Zelfredzaamheid

LVB

Ouders met een LVB begrijpen hun baby beter dankzij Pinkies

Voor mensen met een licht verstandelijke beperking kunnen problemen oplossen en overzicht bewaren lastiger zijn dan voor anderen. Als kersverse ouder kan het daarom lastig zijn de baby op te voeden. Maar er is hulp voor ouders met een LVB: de interventie Pinkies draagt bij aan een veilige hechting.
Jeugdhulp
Chronisch beperkte jongeren

Gelijke kansen voor jongeren met chronische aandoening: wat is daarvoor nodig?

Jongeren met een chronische aandoening hebben vaak een achterstand op hun leeftijdsgenoten als het gaat om onderwijs, werk en financiële zelfredzaamheid. Hoe zorgen we voor meer gelijkwaardigheid? Volgens Femke van Zoggel, operationeel manager van stichting JongPIT, ligt daar (ook) een belangrijke taak voor sociaal professionals. ‘Onze doelgroep mist vaak ondersteuning. Sociaal professionals kunnen dat bij uitstek bieden.’
LVB

Er wordt te laat hulp verleend en op de verkeerde manier

Huishouden, werk, sociale contacten en vrije tijd. Voor de 1,2 miljoen mensen met een verstandelijke beperking is meedoen op alle terreinen problematisch. Bij de hulp en ondersteuning wordt te veel de nadruk gelegd op zelfredzaamheid. En daar gaat het mis, concluderen onderzoekers van het Sociaal en Cultureel Planbureau. ‘Een verstandelijke beperking wordt vaak niet herkend.’
Zelfredzaamheid
lezen en schrijven

‘Zou het niet fantastisch zijn als je deze brief zelf kon lezen?’

Veel sociaal werkers komen cliënten tegen die niet of moeilijk kunnen lezen en/of schrijven. Hoe maak je dat bespreekbaar? In deze week van Lezen en Schrijven extra aandacht voor laaggeletterdheid.
LVB
silhouet

‘Lvb is vaak een blinde vlek’

Voor mensen met een licht verstandelijke beperking (lvb) is meedoen niet vanzelfsprekend. Lisa Putman en Isolde Woittiez van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP) pleiten in hun vandaag verschenen rapport. 'Meer meedoen’ voor een voorlichtingscampagne en trainingen om ambtenaren, hulpverleners, leraren en werkgevers hier bewust van te maken. ‘De insteek is te vaak zelfredzaamheid. Maar zelfredzaam zijn mensen met een lvb niet.’
Jeugdhulp
Tiny Houses Lichtenvoorde

Tiny house als tussenstap van begeleid naar zelfstandig wonen

Zorginstelling De Lichtenvoorde heeft sinds juli twee tiny houses op een van hun woonlocaties staan waarin jongeren kunnen oefenen met zelfstandig wonen. 'Ze merken fysiek dat ze niet meer begeleid wonen, maar ze zijn wel nog in een bekende omgeving en met hun vertrouwde begeleiders.'

Budgettraining voor mensen met een licht verstandelijke beperking

Mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) lopen een groter risico op schulden. De budgettraining Grip op je Knip van MEE richt zich op het vergroten van hun financiële zelfredzaamheid. Het lectoraat Armoede interventies van de Hogeschool van Amsterdam deed hier onderzoek naar. Wat zijn de effecten? En wat kunnen professionals ervan leren?
Zelfredzaamheid

Onderzoek: Innovaties nodig voor betaalbare woonzorgvormen

Kwetsbare ouderen met een kleine portemonnee konden vroeger terecht in een beschut verzorgingshuis, met zorg en ondersteuning, veiligheid en activiteiten binnen handbereik. Nu wonen deze ouderen steeds vaker zelfstandig in de wijk. Van welk aanbod kunnen zij gebruikmaken?
LVB
'Professional moet anders kijken naar mensen met LVB'

‘Professional moet anders kijken naar mensen met LVB’

Xavier Moonen, bijzonder hoogleraar, vindt dat te veel ondersteuning van mensen met een licht verstandelijke beperking op basis van ‘gevoelens’ wordt ingericht. ‘Ongelijkheid van ondersteuning van mensen met LVB is zeer gewenst.’
LVB
Pieter Hilhorst: ‘Zoek naar een middenweg als je problemen echt wilt oplossen’

Pieter Hilhorst: ‘Zoek naar een middenweg als je problemen echt wilt oplossen’

‘We hebben te maken met een rare paradox: hoe kwetsbaarder je maatschappelijke positie, op hoe meer regelingen je aanspraak moet maken en hoe groter de kans is dat je niet krijgt waar je recht op hebt. Dat moet veranderen.’ En actieonderzoeker Pieter Hilhorst weet ook hoe.

