Sociaal Bestek nr. 4, 2018

    In het zomernummer van Sociaal Bestek wordt antwoord gegeven op de vraag ‘Hoe word je een dementievriendelijke gemeente?’ Verder liggen onder meer de gemeentebudgetten voor het sociaal domein onder de loep, wordt de opkomst van schuldhulp voor ondernemers beschreven en is er aandacht voor de AVG in de jeugdzorg.

    Redactioneel: Verhuizing

    Onlangs ben ik met mijn gezin verhuisd. Een periode die je goed voorbereidt. Wat moet er allemaal gebeuren aan klussen, wanneer ga je wat doen, wie kun je waar voor vragen en hoeveel geld heb je om te investeren? Op basis van deze vragen maak je een planning en begroting. Voor een verhuizing van een gezin binnen dezelfde woonplaats is dat nog goed te overzien. Toch is verhuizen een van de grotere stressfactoren in het leven. Tijdens deze periode maakte ik de vergelijking met de ‘verhuizing’ van het sociaal domein. Die verhuizing is al weer een paar jaar geleden, maar veel dozen staan nog in de kamer en de inrichting is nog niet klaar.

    Hoe creëer je een dementievriendelijke gemeenschap?

    Noord-Brabant wil in 2020 dementievriendelijk zijn. Daarom worden gemeenten ondersteund bij het vormen van gemeenschappen die werken aan bewustwording, begrip en acceptatie. Zodat mensen met dementie en hun mantelzorgers gewoon kunnen blijven meedoen in de samenleving. Een mooi streven, maar hoe pak je het aan?

    Cliëntencolumn: C’est le ton qui fait le traitement

    In een ander tijdperk, dat van de Algemene Bijstandswet en de Wet Werk en Bijstand, konden brieven van de Amsterdamse sociale dienst hard aan komen bij de klanten. Sinds een paar jaar kiest de gemeente voor een meer klantvriendelijke toonzetting. Amsterdam heeft lang geworsteld met de juiste toon en terminologie. Dat begint al bij de naam van de gemeentelijke dienst zelf. Tot 2004 deed men bij de gemeente niet moeilijk en heette de sociale dienst gewoon Sociale Dienst, in de volksmond liefkozend afgekort tot ‘de soos’. Iedereen wist wat je er mee bedoelde.

    Hoe kan de overgang van WW naar bijstand soepeler verlopen?

    De overgang van WW naar bijstand vraagt om een andere houding ten opzichte van het zoeken naar werk. De eisen waar de werkloze aan moet voldoen in beide activeringsregimes verschillen behoorlijk. Hoe kan deze overgang soepeler verlopen? En wat kunnen UWV en gemeenten hierin betekenen?

    Kunnen gemeenten en sw-bedrijven sturen op financieel resultaat?

    Het bedrag dat gemeenten ontvangen voor de uitvoering van de Wsw neemt af. Het belang om grip te krijgen op het financieel resultaat neemt daarom toe. In dit artikel delen drie adviseurs hun inzichten in de mogelijkheden van gemeenten en sw-bedrijven om grip te krijgen op het financieel resultaat.

    Waarom steeds meer gemeenten schuldhulpverlening aan ondernemers aanbieden en vergoeden

    In 1994 startte ik een bedrijf met de volgende missie: alle kleine ondernemers helpen bij het regelen van hun schulden en perspectief bieden. Inmiddels hebben we zo’n 36.000 ondernemers en ex-ondernemers bijgestaan bij het regelen van hun schulden. Wat zijn de ervaringen, lessons learned en wat zijn de ontwikkelingen en trends?

    Vakkundig aan het werk: Smoezen om niet te hoeven leren?

    Om mijn zoon (18) aan te sporen meer aandacht te besteden aan zijn schoolwerk, googelde ik op mogelijk behulpzame strategieën. Ik kwam op sites terecht met trefwoorden als durf te leren; eindeloos leren; zelf het wiel uitvinden: niet doen; zelf het wiel uitvinden: wel doen; leren voor dummies (excuus) en smoezen om niet te hoeven leren.

