Zelfredzaamheid

Verslaving

Op wijkniveau stoppen met roken? ‘Dan móét er aandacht voor chronische stress zijn’

Op wijkniveau werk maken van stoppen met roken. Dat wordt beoogd in De Coevering, een kwetsbare wijk in het Brabantse Geldrop waar sommige mensen met schulden, gezondheid en opvoedproblemen kampen. ‘Om de kans op succes bij het stoppen te vergroten, móét er juist aandacht voor die stress zijn.’ Om die reden wordt nadrukkelijk de samenwerking met sociaal werkers gezocht.
Zelfredzaamheid

‘Mentale gezondheid beschermen met meer aandacht voor leefomgeving’

Ruim veertig procent van alle Nederlanders ontwikkelen in de loop van hun leven mentale problemen die hun functioneren aantasten. Oplossingen worden vaak gezocht in de ggz en bij de huisarts, maar mentale gezondheid beschermen en bevorderen moet vooral gebeuren in de leefomgeving. Dat stellen onderzoekers van het Trimbos-instituut. Zij geven bouwstenen voor mentale gezondheidsbevordering en preventie.
Wijkteam
Langer zelfstandig thuis wonen is niet goedkoper

Jet Bussemaker (RVS): Preventie initiatieven vallen in dorre aarde

De gezondheidsverschillen tussen mensen met een hoge sociaal-economische status (SES) en een lage SES worden groter. De oorzaken hiervoor zijn complex en spelen op vele terreinen: armoede, huisvesting, flexibilisering van de arbeidsmarkt. ‘We hebben structureel beleid nodig dat de verschillen kleiner maakt,’ stelt RVS voorzitter Jet Bussemaker.
Eenzaamheid
depressie binnen

Coronacrisis heeft impact op psychische gezondheid

Hoe gaat het met de psychische gezondheid van Nederland als gevolg van de coronacrisis? Veel mensen maken zich daar zorgen over. Het Sociaal Cultureel Planbureau combineerde corona-onderzoeken met wetenschappelijke kennis over psychische gezondheid en crises. 'We zien inderdaad meer stress en angst, zeker bij specifieke groepen.'
Langer thuis wonen

Onderzoek: Langer thuis kan niet zonder wijknetwerk

Wat hebben ouderen nodig om zo lang mogelijk gezond en gelukkig thuis te blijven wonen. Het antwoord: een sterker lokaal netwerk, gebouwd door goed opgeleide sociaal werkers. 
Langer thuis wonen
‘Langer thuis wonen heeft alleen zin als je betekenisvol thuis kunt blijven wonen.’

Langer thuis wonen: wat is nog acceptabel?

Met het programma ‘Langer thuis’ van minister Hugo de Jonge is nog veel mis, zo bleek onlangs tijdens een Kamerdebat. Hoogleraar ouderengeneeskunde Jos Schols beaamt dat. ‘Langer thuis wonen heeft alleen zin als je betekenisvol thuis kunt blijven wonen.’
Zelfredzaamheid

Hoe je een preventieve beweegroute collectief van de grond krijgt

Wil je preventief en collectief werken, dan moet je veel netwerken. Het is een lang proces waarbij resultaten pas geboekt worden na veel onzichtbaar werk. Dat netwerken kan Esther de Bie, sociaal werker van ONS welzijn, heel goed. In Veghel probeert ze mensen en organisaties te activeren. Haar doel: de Kwiekroute moet gebruikt worden.
Wijkteam

‘Nieuw preventiebeleid hard nodig in gezondheidszorg’

De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) pleit voor een nieuw perspectief op preventie in de gezondheidszorg. Een gesprek met projectvoorzitter Marianne de Visser: ‘Zet specifiek beleid op de lageropgeleiden.’
Zelfredzaamheid

Blog: De glasscherf in de band- blijven repareren of zoeken naar de bron?

Er wordt heel wat gerepareerd in hulpverleningsland. Het is ook nodig om iets te repareren wanneer het kapot is, maar misschien is het nog wel belangrijkere om te kijken naar de oorzaak waaróm iets kapot is gegaan. Een fietsband kun je plakken, maar wanneer de glasscherf nog in de buitenband zit, kun je vervolgens wel aan de gang blijven.
Participatie

De kwetsbare burger participeert nog niet zo goed

De participatiesamenleving vertoont nog een alleszins elitair karakter. Dat constateert Movisie aan de hand van een onderzoek. Niemand weet eigenlijk nog wat er met de participatiesamenleving wordt bedoeld.

