegt Erik Dannenberg, voorzitter van Divosa. Volgens hem is deze situatie onhoudbaar en moeten we terug naar de oorsprong: maatwerk.
LVB

Toegang sociaal domein blijkt moeilijk voor mensen met lvb

Toezicht Sociaal Domein (TSD) deed onderzoek naar de toegankelijkheid van het sociaal domein voor mensen met een licht verstandelijke beperking. Mystery guests met een lvb gingen op pad in een vijftal gemeenten. Door tijdgebrek en onvoldoende kennis werden de ervaringsdeskundigen vaker weggestuurd.

Over zelfredzaamheid

Zelfredzaamheid zorgt voor dilemma's

‘Wanneer de overheid vasthoudt aan zelfredzaamheid als norm, worden drempels opgeworpen waardoor mensen worden uitgesloten van voorzieningen.' Dat zegt de Nationale ombudsman in zijn jaarverslag 2016. Ook onder professionals is er een levendige discussie over hoe ver zelfredzaamheid moet gaan en voor welke cliënt. Langer thuis wonen stelt ouderen en zorgverleners bijvoorbeeld dagelijks voor dilemma’s over zelfredzaamheid.

Lees meer

Wanneer is je cliënt zelfredzaam? Wanneer hij of zij het vermogen heeft om zichzelf te redden op alle levensterreinen, met zo min mogelijk professionele ondersteuning. Dat is de formulering in de zorg voor ouderen. Het idee is dat door behoud en/of versterking van zelfredzaamheid de – extra – zorg kan worden voorkomen of uitgesteld. Maar zelfredzaamheid gaat verder. Het gaat ook over het vermogen om jezelf te redden met behulp van vrienden, buren, familie en vrijwilligers.

Beperkingen zelfredzaamheid

En niet alleen voor ouderen geldt dat professionals inzetten op zo groot mogelijke zelfredzaamheid. Ook in de schuldhulpverlening, zorg voor chronisch zieken en voor mensen met een beperking is zelfredzaamheid het devies. Het thema is een leidraad geworden in de hulpverlening, maar inmiddels lopen professionals ook tegen de beperkingen op. Want hoe ver kun je gaan met begeleiding van je cliënt met als uitgangspunt zo veel mogelijk zelfredzaam? Veel kwetsbare mensen kunnen niet zelfredzaam zijn, sommige mensen hebben altijd ondersteuning nodig.

Nadruk op zelfredzaamheid

De vraag werpt zich zo langzamerhand op of de – politieke – nadruk op zelfredzaamheid niet al te ver gaat. De nationale ombudsman uitte flinke kritiek in april 2017: ‘Wanneer de overheid vasthoudt aan zelfredzaamheid als norm, worden drempels opgeworpen waardoor mensen, burgers, worden uitgesloten van voorzieningen, overheidsdiensten en al het andere goede dat de samenleving heeft te bieden. Het stellen van eisen aan burgers waarvan vaststaat dat zij daar niet aan kunnen voldoen, is niet behoorlijk.’

Participeren

Maar de professionele nadruk of zelfredzaamheid heeft zeker ook geleid tot verbetering van de hulpverlening. Professionals zijn meer gaan denken en werken vanuit hun cliënt. Er zijn ook organisaties opgericht die zelfredzaamheid als basis hebben voor hun dienstverlening. Zoals de Stichting DeBroekriem, een organisatie die mensen helpt om in de maatschappij te participeren. De oprichters van de stichting geloven dat de zelfredzaamheid van burgers dankzij slimme verbindingen vergroot kan worden. En hun concept is succesvol, want volgens de oprichter heeft 61 procent van de vrijwilligers die zich aanmeldden bij DeBroekriem binnen een half jaar een baan, ook de mensen die daarvoor al langere tijd thuis zaten.

Schulden en zelfredzaamheid

Ook in de schuldhulpverlening is zelfredzaamheid niet alleen een doel, maar ook een middel om schulden kwijt te raken. De kans dat mensen terugvallen in schulden, nadat ze met succes een schuldentraject hebben doorlopen, is best groot. Vier jaar na afronding van het traject zijn er bovengemiddeld veel betalingsachterstanden. Om dit te voorkomen, zou er meer ingezet moeten worden op budgetbeheer. En mensen te leren zelf met hun budget om te gaan.

In dit dossier wordt het thema in allerlei facetten belicht. Het blijft een leidraad in de hulpverlening, immers de beste motivatie is de eigen motivatie. De vraag is hoe ver je als professional kunt gaan in het niet helpen, om de zelfredzaamheid van de cliënt te bevorderen. Lees in dit dossier de artikelen over deze discussie en over de oplossingen die professionals vinden.

DELEN
Vorig artikelWijkteam
Volgend artikelWmo
Mark van Dorresteijn
Lorem ipsum dolar sit amet.