Zorgverleners zijn van oudsher gebonden aan zorgpaden, richtlijnen, protocollen, financiële kaders, noem maar op. Maar professionaliteit betekent meer dan technisch vakbekwaam zijn, zegt hoogleraar zorgethiek Marian Verkerk (UMCG): ‘Ongehoorzame professionals kunnen het verschil maken.’
Verkerk sprak onlangs op het Congres Zorgmijders van Zorg+Welzijn. ‘Ik wil geen professionals bashen’, benadrukt ze aan de zaal. ‘Ik sta niet aan de frontlinie, zoals jullie. Ik ben slechts de filosoof die denkt dat ze het beter weet. Toch vind ik dat er wat meer ongehoorzaamheid mag zijn in de zorg- en welzijnssector.’
Professionele ongehoorzaamheid
Zorgmijding is al decennialang een hardnekkig probleem. Volgens Verkerk kan de
Geheel eens met dit artikel. De zorg in totaliteit en met name werkplezier zal er beter van worden.
Echter, zelf nadenken en beredeneren waarom je van het protocol afwijkt wordt er allereerst in de opleiding uitgestampt. Daarna op de werkplek door collega’s en zorgverzekeringen.
In de jaren tachtig/begin negentig kon je nog ongehoorzaam zijn. Daarna begonnen de krachten van zorgverzekeraar en tuchtrecht.
Voorbeeld op microniveau: in de thuiszorg een jonge vrouw met kanker in zorg, terminaal. Ze ontwikkelde een rauwe plek op haar heup die wij beschermden met een foamverband. In mijn dienst kwam haar moeder aan met een brouwseltje en vroeg of ik het op de wond wilde doen, het was een huismiddeltje dat ze vroeger in Marokko gebruikten. Totaal niet evidence-based dus, maar ik heb samen met moeder de wond ermee gedept en schoongemaakt. Het feit dat deze moeder nu iets kon doen voor haar stervende dochter woog voor mij zwaarder dan het protocol,