Ervaringsdeskundigen

Aurelia Visser: '‘Ik was eerst heel onzeker en bang dat niemand op mij zat te wachten.' Foto: Annemarijne Bax

Aurelia was verslaafd aan gokken en is nu ervaringsdeskundige: ‘Mijn zwakte is ook mijn kracht’

Aurelia Visser raakte verslaafd aan online gokken. Hoe ze met het leven moest omgaan was ze even kwijt. Maar inmiddels begeleidt ze als sociaal werker en ervaringsdeskundige nu zelf anderen met hun verslaving. ‘Door mijn eigen verhaal te vertellen laat ik zien wat je kunt bereiken.’
Ervaringsdeskundigen

Rick was sociaal werker en is nu ervaringsdeskundige: ‘Ik voel veel minder afstand’

Rick Zandvliet (42) was hulpverlener in een wijkteam. Dat hij regelmatig last had van angst en paniek wisten weinig mensen. Toen Rick na vele jaren eindelijk kon herstellen dankzij de juiste diagnose, besloot hij als ervaringsdeskundige te gaan werken. 'Ik kan nu veel meer mezelf zijn en werk meer vanuit de wens van de cliënt.'
Participatie
Buddy's. ervaringskennis

Een buddy met ervaringskennis voor je cliënt vinden? Bij deze 12 adressen kun je terecht

Kan je cliënt wel een vast, fijn moment in de week gebruiken? Iemand om mee te praten of juist om samen wat te ondernemen? Koppel hem of haar dan aan een maatje. Zorg+Welzijn maakte een praktisch overzicht van twaalf adressen waar je cliënt een buddy mét ervaringskennis kan vinden.
Ervaringsdeskundigen.

Dossier: samenwerken met ervaringsdeskundigen

Module ervaringsdeskundigheid voor sociaal werkers pleit voor cultuuromslag: ‘Veel reflecteren’ De module Ervaringsdeskundigheid geeft sociaal werkers en andere professionals handvatten om ervaringsdeskundigheid goed in te zetten. Wel is volgens de samenstellers van de module een cultuuromslag nodig, met professionals die zich bescheiden opstellen. Dwayne Meijnckens van MIND bespreekt de belangrijkste aanbevelingen. ‘Sta open voor ervaringskennis.’ […]
Weekoverzicht

Lees het laatste nieuws in het sociaal domein in 5 minuten

Het was de week van het Hoofdlijnenakkoord, maar er was natuurlijk meer relevant nieuws voor sociaal werkers. Zoals over nieuwe hulpmiddelen voor mensen met depressie, het verkennend gesprek en de impact van Instagram en Facebook op de mentale gezondheid van kinderen.
Nora Akachar theater Carilijne Pieters

Hulpverlener Nora Akachar: ‘Theater was mijn redding’

Nora Akachar (38) groeide op in een ‘multiprobleemgezin'. Dat veroorzaakte trauma's, maar gaf haar ook ‘een vechtersmentaliteit.' Beide gebruikt ze in haar werk als hulpverlener en theatermaker. ‘Die harde jeugd heeft me ook gebracht waar ik nu ben.'

Dat iemand zichzelf snijdt kan heel veel redenen hebben, weet ervaringsdeskundige Iris

Iris de Wolf (30) sneed zichzelf vanaf de leeftijd van ongeveer 12 tot 20 jaar. Nu helpt ze lotgenoten via Stichting Zelfbeschadiging. Haar boodschap aan hulpverleners: negeer het niet, maar kijk vooral ook verder. 'Soms is krassen of snijden een overlevingsmechanisme, voor mij was het vooral een manier om mezelf te straffen.'
Jeugdhulp

Het laatste nieuws in het sociaal domein: in 5 minuten ben je bijgepraat

Deze week gebeurde er weer veel in het sociaal domein. We hebben de belangrijkste ontwikkelingen voor jou op een rijtje gezet. Deze week: geschokte reacties op een rapport over misstanden in de jeugdzorg van ervaringsdeskundige Jason Bhugwandass, geldtips voor jongeren in de Week van het geld en 1,2 miljoen euro subsidie voor vrijwillige inzet: zo vraag je het aan.
Jeugdhulp
Moraya Lopez Valse Start

Moraya (25) maakt theater over uithuisplaatsing en jeugdzorg: ‘Veiligheid werd me ontnomen’

Moraya Lopez brengt haar aangrijpende verhaal over de impact van onveilig opgroeien tot leven in haar theatershow 'Valse Start’, waarmee ze over een week in de Kleine Komedie in Amsterdam staat. ‘Het moeilijkste van onveilig opgroeien is de twijfel in mezelf, het gevoel van niet goed genoeg zijn. Dat blijft me achtervolgen.’
Stefan Groothuis werd in 2014 olympisch kampioen op de 1000 meter, maar worstelde daarna met depressies. '‘Nu weet ik dat mijn belangrijkste levensdoel is: een goede vader te zijn.' Foto ©: Carilijne Pieters

HET RUGZAKJE ‘Stenen sjouwen is lekker voor je hoofd’

Van topschaatser naar werkvoorbereider in de bouw, en regelmatig gehinderd door stevige depressies. Stefan Groothuis heeft met hangen en wurgen geleerd met zijn kwetsbaarheid te leven. Gemakkelijk was het niet: ‘Ik leerde: tanden op elkaar en de beuk erin. Maar dat keert zich tegen je.

Over ervaringsdeskundigen

Wat is de meerwaarde van de ervaringsdeskundige?

