Zelfredzaamheid

Informele zorg
Herstelacademies

Wat is de meerwaarde van Herstelacademies?

Het Trimbos-instituut doet de aankomende jaren uitgebreid onderzoek naar de bijdrage die Herstelacademies kunnen leveren aan het herstel van mensen met psychische problemen. Maar wat kunnen we daar nu al over zeggen? Ton Verspoor is mede-initiatiefnemer en manager van Enik Recovery College en ziet dagelijks wat de positieve impact van Herstelacademies kan zijn: ‘Onze bezoekers herstellen door van elkaar te leren.’
Wijkteam
Maatwerk bieden in de wijk

Maatwerk bieden in de wijk: essentieel, maar knap lastig

Maatwerk bieden is belangrijk in het sociaal domein. Tegelijkertijd is het knap lastig om daar invulling aan te geven, merkt Linda Rothman. Ze doet onderzoek naar dit onderwerp en signaleert allerlei externe belemmeringen. Maar het kán wel.
Langer thuis wonen
Voor de ouderenzorg van de toekomst hebben professionals in de nulde en eerste lijn meer houvast nodig.

Zorg voor ouderen is meer dan ooit: naar de mens kijken

Voor de ouderenzorg van de toekomst hebben professionals in de nulde- en eerstelijn meer houvast nodig. En meer kennis over de mogelijkheden om thuis te blijven wonen. De tijd dringt, want de zorg voor ouderen wordt complexer en omvangrijker. ‘Kijk verder dan de diagnose.’
Wijkteam
Silke van Arum is senior adviseur bij Movisie

Blog: Wie helpt mijn buurmannen?

Acht trappen moet mijn buurman van driehoog af om zijn hondje uit te laten. En vervolgens weer acht omhoog. Dat gaat niet makkelijk. Hij is 88 en volgens eigen zeggen werkt zijn rotknie niet meer mee. Mijn benedenbuurman van één hoog, een ruime zestiger, zie ik minder vaak. Hij heeft psychische problemen en leidt een eenzaam en teruggetrokken leven. Wie gaat hen helpen? Het sociale wijkteam?
Wmo

SCP: Anders werken in sociaal domein gaat maar moeizaam

Gemeenten staan achter de uitgangspunten van de Wet Maatschappelijke ondersteuning die in 2015 werd ingevoerd. Het uitvoeren van de wet vinden veel gemeenten echter nog wel lastig. Dat concludeert het Sociaal Cultureel Planbureau.
Zelfredzaamheid

Minder op het spreekuur dankzij welzijnswerk

Huisartsen in Gezondheidscentrum De Rubenshoek in de Haagse Schilderswijk zien talloze patiënten met klachten gerelateerd aan armoede, stress en een ongezonde levensstijl. Directeur Fred van der Loo: ‘Alleen door structurele samenwerking met het sociaal domein kunnen we de gezondheid van onze patiënten verbeteren.’

Wie zorgt voor wat?

Sociaal professionals kennen de riedel: eerst kijken wat het eigen netwerk van iemand kan doen en pas daarna professionele hulp inzetten. Maar hoe kom je tot goede afspraken met dat netwerk? Zijn er taken die de familie sowieso hoort te doen?

Over zelfredzaamheid

Zelfredzaamheid zorgt voor dilemma's

‘Wanneer de overheid vasthoudt aan zelfredzaamheid als norm, worden drempels opgeworpen waardoor mensen worden uitgesloten van voorzieningen.' Dat zegt de Nationale ombudsman in zijn jaarverslag 2016. Ook onder professionals is er een levendige discussie over hoe ver zelfredzaamheid moet gaan en voor welke cliënt. Langer thuis wonen stelt ouderen en zorgverleners bijvoorbeeld dagelijks voor dilemma’s over zelfredzaamheid.

Lees meer

Wanneer is je cliënt zelfredzaam? Wanneer hij of zij het vermogen heeft om zichzelf te redden op alle levensterreinen, met zo min mogelijk professionele ondersteuning. Dat is de formulering in de zorg voor ouderen. Het idee is dat door behoud en/of versterking van zelfredzaamheid de – extra – zorg kan worden voorkomen of uitgesteld. Maar zelfredzaamheid gaat verder. Het gaat ook over het vermogen om jezelf te redden met behulp van vrienden, buren, familie en vrijwilligers.

Beperkingen zelfredzaamheid

En niet alleen voor ouderen geldt dat professionals inzetten op zo groot mogelijke zelfredzaamheid. Ook in de schuldhulpverlening, zorg voor chronisch zieken en voor mensen met een beperking is zelfredzaamheid het devies. Het thema is een leidraad geworden in de hulpverlening, maar inmiddels lopen professionals ook tegen de beperkingen op. Want hoe ver kun je gaan met begeleiding van je cliënt met als uitgangspunt zo veel mogelijk zelfredzaam? Veel kwetsbare mensen kunnen niet zelfredzaam zijn, sommige mensen hebben altijd ondersteuning nodig.

Nadruk op zelfredzaamheid

De vraag werpt zich zo langzamerhand op of de – politieke – nadruk op zelfredzaamheid niet al te ver gaat. De nationale ombudsman uitte flinke kritiek in april 2017: ‘Wanneer de overheid vasthoudt aan zelfredzaamheid als norm, worden drempels opgeworpen waardoor mensen, burgers, worden uitgesloten van voorzieningen, overheidsdiensten en al het andere goede dat de samenleving heeft te bieden. Het stellen van eisen aan burgers waarvan vaststaat dat zij daar niet aan kunnen voldoen, is niet behoorlijk.’

Participeren

Maar de professionele nadruk of zelfredzaamheid heeft zeker ook geleid tot verbetering van de hulpverlening. Professionals zijn meer gaan denken en werken vanuit hun cliënt. Er zijn ook organisaties opgericht die zelfredzaamheid als basis hebben voor hun dienstverlening. Zoals de Stichting DeBroekriem, een organisatie die mensen helpt om in de maatschappij te participeren. De oprichters van de stichting geloven dat de zelfredzaamheid van burgers dankzij slimme verbindingen vergroot kan worden. En hun concept is succesvol, want volgens de oprichter heeft 61 procent van de vrijwilligers die zich aanmeldden bij DeBroekriem binnen een half jaar een baan, ook de mensen die daarvoor al langere tijd thuis zaten.

Schulden en zelfredzaamheid

Ook in de schuldhulpverlening is zelfredzaamheid niet alleen een doel, maar ook een middel om schulden kwijt te raken. De kans dat mensen terugvallen in schulden, nadat ze met succes een schuldentraject hebben doorlopen, is best groot. Vier jaar na afronding van het traject zijn er bovengemiddeld veel betalingsachterstanden. Om dit te voorkomen, zou er meer ingezet moeten worden op budgetbeheer. En mensen te leren zelf met hun budget om te gaan.

In dit dossier wordt het thema in allerlei facetten belicht. Het blijft een leidraad in de hulpverlening, immers de beste motivatie is de eigen motivatie. De vraag is hoe ver je als professional kunt gaan in het niet helpen, om de zelfredzaamheid van de cliënt te bevorderen. Lees in dit dossier de artikelen over deze discussie en over de oplossingen die professionals vinden.

DELEN
Vorig artikelWijkteam
Volgend artikelWmo
Mark van Dorresteijn
Lorem ipsum dolar sit amet.