Sociaal Bestek nr. 2, 2018

    Sociaal Bestek bestaat precies 80 jaar! Deze jubileumeditie staat in het teken van Armoede en schulden te lijf. Er worden goede voorbeelden besproken, er wordt kennis gedeeld en er wordt gekeken naar nieuwe, minder voor de hand liggende, samenwerkingspartners zoals deurwaarders.

    Redactioneel: 80 jaar Sociaal Bestek!

    Waar moet je dan beginnen? Ik heb persoonlijk in ieder geval deze 80 jaar niet volledig meegemaakt, maar zie wel één van de belangrijkste bewegingen in die 80 jaar in de sociale zekerheid terugkomen: de verschuiving van de verzorgingsstaat naar de participatiesamenleving.

    Geen pappen en nathouden: Schuldenoffensief Tilburg zet zwaar geschut in

    Het Tilburgse college komt met een waar Schuldenoffensief. Preventie, vroegsignalering en aanpak van (on-)oplosbare schulden zijn de komende drie jaar speerpunten. Ook als juridische onmogelijkheden in de weg lijken te staan. Wethouder Hans Kokke en manager schuldhulpverlening Joke de Kock vertellen.

    Cliëntencolumn: Een passende baan gezocht

    De meeste mensen willen graag zo normaal mogelijk leven. Daar hoort ook werk bij. Uit ons onderzoek ‘Zo werkt het’, uitgevoerd door Patiëntenfederatie, Ieder(in) en MIND, blijkt dat de meeste respondenten geen werk hebben.

    Meten en delen is cruciaal voor vroegsignalering

    Bijna één op de vijf Nederlandse huishoudens heeft problematische schulden of een risico daarop. De kosten van schuldenproblematiek zijn groot. Zowel voor de maatschappij als voor het individu. Hoe eerder burgers met financiële problemen worden geholpen, hoe beter. Toch melden zij zich pas vijf jaar na het ontstaan van de eerste schuld bij schulden.

    Gemeenten in de regierol bij schuldhulpverlening en bewindvoering

    Beschermingsbewind kostte de gemeenten in 2013 55 miljoen en in 2015 115 miljoen euro. 1 De cijfers voor 2017-2018 zijn nog niet bekend, maar het beschermingsbewind trekt een zware wissel op het budget voor bijzondere bijstand. Hoe pak je als gemeente de regie?

    Ervaringskennis benutten bij beleid en uitvoering

    Gemeenten zijn verplicht cliënten of hun vertegenwoordigers te betrekken bij de beleidsontwikkeling en uitvoering van de Participatiewet en de Wmo. Bij het inrichten van deze cliëntenparticipatie heeft de gemeente beleidsvrijheid. Er is wel een kader vastgelegd, maar wat is eigenlijk de praktijk?

    Vakkundig aan het werk: Gewoon van en met elkaar leren

    Dagelijks hoor ik dat de uitvoering anders moet gaan werken. Professioneler, zelfsturend, methodisch, en ga zo maar door. Het kennisprogramma Vakkundig aan het werk stimuleert onderzoek naar antwoorden op de vraag hoe dat allemaal te realiseren valt.

    Community Development Trusts: verankerd in wetgeving

    Al te vaak blijven burgerinitiatieven steken in goede bedoelingen. Overheden zien ze niet altijd voor vol aan. In Schotland is dat anders: burgerinitiatieven zijn er uitgegroeid tot professioneel en zakelijk aangestuurde organisaties, de ‘Community Development Trusts’, door de overheid gestimuleerd met wetgeving en financiering. Wat kunnen wij daarvan leren?

    Signalement van het CBS: Kans op werk na de WW

    Het CBS heeft recentelijk de werkhervattingskansen in kaart gebracht van personen die in 2014 de WW instroomden. Eén jaar later was bijna de helft van deze personen aan het werk zonder WW. De werkhervattingskansen waren kleiner voor oudere werklozen en personen die de WW instroomden vanuit de Ziektewet of arbeidsongeschiktheidsuitkering.

    De deurwaarder als kennispartner voor gemeenten

    De incassosector komt regelmatig negatief in de publiciteit. Dit eenzijdige beeld gaat echter voorbij aan innovatieve ontwikkelingen in de sector. Hoe zien die trends en ontwikkelingen eruit? En hoe kunnen gemeenten effectiever samenwerken met incassopartners? De sleutels liggen bij vroegsignalering en werken aan duurzame oplossingen.

    Binnenhof van buitenuit: Evaluatie informatiestructuur grensgangers

    Eind januari heeft staatssecretaris Van Ark van SZW de rapportage ‘Eenheid in verscheidenheid!?’ naar de Tweede Kamer gestuurd. Het rapport beschrijft de resultaten van de evaluatie van de grensinformatiestructuur voor grensarbeiders in het Nederlands-Vlaamse en het Nederlands-Duitse gebied. Het onderzoek is in opdracht van het ministerie verricht door I&O Research.