‘We hebben de ervaringsdeskundigheid in zorg en welzijn meer dan ooit nodig’, ‘De inzet van ervaringsdeskundigheid in zorg en welzijn is geen doel op zich’ en ‘Juist ervaringsdeskundigen moeten óók afstand bewaren’. Het zijn enkele uitspraken die op deze website gedaan zijn over ervaringsdeskundigen in het sociaal domein. Steeds vaker worden ervaringsdeskundigen ingezet en er is steeds meer aandacht voor opleidingsmogelijkheden voor ervaringsdeskundigen. Maar wat is de meerwaarde van ervaringsdeskundigheid in zorg en welzijn? En wat is de positie ervan?

Lees meer

De ervaringsdeskundige wint terrein binnen het sociaal domein. Van oorsprong werd ervaringsdeskundigheid in zorg en welzijn ingezet binnen de ggz, maar steeds vaker krijgt hij nu ook in andere sectoren, zoals verslavingszorg en gehandicaptenzorg, een plek. Maar hoe deze plek er precies uit moet zien, daarover verschillen de meningen.

Inzet ervaringsdeskundigheid in zorg en welzijn

Wilma Boevink, onderzoeker en ervaringsdeskundige binnen de ggz, merkt dat we in Nederland voorlopen op de rest van Europa als het gaat om de inzet van ervaringsdeskundigen. ‘In Frankrijk is het bijvoorbeeld absoluut ondenkbaar dat patiënten buiten de spreekkamer met hulpverleners in aanraking komen. Wat dat betreft lopen wij in Nederland mijlenver voor op andere landen.’ Maar we zijn er nog niet. ‘De inzet van een ervaringsdeskundige is geen doel op zich, het is een middel om te zorgen dat de ggz zich dienstbaar en ondersteunend kan inzetten bij het grillige bestaan van cliënten. Er wordt nu vooral gebruik gemaakt van individuen en niet van de collectieve kennis van ervaringsdeskundigen. Er is te weinig sprake van invloedrijke kruisbestuiving.’

Ervaringsdeskundigheid in zorg en welzijn

Bovendien meent Boevink dat de inzet van ervaringsdeskundigheid nu vaak nog toevallig is. ‘Er is hierover weinig centraal beleid.  De teamleider bepaalt of er een ervaringsdeskundige of een vrijwilliger met ervaringsdeskundigheid aanwezig is op een afdeling. Ook zijn er per team verschillende arbeidsvoorwaarden, opleidingseisen en supervisie mogelijkheden. Al die punten roepen in veel organisaties praktische vragen op.’

Ervaringskennis versus ervaringsdeskundigen

En dan hebben we het nog niet eens over wanneer je nu eigenlijk precies een ervaringsdeskundige bént. Onderzoeker Alie Weerman: ‘In de discussie die nu op gang komt, menen sommigen dat iedereen ervaringskennis heeft. Ik ben daar heel duidelijk in. Nee, niet iedereen heeft de ervaringskennis die nodig is om als ervaringsdeskundige te kunnen werken.’ De basis voor de kennis van een ervaringsdeskundige is volgens Weerman dat deze ervaring heeft met ontwrichting en herstel. Heb je deze ervaring? Dan zou je dus als ervaringsdeskundige aan de slag kunnen.

Afstand tussen ervaringsdeskundige en cliënt

Maar ook dat is niet altijd even gemakkelijk. Het is heel verleidelijk om als ervaringsdeskundige heel dicht bij de client te staan en je eigen ervaringen te delen om de ander te helpen. Volgens Weerman is dat echter niet altijd goed. ‘Ervaringsdeskundigen kunnen goed nabij zijn, maar juist zij moeten óók leren met een bepaalde distantie te werken. Het proces van ervaringsdeskundige zelf en dat van de cliënt moet niet vervlochten raken. Dat gebeurt sneller omdat de ervaringsdeskundige zich persoonlijker opstelt dan gebruikelijk is bij professionals. Die persoonlijke betrokkenheid is anderzijds ook de kracht.’

Goede basis voor ervaringsdeskundigheid in zorg en welzijn

Al met al is het dus helemaal niet zo simpel en vanzelfsprekend om een client met behulp van ervaringskennis verder te helpen. Om ervaringsdeskundigen een goede basis mee te geven voor hun functie, worden dan ook steeds meer opleidingsmogelijkheden aangeboden. Voor ervaringsdeskundigen in de specialistische ggz zijn opleidingen inmiddels vanzelfsprekend, ook voor ervaringsdeskundigen in de basis ggz en het sociaal domein zijn inmiddels opleidingen beschikbaar. Zo starten Rino Zuid en Markieza per september 2017 met een nieuwe opleiding speciaal voor het sociaal domein.

Opleidingen voor ervaringsdeskundigheid in zorg en welzijn

Volgens de initiatiefnemers focust een ervaringsdeskundige in de specialistische ggz voornamelijk op de stoornis, hoe daarmee omgegaan kan worden en de afbouwen van medicatie. ‘In het sociaal domein en in de basis ggz ligt de focus op positieve gezondheid: wat kan een cliënt wél? Waar liggen talenten en hoe kan een cliënt die inzetten? Hoe bouw je gezonde relaties op? Hoe geef je zin aan je leven? Hoe werk je aan een gezonde leefstijl? Hierbij kijkt de ervaringsdeskundige met de cliënt samen buiten de kaders van de zorg. Denk aan vrijwilligerswerk of hardloopgroepjes.’ De inhoud van deze nieuwe opleiding is gebaseerd op Positieve Gezondheid van Machteld Huber, De Herstel visie (Antony, 1993) en HELI Herstel in de eerste lijn van Indigo.

Uitgelicht congres

Jaarcongres Verslaving in het sociaal domein

Hotel Veenendaal
DELEN
Vorig artikelHuiselijk geweld
Volgend artikelJeugdhulp
Mark van Dorresteijn
Lorem ipsum dolar sit amet.