Over zelfredzaamheid

Zelfredzaamheid zorgt voor dilemma's

‘Wanneer de overheid vasthoudt aan zelfredzaamheid als norm, worden drempels opgeworpen waardoor mensen worden uitgesloten van voorzieningen.' Dat zegt de Nationale ombudsman in zijn jaarverslag 2016. Ook onder professionals is er een levendige discussie over hoe ver zelfredzaamheid moet gaan en voor welke cliënt. Langer thuis wonen stelt ouderen en zorgverleners bijvoorbeeld dagelijks voor dilemma’s over zelfredzaamheid.

Lees meer

Wanneer is je cliënt zelfredzaam? Wanneer hij of zij het vermogen heeft om zichzelf te redden op alle levensterreinen, met zo min mogelijk professionele ondersteuning. Dat is de formulering in de zorg voor ouderen. Het idee is dat door behoud en/of versterking van zelfredzaamheid de – extra – zorg kan worden voorkomen of uitgesteld. Maar zelfredzaamheid gaat verder. Het gaat ook over het vermogen om jezelf te redden met behulp van vrienden, buren, familie en vrijwilligers.

Beperkingen zelfredzaamheid

En niet alleen voor ouderen geldt dat professionals inzetten op zo groot mogelijke zelfredzaamheid. Ook in de schuldhulpverlening, zorg voor chronisch zieken en voor mensen met een beperking is zelfredzaamheid het devies. Het thema is een leidraad geworden in de hulpverlening, maar inmiddels lopen professionals ook tegen de beperkingen op. Want hoe ver kun je gaan met begeleiding van je cliënt met als uitgangspunt zo veel mogelijk zelfredzaam? Veel kwetsbare mensen kunnen niet zelfredzaam zijn, sommige mensen hebben altijd ondersteuning nodig.

Nadruk op zelfredzaamheid

De vraag werpt zich zo langzamerhand op of de – politieke – nadruk op zelfredzaamheid niet al te ver gaat. De nationale ombudsman uitte flinke kritiek in april 2017: ‘Wanneer de overheid vasthoudt aan zelfredzaamheid als norm, worden drempels opgeworpen waardoor mensen, burgers, worden uitgesloten van voorzieningen, overheidsdiensten en al het andere goede dat de samenleving heeft te bieden. Het stellen van eisen aan burgers waarvan vaststaat dat zij daar niet aan kunnen voldoen, is niet behoorlijk.’

Participeren

Maar de professionele nadruk of zelfredzaamheid heeft zeker ook geleid tot verbetering van de hulpverlening. Professionals zijn meer gaan denken en werken vanuit hun cliënt. Er zijn ook organisaties opgericht die zelfredzaamheid als basis hebben voor hun dienstverlening. Zoals de Stichting DeBroekriem, een organisatie die mensen helpt om in de maatschappij te participeren. De oprichters van de stichting geloven dat de zelfredzaamheid van burgers dankzij slimme verbindingen vergroot kan worden. En hun concept is succesvol, want volgens de oprichter heeft 61 procent van de vrijwilligers die zich aanmeldden bij DeBroekriem binnen een half jaar een baan, ook de mensen die daarvoor al langere tijd thuis zaten.

Schulden en zelfredzaamheid

Ook in de schuldhulpverlening is zelfredzaamheid niet alleen een doel, maar ook een middel om schulden kwijt te raken. De kans dat mensen terugvallen in schulden, nadat ze met succes een schuldentraject hebben doorlopen, is best groot. Vier jaar na afronding van het traject zijn er bovengemiddeld veel betalingsachterstanden. Om dit te voorkomen, zou er meer ingezet moeten worden op budgetbeheer. En mensen te leren zelf met hun budget om te gaan.

In dit dossier wordt het thema in allerlei facetten belicht. Het blijft een leidraad in de hulpverlening, immers de beste motivatie is de eigen motivatie. De vraag is hoe ver je als professional kunt gaan in het niet helpen, om de zelfredzaamheid van de cliënt te bevorderen. Lees in dit dossier de artikelen over deze discussie en over de oplossingen die professionals vinden.

DELEN
Vorig artikelWijkteam
Volgend artikelWmo
Mark van Dorresteijn
Lorem ipsum dolar sit amet.