    Van volwasseneneducatie naar levenslang leren

    Na 21 jaar volwasseneneducatie (VE), waarbij de zelfredzaamheid van burgers via cursussen, vooral in de Nederlandse taal en alfabetisering, in regionale opleidingscentra (roc’s) werd verbeterd, is nu de tijd aangebroken om levenslang leren voor iedereen centraal te stellen. Hoe is levenslang leren voor iedereen te realiseren?

    Neemt het Noorden het voortouw bij levenslang leren?

    Levenslang leren gaat over de mogelijkheden van mensen om optimaal te kunnen blijven functioneren in een steeds veranderende arbeidsmarkt. Het is noodzakelijk en wordt steeds belangrijker. Toch zijn er maar weinig prikkels die werkgevers en werkenden aanzetten tot permanente ontwikkeling. De SER Noord-Nederland en FNV Noord willen daar verandering in brengen.

    Kwaliteitsverbetering door inzicht in morele dilemma’s van klantmanagers

    Professionals in de sociale zekerheid kampen met dilemma’s op de werkvloer. Gedeelde reflectie in een open praktijkdialoog 1 kan goede en creatieve oplossingen stimuleren. Het gaat overheidswillekeur tegen en biedt de morele steun van een zorgvuldige besluitvorming. De begrippen situationele gelijkheid en ieder het zijne helpen daarbij.

    Column uit de beleidspraktijk: Spelen, leren, werken

    40.000 Studenten in het mbo en hbo en 25.000 leerlingen in basis- en voortgezet onderwijs volgen dagelijks onderwijs in Zwolle.

    Het maatschappelijk belang van risicogericht adresonderzoek

    Onmacht, echte fraude of combinaties daarvan: het zijn situaties waarin mensen vaak met hun woonadres rommelen. Adrescontrole biedt kansen voor het vroeg signaleren van maatschappelijke problemen. Om zorg te bieden, fraude aan te pakken of allebei. Dit artikel behandelt de nieuwe samenwerking tussen het sociaal domein en de afdeling burgerzaken van gemeenten.

    Het perspectief van kwetsbare burgers

    Regeringscommissaris Scheltema bepleit een wijziging van de Algemene wet bestuursrecht (Awb). Door deze wijziging kunnen behalve geschillen tussen burger en gemeente, ook geschillen tussen burger en uitvoerende partij in een procedure aan de orde gesteld worden. Dit veronderstelt dat de wetten door gemeenten thans op juiste wijze (kunnen) worden uitgevoerd. Maar is dat wel zo?

    Arbeidsmarkt in cijfers en trends: Tekorten in de zorg leiden tot problemen, maar bieden ook kansen

    Na jaren van krimp stijgt het aantal banen in de zorg. Door de aantrekkende arbeidsmarkt, extra investeringen en een alsmaar stijgende zorgvraag ontstaat er een groot tekort aan personeel. Werknemers ervaren hierdoor extra werkdruk. Toch bieden deze ontwikkelingen kansen voor werkzoekenden met een lagere of middelbare opleiding.

    Effectmeting sociaal domein: leren in de praktijk

    Gemeenten staan voor grote maatschappelijke uitdagingen die vragen om een integrale aanpak. Samen met andere partijen worden in veel gemeenten innovatieve aanpakken ontwikkeld en uitgevoerd. Maar hoe weet je of je aanpak werkt? Hieronder bespreken we twee methoden om effecten inzichtelijk te maken.

    Culturele interventies dragen bij aan positieve gezondheid

    Kunst en cultuur kan bijdragen aan gezond en gelukkig oud worden. Dat de belangstelling hiervoor de laatste jaren groeit, komt niet uit de lucht vallen. Er is komt steeds meer bewijs voor. Onderzoek laat onder andere positieve effecten zien op het cognitieve vermogen, probleemoplossend vermogen, stressreductie en de fysieke gezondheid van ouderen.

    Aan tafel in Breda: samen leren, samen sturen

    In Breda wordt veel ondersteuning als algemene voorziening geleverd. Maatschappelijke organisaties ontvangen daarvoor subsidie van de gemeente. Afspraken hierover werden gemaakt onder de noemer ‘Aan Tafel!’: een aanpak waarbij de organisaties zich gezamenlijk buigen over welke activiteiten tegen welke kosten het meeste bijdragen aan de ondersteuning van kwetsbare inwoners.

    Publieke opdrachtgevers kunnen een inclusieve samenleving aanjagen

    Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen waren sociaal ondernemen, social return en inclusief werkgeverschap onderwerp van debat. Het thema leeft en is onderdeel van de meeste verkiezingsprogramma’s. De Prestatieladder Sociaal Ondernemen (PSO) stimuleert organisaties om steeds inclusiever te gaan ondernemen en zelf bewust sociaal in te kopen.

    Uitspraak onder de loep: Het voordeel van de twijfel

    In deze editie aandacht voor de aantoonplicht, naar aanleiding van een boetezaak op grond van de Participatiewet (PW). Een bijstandsgerechtigde verzuimde om verkopen via marktplaats door te geven aan de gemeente. Wat betekende dat voor zijn uitkering? En voor de opgelegde boete?