Zelfredzaamheid

Jeugdhulp
Chronisch beperkte jongeren

Gelijke kansen voor jongeren met chronische aandoening: wat is daarvoor nodig?

Jongeren met een chronische aandoening hebben vaak een achterstand op hun leeftijdsgenoten als het gaat om onderwijs, werk en financiële zelfredzaamheid. Hoe zorgen we voor meer gelijkwaardigheid? Volgens Femke van Zoggel, operationeel manager van stichting JongPIT, ligt daar (ook) een belangrijke taak voor sociaal professionals. ‘Onze doelgroep mist vaak ondersteuning. Sociaal professionals kunnen dat bij uitstek bieden.’
Jeugdhulp

VoorZorg: hulp voor baby en moeder kan mishandeling voorkomen

‘Als je niets doet, weet je vrijwel zeker dat het fout gaat’, zegt adviseur Elle Struijf over VoorZorg, een interventie voor jonge vrouwen die zwanger zijn in een zeer onstabiele situatie. Kindjes van nul tot twee jaar en hun moeders worden (ook al in de zwangerschap) ondersteund, wat kindermishandeling voorkomt. ‘Het alternatief kan uithuisplaatsing zijn en daar hebben ouders noch kind iets aan.’
Jeugdhulp
Zorgverlening tijdens de lockdown

Wat leert de eerste lockdown ons over zorgvraag en -verlening?

De eerste lockdown zette zowel sociaal professionals als cliënten behoorlijk onder druk. Wat veranderde er voor hen tijdens deze onstuimige periode? Wat ging er goed en minder goed in de zorg- en hulpverlening? En wat kunnen we daarvan leren? Het Verwey-Jonker Instituut deed er onderzoek naar.
Jeugdhulp
Susanne van Herwijnen

Column: Dag in, dag uit

Student social work Susanne van Herwijnen liep honderd dagen stage op een zorgboerderij in India. De schellen vielen van haar ogen van wat ze daar zag. Niet alleen bij de cliënten, maar net zozeer bij de begeleiders. Deze week deel twee van haar verslag.
Jeugdhulp

Scheidingklets helpt ouders en kinderen

Met het boek Scheidingklets kunnen gescheiden ouders moeilijke onderwerpen bespreken met hun kinderen. ‘Ouders hebben de beste intenties, maar soms niet de tijd of creativiteit om een vorm te verzinnen om met hun kinderen te praten over moeilijke onderwerpen’, vertelt Rianne van Essen, uitgever van het boek.
Dak- en thuislozen

‘Eindelijk kan ik leven in plaats van overleven’

De Stichting Zwerfjongeren Nederland heeft in samenwerking met social designer Manon van Hoeckel sinds ruim een half jaar een unieke proef. Tien dak- en thuisloze jongeren uit Den Haag, Rotterdam en Eindhoven krijgen een jaar lang een Bouwdepot van 1050 euro in de maand. Zonder voorwaarden. Het doel: hun leven weer op de rails krijgen en aan hun toekomst werken. En dat lukt boven verwachting.  
Jeugdhulp

‘Thuis tobben ouders heel wat af’

Als gezinnen elkaar meer helpen met het opvoeden van kinderen, kan het ontsporen van gezinnen en de inzet van professionele hulp worden voorkomen. Dat is de gedachte achter de stichting Buurtgezinnen. En dat werkt, blijkt uit onderzoek. ‘Ons motto is: opvoeden doen we samen.’
Armoede

Ambities van de moeders staan centraal bij Droommoeders

Met een pragmatisch aanpak helpt het project Droommoeders jonge, alleenstaande vrouwen met kinderen aan een betere toekomst. Centraal staat de ambitie van de vrouwen zélf. ‘Het doel van de moeders is leidend, niet hun problemen. We richten ons op wat de vrouwen wel kunnen’, aldus projectleider Mardoeka Christensen.
Wmo
eenzame oudere

SCP: Meer aandacht nodig van professionals tegen eenzaamheid

Eén op de vijf mensen die gebruik maakt van de Wmo voelt zich zeer eenzaam. Evert Pommer van het Sociaal en Cultureel Planbureau stelt: 'Een oorzaak voor grotere eenzaamheid zou kunnen zijn dat hulpverleners minder tijd hebben om met ouderen in gesprek te gaan.’
Jeugdhulp

Relationeel werken: ‘Ergens tussen schreeuw en stilte’

Hein-Jan Hagen werkt als coach en persoonlijk begeleider op woonhotel Schoonegge in Rotterdam. Hij biedt als medewerker van PerspeKtief hulp en opvang aan mensen die in het leven zijn vastgelopen en daar in een bescheiden appartement verblijven.

