Voor laaggeletterde mensen zijn dagelijkse dingen als het invullen van formulieren, het lezen van straatnaamborden, je kinderen voorlezen en het opnemen van geld bij de pinautomaat gaan erg moeilijk. Bovendien vraagt de digitale informatiesamenleving steeds vaker dat we zelfstandige keuzes maken op basis van geschreven of digitale informatie. Dat zorgt ervoor dat de mate waarin iemand toegang heeft tot informatie, steeds bepalender is voor je positie in de samenleving.
Hoe kan jij als professional laaggeletterdheid herkennen?
- Laaggeletterden gebruiken vaak smoesjes om te verbergen dat ze niet goed kunnen lezen en schrijven. ‘Ik heb mijn bril niet bij me’, of ‘Dat formulier vul ik thuis wel in.’
- De cliënt heeft moeite met het stellen van vragen, ze kunnen moeilijk aangeven wat het probleem is en vinden het lastig om prioriteiten te stellen.
- De cliënt vraagt vaak naar informatie die eerder al is gegeven.
- Wanneer je de cliënt een folder of een formulier geeft, bekijkt hij het niet of zie je zijn ogen niet over de tekst bewegen wanneer hij wel de folder of het formulier bekijkt.
- De cliënt schrijft een afspraak nooit op en komt regelmatig niet opdagen of te laat op een afspraak.
Wist je dat 1,3 miljoen mensen in Nederland laaggeletterd zijn? 65% van deze groep is autochtoon. 43 procent van de laaggeletterden werkt niet of is inactief. Laaggeletterdheid komt voor in alle delen van de bevolking, of het nu gaat om mannen of vrouwen, ouderen of jongeren, werkenden of niet-werkenden. Bron: Stichting Lezen & Schrijven
Wat kun je doen?
Check of je gevoel klopt
Vraag of het lezen en schrijven lastig is voor je cliënt. Je kunt ook vragen hoeveel jaar de cliënt naar shool is geweest, of iemand hem wel eens helpt met het invullen van formulieren of het lezen van brieven. Stel hierbij zoveel mogelijk open vragen: Veel mensen hebben moeite met het lezen van moeilijke brieven, hoe is dat voor u?
Pas je manier van praten aan
Gebruik eenvoudige, alledaagse woorden die je cliënt ook gebruikt. Praat op een rustig tempo in korte zinnen en doseer de informatie die je geeft.
Maak het bespreekbaar
1 op de 9 Nederlanders heeft moeite met lezen en schrijven. Vertel je cliënt dat hij niet de enige is en normaliseer het probleem. Geef informatie over taalcursussen die de cliënt zou kunnen volgen. Er zijn speciale cursussen voor volwassenen, in groepen of één-op-één. (Kijk voor meer informatie op Stichting Lezen & Schrijven of vind een cursus via Taalzoeker) Uit onderzoek blijkt dat taalscholing niet alleen taalvaardiger maakt, maar ook gelukkiger, zelfredzamer en sociaal actiever.
word er ook onder laag gelletterd verstaan als je een enorme hekel hebt aan lezen ?
ik ben 57 en ik heb een enorme hekel aan lezen , maar ik heb wel al 34 jaar een eigen bedrijf
dus ik ben benieuwd wanneer je nu echt laag geletterd bent , want er staan hier boven tegenstrijdige dingen