    Is de brede aanpak van schulden wel breed genoeg?

    Met de brede schulden aanpak geeft het huidige kabinet blijk van serieuze aandacht voor armoede en schulden. Ook in de Meerjarenagenda Toekomst Beschermd Wonen en Opvang, specifiek voor de cliëntengroep van de Federatie Opvang, is armoede en schulden als thema opgenomen. Maar het is de vraag of dit voldoende is voor een afdoende oplossing.

    Signalement van het CBS: Gevolgen sociaal leenstelsel voor instroom hoger onderwijs

    In 2015 is het sociaal leenstelsel ingevoerd. CBS onderzocht de toegankelijkheid tot het hoger onderwijs na de invoering. Het onderzoek bracht de samenhang in kaart tussen de sociaaleconomische achtergrond en de doorstroom van havo- en vwo-gediplomeerden. Bij havisten lijkt het nieuwe stelstel wel van invloed, bij vwo’ers niet.

    Geslaagd voor bestaanszekerheid, gezakt voor werkzekerheid

    Ervaringsfeiten kunnen helpen bij het updaten en stroomlijnen van de sociale zekerheid. In het onderzoek Armoede Live vertellen de geïnterviewden over hun ervaringen met leven op het sociaal minimum. Welke verbeteringen suggereren mensen die langere tijd zelf op het bestaansminimum leven? En geven ze ook complimenten?

    Wat helpt: keuzevrijheid, extra begeleiding of financiële prikkels?

    Verschillende gemeenten experimenteren met de Participatiewet. Sociaal Bestek biedt een podium om de ervaringen te delen. In de vorige editie ging het aan de hand van de Nijmeegse aanpak over ontbureaucratiseren. Nu is het de beurt aan het Wageningse project Vertrouwen Werkt. Over de onderzoeksopzet, plus de eerste resultaten en lessen.

    Binnenhof van buitenuit: Rol en positie van vertrouwenspersonen

    Op 14 juni heeft staatssecretaris Van Ark van Sociale Zaken en Werkgelegenheid haar reactie op het rapport ‘Vertrouwenspersonen in arbeidsorganisaties’ naar de Tweede Kamer gestuurd. Het onderzoek 1 had als doel de huidige rol en positie van vertrouwenspersonen in kaart te brengen, en te zoeken naar succes- en faalfactoren voor de inzet van vertrouwenspersonen, plus verbetermogelijkheden.

    Gemeentebudgetten sociaal domein onder de loep

    De afgelopen jaren is er veel te doen geweest over de budgetten die gemeenten krijgen voor hun taken in het sociaal domein. Er zijn gemeenten met grote tekorten, terwijl er ook gemeenten zijn die geld over lijken te hebben. Dat roept de vraag op of het geld wel goed verdeeld wordt.

    Hoe de Sociale Verzekeringsbank schulden aanpakt

    De Sociale Verzekeringsbank (SVB) wil een bijdrage leveren aan de aanpak van schulden. De SVB zoekt actief contact met partners in de keten om klanten beter van dienst te kunnen zijn. Bijvoorbeeld met de gemeente Groningen, in de pilot vroegsignalering van problematische schulden bij klanten.

    New deal jeugdwerkloosheid: sterker door samenwerking

    De jeugdwerkloosheid in ons land is bijzonder laag. Het aantal jonge mensen zonder baan is lager dan voor de economische crisis van 2008. En toch dreigen sommige jongeren tussen wal en schip te raken. Dit is een belangrijke reden voor de oprichting van het platform Jongeren, Werk en Hoop.

    Wisselcolumn: De paradox binnen het Jeugd- en Rechtsbeschermingsbeleid

    Wetgever, bestuurders, gemeenten, organisaties en professionals: ze beogen met hun beleid en uitvoering allemaal de bescherming van het kind. Maar in de praktijk leidt het juist vaak tot verergering van de problemen. Door beter aan te sluiten op de dagelijkse praktijk van het kind en de oorzaak van zijn problemen, kan de druk op het gemeentebudget, het zorgstelsel en het juridisch bestel omlaag. Dat is goed voor het welzijn van het kind, en uiteindelijk ook voor de belastingbetaler.

