Zelfredzaamheid

Zelfredzaamheid
opbouwwerk

BPSW, SWN en Movisie: ‘Laten we het eens over samenlevingsopbouw hebben’

De aandacht voor opbouwwerk zit in de lift, net als het aantal vacatures. Dat is positief. Maar opbouwwerk is geen duizenddingendoekje en moet niet gezien worden als de probleemoplosser van de wijk, zegt Mariël van Pelt van Movisie. BPSW, SWN en Movisie pleiten voor een extra impuls van opbouwwerk om de potentie beter te benutten.
Participatie

‘Blijf je tussen je vier muren, dan glij je alleen maar verder af’

In het Overijsselse Dalfsen poppen steeds meer ontmoetingsinitiatieven op. Dorpsgenoten ontmoeten elkaar bij een goed gekookte en betaalbare maaltijd. Opbouwwerker Peter ten Have, die jaren geleden vanwege een alcoholverslaving zelf heel diep in de put zat, is de drijvende kracht. Movisie publiceert binnenkort zijn succesverhaal, lees alvast dit voorproefje van Ten Have.
Jeugdhulp

Column: De kracht van gemeenschappen

Jacqueline Schilling gebruikt de zomer om te reflecteren op de vraag: wat zijn mijn inspiratiebronnen? Deze aflevering de kracht van gemeenschappen. 
Zelfredzaamheid
zwanger beer

KIPPENVEL ‘Alle kasten en dozen werden opengetrokken’

Met het vangnetwerk in Rotterdam zoekt Jenny Zwijnenburg altijd naar activiteiten die de deelnemers samen kunnen doen. Gezamenlijke activiteiten en zorgen voor elkaar is makkelijker dan zelf om hulp vragen en het kan je evengoed enorm helpen, is de filosofie van de vangnetwerkmethode. Zo kwam de Stichting Babyspullen op hun pad.
Participatie
foto van cadeautje

Verbinden in tijden van corona: ‘Wij wordt het nieuwe ik’

Hoe leg je overbruggende contacten in een wijk? Hoe werk je aan sociale samenhang? Movisie ging kijken bij zeven geslaagde initiatieven en trok lessen die deels ook – of misschien wel juist – gelden in tijden van corona. ‘Van wereldburgers zijn we nu allemaal buurtburgers geworden.’
Eenzaamheid

‘Ontmoeten is nog geen vriendschap’

Esther de Bie, sociaal werker bij ONS welzijn in Veghel gespecialiseerd in ouderenwerk, werkt stevig aan preventie op het gebied van eenzaamheid. Ontmoeting na ontmoeting rijgt ze aan elkaar, in de hoop dat er een vriendschapsvonk overslaat.
Zelfredzaamheid
Teun Hofmeijer

Het blijft allemaal mensenwerk

‘Ja, ik neem nu dus even de regie’, zegt de mevrouw die werkt met mensen een verstandelijke beperking.

Over zelfredzaamheid

Zelfredzaamheid zorgt voor dilemma's

‘Wanneer de overheid vasthoudt aan zelfredzaamheid als norm, worden drempels opgeworpen waardoor mensen worden uitgesloten van voorzieningen.' Dat zegt de Nationale ombudsman in zijn jaarverslag 2016. Ook onder professionals is er een levendige discussie over hoe ver zelfredzaamheid moet gaan en voor welke cliënt. Langer thuis wonen stelt ouderen en zorgverleners bijvoorbeeld dagelijks voor dilemma’s over zelfredzaamheid.

Lees meer

Wanneer is je cliënt zelfredzaam? Wanneer hij of zij het vermogen heeft om zichzelf te redden op alle levensterreinen, met zo min mogelijk professionele ondersteuning. Dat is de formulering in de zorg voor ouderen. Het idee is dat door behoud en/of versterking van zelfredzaamheid de – extra – zorg kan worden voorkomen of uitgesteld. Maar zelfredzaamheid gaat verder. Het gaat ook over het vermogen om jezelf te redden met behulp van vrienden, buren, familie en vrijwilligers.

Beperkingen zelfredzaamheid

En niet alleen voor ouderen geldt dat professionals inzetten op zo groot mogelijke zelfredzaamheid. Ook in de schuldhulpverlening, zorg voor chronisch zieken en voor mensen met een beperking is zelfredzaamheid het devies. Het thema is een leidraad geworden in de hulpverlening, maar inmiddels lopen professionals ook tegen de beperkingen op. Want hoe ver kun je gaan met begeleiding van je cliënt met als uitgangspunt zo veel mogelijk zelfredzaam? Veel kwetsbare mensen kunnen niet zelfredzaam zijn, sommige mensen hebben altijd ondersteuning nodig.

Nadruk op zelfredzaamheid

De vraag werpt zich zo langzamerhand op of de – politieke – nadruk op zelfredzaamheid niet al te ver gaat. De nationale ombudsman uitte flinke kritiek in april 2017: ‘Wanneer de overheid vasthoudt aan zelfredzaamheid als norm, worden drempels opgeworpen waardoor mensen, burgers, worden uitgesloten van voorzieningen, overheidsdiensten en al het andere goede dat de samenleving heeft te bieden. Het stellen van eisen aan burgers waarvan vaststaat dat zij daar niet aan kunnen voldoen, is niet behoorlijk.’

Participeren

Maar de professionele nadruk of zelfredzaamheid heeft zeker ook geleid tot verbetering van de hulpverlening. Professionals zijn meer gaan denken en werken vanuit hun cliënt. Er zijn ook organisaties opgericht die zelfredzaamheid als basis hebben voor hun dienstverlening. Zoals de Stichting DeBroekriem, een organisatie die mensen helpt om in de maatschappij te participeren. De oprichters van de stichting geloven dat de zelfredzaamheid van burgers dankzij slimme verbindingen vergroot kan worden. En hun concept is succesvol, want volgens de oprichter heeft 61 procent van de vrijwilligers die zich aanmeldden bij DeBroekriem binnen een half jaar een baan, ook de mensen die daarvoor al langere tijd thuis zaten.

Schulden en zelfredzaamheid

Ook in de schuldhulpverlening is zelfredzaamheid niet alleen een doel, maar ook een middel om schulden kwijt te raken. De kans dat mensen terugvallen in schulden, nadat ze met succes een schuldentraject hebben doorlopen, is best groot. Vier jaar na afronding van het traject zijn er bovengemiddeld veel betalingsachterstanden. Om dit te voorkomen, zou er meer ingezet moeten worden op budgetbeheer. En mensen te leren zelf met hun budget om te gaan.

In dit dossier wordt het thema in allerlei facetten belicht. Het blijft een leidraad in de hulpverlening, immers de beste motivatie is de eigen motivatie. De vraag is hoe ver je als professional kunt gaan in het niet helpen, om de zelfredzaamheid van de cliënt te bevorderen. Lees in dit dossier de artikelen over deze discussie en over de oplossingen die professionals vinden.

DELEN
Vorig artikelWijkteam
Volgend artikelWmo
Mark van Dorresteijn
Lorem ipsum dolar sit amet.