Over zelfredzaamheid

Zelfredzaamheid zorgt voor dilemma's

‘Wanneer de overheid vasthoudt aan zelfredzaamheid als norm, worden drempels opgeworpen waardoor mensen worden uitgesloten van voorzieningen.' Dat zegt de Nationale ombudsman in zijn jaarverslag 2016. Ook onder professionals is er een levendige discussie over hoe ver zelfredzaamheid moet gaan en voor welke cliënt. Langer thuis wonen stelt ouderen en zorgverleners bijvoorbeeld dagelijks voor dilemma’s over zelfredzaamheid.

Lees meer

Wanneer is je cliënt zelfredzaam? Wanneer hij of zij het vermogen heeft om zichzelf te redden op alle levensterreinen, met zo min mogelijk professionele ondersteuning. Dat is de formulering in de zorg voor ouderen. Het idee is dat door behoud en/of versterking van zelfredzaamheid de – extra – zorg kan worden voorkomen of uitgesteld. Maar zelfredzaamheid gaat verder. Het gaat ook over het vermogen om jezelf te redden met behulp van vrienden, buren, familie en vrijwilligers.

Beperkingen zelfredzaamheid

En niet alleen voor ouderen geldt dat professionals inzetten op zo groot mogelijke zelfredzaamheid. Ook in de schuldhulpverlening, zorg voor chronisch zieken en voor mensen met een beperking is zelfredzaamheid het devies. Het thema is een leidraad geworden in de hulpverlening, maar inmiddels lopen professionals ook tegen de beperkingen op. Want hoe ver kun je gaan met begeleiding van je cliënt met als uitgangspunt zo veel mogelijk zelfredzaam? Veel kwetsbare mensen kunnen niet zelfredzaam zijn, sommige mensen hebben altijd ondersteuning nodig.

Nadruk op zelfredzaamheid

De vraag werpt zich zo langzamerhand op of de – politieke – nadruk op zelfredzaamheid niet al te ver gaat. De nationale ombudsman uitte flinke kritiek in april 2017: ‘Wanneer de overheid vasthoudt aan zelfredzaamheid als norm, worden drempels opgeworpen waardoor mensen, burgers, worden uitgesloten van voorzieningen, overheidsdiensten en al het andere goede dat de samenleving heeft te bieden. Het stellen van eisen aan burgers waarvan vaststaat dat zij daar niet aan kunnen voldoen, is niet behoorlijk.’

Participeren

Maar de professionele nadruk of zelfredzaamheid heeft zeker ook geleid tot verbetering van de hulpverlening. Professionals zijn meer gaan denken en werken vanuit hun cliënt. Er zijn ook organisaties opgericht die zelfredzaamheid als basis hebben voor hun dienstverlening. Zoals de Stichting DeBroekriem, een organisatie die mensen helpt om in de maatschappij te participeren. De oprichters van de stichting geloven dat de zelfredzaamheid van burgers dankzij slimme verbindingen vergroot kan worden. En hun concept is succesvol, want volgens de oprichter heeft 61 procent van de vrijwilligers die zich aanmeldden bij DeBroekriem binnen een half jaar een baan, ook de mensen die daarvoor al langere tijd thuis zaten.

Schulden en zelfredzaamheid

Ook in de schuldhulpverlening is zelfredzaamheid niet alleen een doel, maar ook een middel om schulden kwijt te raken. De kans dat mensen terugvallen in schulden, nadat ze met succes een schuldentraject hebben doorlopen, is best groot. Vier jaar na afronding van het traject zijn er bovengemiddeld veel betalingsachterstanden. Om dit te voorkomen, zou er meer ingezet moeten worden op budgetbeheer. En mensen te leren zelf met hun budget om te gaan.

In dit dossier wordt het thema in allerlei facetten belicht. Het blijft een leidraad in de hulpverlening, immers de beste motivatie is de eigen motivatie. De vraag is hoe ver je als professional kunt gaan in het niet helpen, om de zelfredzaamheid van de cliënt te bevorderen. Lees in dit dossier de artikelen over deze discussie en over de oplossingen die professionals vinden.

DELEN
Vorig artikelWijkteam
Volgend artikelWmo
Mark van Dorresteijn
Lorem ipsum dolar sit amet.