Zelfredzaamheid

Informele zorg

Vraag naar mentoren voor kwetsbare mensen groeit

Mentorschap Nederland voerde in de maand oktober campagne voor meer mentoren, want de vraag naar deze wettelijke vertegenwoordigers van kwetsbare mensen groeit. Bij zorg- en welzijnsprofessionals is deze vorm van ondersteuning echter nog lang niet altijd bekend, zegt Caroline Verkerk, directeur van Mentorschap Nederland.
Jeugdhulp

Column: De kracht van gemeenschappen

Jacqueline Schilling gebruikt de zomer om te reflecteren op de vraag: wat zijn mijn inspiratiebronnen? Deze aflevering de kracht van gemeenschappen. 
Informele zorg

‘We stralen in alles uit dat iedereen hier welkom is’

Dorine Rüter (38) is een van de drie genomineerden voor de Zorg+Welzijn Award. Vanuit haar stichting Lokaal wist ze het Wijkcentrum Waterkracht in Zutphen in twee jaar tijd om te vormen van een plek waar voornamelijk autochtone ouderen kwamen tot een bruisende ontmoetingsplek waar kinderen, jongeren, ouderen uit alle windstreken zich thuis voelen.
Zelfredzaamheid

Kaders doorbreken en samen het verschil maken

Sociaal Goud is een stichting die ouderen, vrijwilligers, mantelzorgers, professionals en studenten verbindt en laat bijdragen aan het welzijn van ouderen. Directeur Marleen Suurmeijer: 'We brengen mensen van verschillende leeftijden, achtergronden en pluimage bij elkaar om samen het verschil te maken. En wezenlijk van betekenis te zijn voor een ander.'
Transformatie
Wie wint de eerste Transformatie Trofee?

‘Zo is sociaal werk bedoeld’

WijZijn Traverse Groep uit Roosendaal is de winnaar van de Transformatie Trofee 2018. De trofee is bedoeld voor welzijnsorganisaties die op een innovatieve manier de transformatie vormgeven. WijZijn Traverse Groep kreeg de trofee voor de Voor-Elkaar-teams: teams met vrijwillige buurtbewoners die 1500 huisbezoeken deden bij hun buren. Jurylid Sjef van der Klein: ‘Dit is sociaal werk zoals het bedoeld is.’
Zelfredzaamheid

‘Ik kan mensen weer blij maken’

In steeds meer gemeenten ontstaan plekken waar kwetsbare mensen altijd welkom zijn. Zonder indicatie, zonder formulieren en met aandacht. ‘Was ik er maar twee jaar eerder achter gekomen dat dit bestond.’
Wmo

SCP: Anders werken in sociaal domein gaat maar moeizaam

Gemeenten staan achter de uitgangspunten van de Wet Maatschappelijke ondersteuning die in 2015 werd ingevoerd. Het uitvoeren van de wet vinden veel gemeenten echter nog wel lastig. Dat concludeert het Sociaal Cultureel Planbureau.
Zelfredzaamheid

Minder afhankelijk van de begeleider

Buurtcirkels brengen mensen met een beperking die in dezelfde wijk wonen bij elkaar. Het Rotterdamse Pameijer is er in Nederland het verst mee gevorderd. ‘Soms moet je niets doen om iets tot stand te brengen.’

Over zelfredzaamheid

Zelfredzaamheid zorgt voor dilemma's

‘Wanneer de overheid vasthoudt aan zelfredzaamheid als norm, worden drempels opgeworpen waardoor mensen worden uitgesloten van voorzieningen.' Dat zegt de Nationale ombudsman in zijn jaarverslag 2016. Ook onder professionals is er een levendige discussie over hoe ver zelfredzaamheid moet gaan en voor welke cliënt. Langer thuis wonen stelt ouderen en zorgverleners bijvoorbeeld dagelijks voor dilemma’s over zelfredzaamheid.

Lees meer

Wanneer is je cliënt zelfredzaam? Wanneer hij of zij het vermogen heeft om zichzelf te redden op alle levensterreinen, met zo min mogelijk professionele ondersteuning. Dat is de formulering in de zorg voor ouderen. Het idee is dat door behoud en/of versterking van zelfredzaamheid de – extra – zorg kan worden voorkomen of uitgesteld. Maar zelfredzaamheid gaat verder. Het gaat ook over het vermogen om jezelf te redden met behulp van vrienden, buren, familie en vrijwilligers.

Beperkingen zelfredzaamheid

En niet alleen voor ouderen geldt dat professionals inzetten op zo groot mogelijke zelfredzaamheid. Ook in de schuldhulpverlening, zorg voor chronisch zieken en voor mensen met een beperking is zelfredzaamheid het devies. Het thema is een leidraad geworden in de hulpverlening, maar inmiddels lopen professionals ook tegen de beperkingen op. Want hoe ver kun je gaan met begeleiding van je cliënt met als uitgangspunt zo veel mogelijk zelfredzaam? Veel kwetsbare mensen kunnen niet zelfredzaam zijn, sommige mensen hebben altijd ondersteuning nodig.

Nadruk op zelfredzaamheid

De vraag werpt zich zo langzamerhand op of de – politieke – nadruk op zelfredzaamheid niet al te ver gaat. De nationale ombudsman uitte flinke kritiek in april 2017: ‘Wanneer de overheid vasthoudt aan zelfredzaamheid als norm, worden drempels opgeworpen waardoor mensen, burgers, worden uitgesloten van voorzieningen, overheidsdiensten en al het andere goede dat de samenleving heeft te bieden. Het stellen van eisen aan burgers waarvan vaststaat dat zij daar niet aan kunnen voldoen, is niet behoorlijk.’

Participeren

Maar de professionele nadruk of zelfredzaamheid heeft zeker ook geleid tot verbetering van de hulpverlening. Professionals zijn meer gaan denken en werken vanuit hun cliënt. Er zijn ook organisaties opgericht die zelfredzaamheid als basis hebben voor hun dienstverlening. Zoals de Stichting DeBroekriem, een organisatie die mensen helpt om in de maatschappij te participeren. De oprichters van de stichting geloven dat de zelfredzaamheid van burgers dankzij slimme verbindingen vergroot kan worden. En hun concept is succesvol, want volgens de oprichter heeft 61 procent van de vrijwilligers die zich aanmeldden bij DeBroekriem binnen een half jaar een baan, ook de mensen die daarvoor al langere tijd thuis zaten.

Schulden en zelfredzaamheid

Ook in de schuldhulpverlening is zelfredzaamheid niet alleen een doel, maar ook een middel om schulden kwijt te raken. De kans dat mensen terugvallen in schulden, nadat ze met succes een schuldentraject hebben doorlopen, is best groot. Vier jaar na afronding van het traject zijn er bovengemiddeld veel betalingsachterstanden. Om dit te voorkomen, zou er meer ingezet moeten worden op budgetbeheer. En mensen te leren zelf met hun budget om te gaan.

In dit dossier wordt het thema in allerlei facetten belicht. Het blijft een leidraad in de hulpverlening, immers de beste motivatie is de eigen motivatie. De vraag is hoe ver je als professional kunt gaan in het niet helpen, om de zelfredzaamheid van de cliënt te bevorderen. Lees in dit dossier de artikelen over deze discussie en over de oplossingen die professionals vinden.

DELEN
Vorig artikelWijkteam
Volgend artikelWmo
Mark van Dorresteijn
Lorem ipsum dolar sit amet.