Over zelfredzaamheid

Zelfredzaamheid zorgt voor dilemma's

‘Wanneer de overheid vasthoudt aan zelfredzaamheid als norm, worden drempels opgeworpen waardoor mensen worden uitgesloten van voorzieningen.' Dat zegt de Nationale ombudsman in zijn jaarverslag 2016. Ook onder professionals is er een levendige discussie over hoe ver zelfredzaamheid moet gaan en voor welke cliënt. Langer thuis wonen stelt ouderen en zorgverleners bijvoorbeeld dagelijks voor dilemma’s over zelfredzaamheid.

Lees meer

Wanneer is je cliënt zelfredzaam? Wanneer hij of zij het vermogen heeft om zichzelf te redden op alle levensterreinen, met zo min mogelijk professionele ondersteuning. Dat is de formulering in de zorg voor ouderen. Het idee is dat door behoud en/of versterking van zelfredzaamheid de – extra – zorg kan worden voorkomen of uitgesteld. Maar zelfredzaamheid gaat verder. Het gaat ook over het vermogen om jezelf te redden met behulp van vrienden, buren, familie en vrijwilligers.

Beperkingen zelfredzaamheid

En niet alleen voor ouderen geldt dat professionals inzetten op zo groot mogelijke zelfredzaamheid. Ook in de schuldhulpverlening, zorg voor chronisch zieken en voor mensen met een beperking is zelfredzaamheid het devies. Het thema is een leidraad geworden in de hulpverlening, maar inmiddels lopen professionals ook tegen de beperkingen op. Want hoe ver kun je gaan met begeleiding van je cliënt met als uitgangspunt zo veel mogelijk zelfredzaam? Veel kwetsbare mensen kunnen niet zelfredzaam zijn, sommige mensen hebben altijd ondersteuning nodig.

Nadruk op zelfredzaamheid

De vraag werpt zich zo langzamerhand op of de – politieke – nadruk op zelfredzaamheid niet al te ver gaat. De nationale ombudsman uitte flinke kritiek in april 2017: ‘Wanneer de overheid vasthoudt aan zelfredzaamheid als norm, worden drempels opgeworpen waardoor mensen, burgers, worden uitgesloten van voorzieningen, overheidsdiensten en al het andere goede dat de samenleving heeft te bieden. Het stellen van eisen aan burgers waarvan vaststaat dat zij daar niet aan kunnen voldoen, is niet behoorlijk.’

Participeren

Maar de professionele nadruk of zelfredzaamheid heeft zeker ook geleid tot verbetering van de hulpverlening. Professionals zijn meer gaan denken en werken vanuit hun cliënt. Er zijn ook organisaties opgericht die zelfredzaamheid als basis hebben voor hun dienstverlening. Zoals de Stichting DeBroekriem, een organisatie die mensen helpt om in de maatschappij te participeren. De oprichters van de stichting geloven dat de zelfredzaamheid van burgers dankzij slimme verbindingen vergroot kan worden. En hun concept is succesvol, want volgens de oprichter heeft 61 procent van de vrijwilligers die zich aanmeldden bij DeBroekriem binnen een half jaar een baan, ook de mensen die daarvoor al langere tijd thuis zaten.

Schulden en zelfredzaamheid

Ook in de schuldhulpverlening is zelfredzaamheid niet alleen een doel, maar ook een middel om schulden kwijt te raken. De kans dat mensen terugvallen in schulden, nadat ze met succes een schuldentraject hebben doorlopen, is best groot. Vier jaar na afronding van het traject zijn er bovengemiddeld veel betalingsachterstanden. Om dit te voorkomen, zou er meer ingezet moeten worden op budgetbeheer. En mensen te leren zelf met hun budget om te gaan.

In dit dossier wordt het thema in allerlei facetten belicht. Het blijft een leidraad in de hulpverlening, immers de beste motivatie is de eigen motivatie. De vraag is hoe ver je als professional kunt gaan in het niet helpen, om de zelfredzaamheid van de cliënt te bevorderen. Lees in dit dossier de artikelen over deze discussie en over de oplossingen die professionals vinden.

DELEN
Vorig artikelWijkteam
Volgend artikelWmo
Mark van Dorresteijn
Lorem ipsum dolar sit amet.