    Online platform in de maak voor vragen over schulden en om slim te verwijzen

    Onderzoek wijst uit dat het aantal huishoudens met problematische schulden groot is. Een aanzienlijk deel van deze huishoudens is onzichtbaar, vindt de weg niet naar schuldhulpverlening of valt al snel weer uit. Hoe krijgen we deze mensen beter in beeld? En het belangrijkste, hoe leiden we ze naar de juiste hulp?

    Geen uitkeringen meer: van sociale naar participatiezekerheid

    Zo’n 1,5 miljoen mensen ontvangen in Nederland een uitkering vanwege werkloosheid of arbeidsongeschiktheid: 17 procent van de beroepsbevolking. Wij stellen voor om de uitkeringen af te schaffen. Ook de mensen die nu een uitkering ontvangen, gunnen wij namelijk werk. Als dat niet lukt op de reguliere arbeidsmarkt, dan moeten we een parallelle arbeidsmarkt creëren.

    Arbeidsmarkt in cijfers en trends: Meer banen erbij, andere beroepen

    Het aantal banen in Nederland stijgt tot 10,5 miljoen. Dit blijkt uit de UWV Arbeidsmarktprognose 2018-2019. In bijna alle sectoren voorziet UWV een groei van het aantal banen, met als grote uitzondering de financiële dienstverlening. Toch zijn er ook in deze sector vacatures, zij het in andere beroepen dan voorheen.

    De integratie van Syriërs heeft nog een lange weg te gaan

    De sterke instroom van vluchtelingen in de periode van 2014 tot 2016 stelde ons land voor een groot integratievraagstuk. Het rapport ‘Syriërs in Nederland’ schetst een beeld van de eerste jaren van Syrische statushouders van vijftien jaar en ouder. Wat hebben ze voor hun komst naar Nederland meegemaakt? Hoe is de groep samengesteld en in hoeverre participeren ze al?

    De toekomst van bewonersoverlegorganisaties

    In onze snel veranderende samenleving wordt de betrokkenheid van burgers steeds meer uitgespeeld, zowel door politici en beleidsmakers als door de burgers zelf. Zijn dorps- en wijkraden daarmee passé, of kunnen ze een nieuwe rol gaan spelen? En hoe ziet de rol van dergelijke bewonersoverlegorganisaties er dan uit?

    Column uit de beleidspraktijk: Van opsluitwet naar zorgwet – en breder

    Ongeveer anderhalf jaar geleden deed ik in een interview in Sociaal Bestek de oproep om haast te maken met de invoering van de Wet verplichte ggz (Wvggz). Het is naar mijn idee een belangrijke schakel voor een succesvolle aanpak van de problematiek van personen met verward gedrag.

    Voorkom discriminatie, uitsluiting en polarisatie

    Inclusief is het sleutelwoord voor de inrichting van de superdiverse samenleving. Maar de praktijk is weerbarstig. Polarisatie, discriminatie en uitsluiting zijn schering en inslag op de werkvloer, in het onderwijs, de gezondheidszorg en in de woonomgeving. Het kabinet heeft een Zespijler benadering gelanceerd. Hoe ziet die eruit? En wat kan het lokale bestuur ermee?

    Worstelende professionals en onwetende cliënten

    De Jeugdwet stuurt aan op het delen van informatie tussen Jeugdhulp en Jeugd GGZ. Volgens de Algemene Verordening Gegevensbescherming kan het delen van persoonlijke informatie alleen wanneer aan strenge eisen is voldaan. Een complex vraagstuk.

    Uitspraak onder de loep: Hoe beschrijf je als gemeente wat een schoon huishouden is?

    Sinds de komst van de Wmo 2015 woedt de discussie over de huishoudelijke ondersteuning. In de wet staat niet concreet dat er recht is op huishoudelijke hulp en zo ja, in welke omvang dan. 1 Veel gemeenten werken tegenwoordig met de resultaatverplichting van een ‘schoon en leefbaar huis’. Maar wat is dat dan?