Sociaal bestek nr. 5, 2018

    In Sociaal Bestek nummer 5 2018 gaat het vooral over experimenteren. Vragen als ‘Hoe experimenteren overheden met big data?’ en ‘Hoe staat het met het Groningse experiment met de Participatiewet?’ worden beantwoord. Verder aandacht voor onder meer de toepasbaarheid van de Zelfredzaamheidsmatrix.

    Redactioneel: Arbeidsbureau

    Naar een arbeidsbureau oude stijl? Een intrigerende titel van een artikel in dit nummer van Sociaal Bestek. Lees het en je kunt het vraagteken achter de titel vervangen door een dubbel uitroepteken. Dit is eigenlijk ook de conclusie van de ‘experts’ die zijn geraadpleegd voor het onderzoek waarop het artikel in kwestie is gebaseerd.

    De overheid zet de verhouding met haar burgers op scherp

    Overheden experimenteren volop met de grote hoeveelheden persoonsgegevens die ze tot hun beschikking hebben. Profileringssystemen voor allerhande doelen schieten als paddenstoelen uit de grond. De toepassing van het Systeem Risico Indicatie is een lichtend voorbeeld van hoe het niet moet.

    Cliëntencolumn: Verstandelijk beperkt en (on)gehinderd

    Jaap is sinds zijn geboorte, door zuurstoftekort, licht spastisch en hij heeft moeite om de buitenwereld goed te begrijpen. Hij woont op zichzelf, heeft een vriendinnetje, hij werkt en reist drie dagen in de week met de trein. Wat me verder altijd bij zal blijven van zijn verhaal, is wat er gebeurde toen we een jaar of wat geleden allemaal over moesten stappen op de OV-chipkaart. Op zich een prachtig initiatief, maar Jaap kon er absoluut niet mee uit de voeten. Hij snapte simpelweg de machine niet, vergat uit te checken en besloot op een dag om maar niet meer met de trein te gaan.

    Naar een arbeidsbureau oude stijl?

    Tot 1991 wist je als werkgever en werkzoekende precies waar je moest zijn om elkaar te vinden, namelijk bij het arbeidsbureau. Sindsdien is er flink gesleuteld aan de arbeidsmarktinfrastructuur. De vraag is in hoeverre de situatie nu is verbeterd voor werkgevers en werkzoekenden en in hoeverre de huidige arbeidsmarktinfrastructuur toekomstbestendig is.

    Van ‘one-size-fits-all’ naar vertrouwen en maatwerk

    Het Groningse experiment Bijstand op maat ligt goed op stoom. Ongeveer negenhonderd mensen hebben sinds 1 november 2017 een vrijer bijstandsregime. Ze hebben geen arbeidsplicht, krijgen intensieve begeleiding of mogen meer van hun inkomsten houden. Waar staan we nu? En belangrijker: waar staan de deelnemers?

    Vakkundig aan het werk: Big Data voor gepersonaliseerde dienstverlening

    Gemak dient de mens. Ik vind het handig dat mijn telefoon altijd weet hoe ik op de snelste manier van A naar B kan komen en indrukwekkend dat gepersonaliseerde medicatie onze kwaliteit van leven verbetert. Dat kan allemaal dankzij Big Data. Kunnen die ons ook helpen in het domein van werk en inkomen?

    Hoe toegankelijk is het sociaal domein voor mensen met een licht verstandelijke beperking?

    Toezicht Sociaal Domein (TSD) deed onderzoek naar de toegankelijkheid van het sociaal domein voor mensen met een licht verstandelijke beperking. Bij vijf gemeenten gingen ervaringsdeskundigen op pad om te kijken hoe laagdrempelig de toegang was.

    Ervaringen van ondernemers met medewerkers met een beperking

    Uit onderzoek van de Hanzehogeschool Groningen blijkt dat ondernemers bij de uitvoering van de Wet Banenafspraak en quotum arbeidsbeperkten vragen om betrouwbaar partnerschap en het voor ogen houden van het gemeenschappelijke doel: werkplekken bieden.

    Arbeidsmarktbeleid in 2018: kleinschalig maatwerk

    De laatste maanden verschijnen rapporten en nieuwe initiatieven om de tekorten op de arbeidsmarkt terug te dringen. We weten dat een startkwalificatie meer kans biedt op een structurele loopbaan. Maar niet iedereen kan een startkwalificatie halen. Voor deze groep dient een alternatief te komen.

    Signalement van het CBS: Belemmeringen in werk door ziekte of handicap

    Mensen met een langdurige ziekte, aandoening of handicap kunnen vaak moeilijker een baan vinden. De rijksoverheid wil dat meer mensen werk vinden, eventueel met ondersteuning. Dat is ook het doel van de Participatiewet. CBS en TNO vroegen werknemers in hoeverre zij arbeidsbelemmeringen ervaren.

    Meer banen voor arbeidsbeperkten in het primair en voortgezet onderwijs

    Werkgevers in het primair en voortgezet onderwijs lopen achter op schema voor de banenafspraak. Een gemiste kans, want juist in deze sectoren hebben mensen met een arbeidsbeperking meerwaarde. Onderzoek bracht de knelpunten aan het licht.

    Van AWBZ naar Wmo: doen wat werkt, de Alphense aanpak

    Wie denkt wel eens terug aan 2014, de vooravond van invoering van de Wmo 2015? Met de wetenschap van nu is het interessant om te reflecteren op de beleidskeuzes van toen. Wat wisten we eigenlijk over de nieuwe taken, de doelgroep, het benodigde budget? Dit artikel bekijkt hoe de keuzes in Alphen aan den Rijn zijn uitgepakt.

    Binnenhof van binnenuit: De voors en tegens van stages na afstuderen

    Op 19 juli 2018 stuurde minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid het rapport ‘Stages na afstuderen’1 naar de Tweede Kamer. Het onderzoek diende om beter zicht te krijgen op dergelijke stages en mogelijk stagemisbruik. De Tweede Kamer heeft eveneens gevraagd om een overzicht van de voor- en nadelen van het principe dat een stage bij een opleiding hoort.

    Aanpak dakloosheid: Finland heeft de weg gevonden

    Het is Finland gelukt om binnen tien jaar langdurige dakloosheid bijna te halveren. Daarmee zijn zij veruit het beste jongetje van de klas. Het leidende principe in de Finse aanpak heet Housing First. Ook in Nederland wordt Housing First gezien als wondermiddel tegen dakloosheid. Is dat terecht?

    Maurice de Greef: ‘Samen de volwasseneneducatie weer op de kaart zetten’

    De Nederlander Maurice de Greef bekleedt sinds september de nieuwe UNESCO-leerstoel Volwasseneneducatie aan de Vrije Universiteit Brussel. De Greef was al gastprofessor ‘Leereffecten Laagopgeleiden en Laaggeletterden’ aan dezelfde instelling. Zijn ambitie: laten zien hoe belangrijk de volwasseneneducatie is.

    Arbeidsmarkt in cijfers en trends: Gebruik van de no-riskpolis in kaart gebracht

    Werkgevers die mensen met een arbeidsbeperking in dienst hebben, kunnen bij ziekte van deze medewerker een beroep doen op de no-riskpolis. Van de regeling wordt minder gebruik gemaakt dan zou kunnen. Dit blijkt uit onderzoek van UWV.

    Screeningsinstrument is niet ongelimiteerd toepasbaar

    De Zelfredzaamheid-Matrix (ZRM) is een screeningsinstrument om een volledig beeld te krijgen van het functioneren van de cliënt. Inmiddels wordt de ZRM toegepast bij zeer uiteenlopende cliëntenpopulaties binnen het sociaal domein. Ontwikkelaar GGD Amsterdam zet vragen en antwoorden uit het veld op een rij.

    Wendbaar werken in het sociaal domein

    De decentralisaties in het sociaal domein brengen voor veel gemeenten een organisatievraag met zich mee. Hoe kun je je als gemeente het beste organiseren om antwoord te geven op de complexe opgaven? In Midden-Brabant kozen drie gemeenten gezamenlijk voor wendbare teams.

    Wisselcolumn: Soms lukt het niet

    Ik heb in mijn leven, zowel privé als professioneel, meerdere malen meegemaakt dat iemand zo vast liep dat die persoon uiteindelijk geen weg meer zag om te gaan in deze wereld. De eerste keer maakte veel indruk; een schoolvriendinnetje vond haar eigen vader.

    Wmo-cliëntervaringsonderzoek: van verplicht nummer naar verdieping

    Kennis over wie welke Wmo-voorziening nodig heeft is belangrijk voor gemeenten. Het Wmo-cliëntervaringsonderzoek kan daarbij helpen, maar de uitkomsten lijken weinigzeggend te zijn. Verdieping en dialoog maakt dit onderzoek effectiever. Dat geeft beter zicht op wat maatschappelijke ondersteuning concreet betekent voor de zelfredzaamheid en de kwaliteit van leven van cliënten.

    Subsidieverstrekking op basis van ervaringsverhalen

    Standaardiseren, regelgeving en sturen op meetbare gegevens helpen om de rechtmatigheid van subsidies te kunnen controleren. Maar het botst vaak met de individuele behoeften van inwoners en professionals. De vraag is dan ook: zijn controlewens en maatwerk verenigbaar? Het antwoord is ja.

    Column uit de bedrijfspraktijk: Spelen

    Het zijn van die weekenden die je voor geen goud had willen missen. In het laatste weekend van de vakantie hebben we een huisje gehuurd op het strand van Hoek van Holland.

    Huisartsen over de toegang: zelfstandig wonen is een zware opgave

    De hervormingen in de langdurige zorg per 2015 hebben gevolgen voor allerlei zorggebieden, zo ook voor huisartsenzorg. Door middel van elf interviews kregen we inzicht in ervaringen en meningen van huisartsen over de huidige toegang tot zorg en ondersteuning.

    Uitspraak onder de loep: Helderheid over de inzet van opsporingsmiddelen gevraagd

    Drie recente uitspraken laten zien dat de beide hoogste bestuursrechtelijke colleges verschillend denken over de inzet van opsporingsmiddelen. De Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State en de Centrale Raad van Beroep zien zowel de legitimiteit als de wettelijke basis verschillend. Dat vraagt om verduidelijking.