‘Vorig jaar hebben wij een bedrag van 5,5 miljoen

gulden toegekend aan thuiszorginstellingen, verzorgingshuizen en verpleeghuizen

in de regio Rijnmond voor het beste plan voor extra ouderenzorg’, vertelt Guus

van Montfort, directeur zorg van Zilveren Kruis. Er zijn goede voorstellen

binnengekomen, vindt hij. We hebben de ingediende plannen getoets op drie

criteria. Op verkorting van de wachtlijsten; regioanle spreiding en

vraaggestuurde zorg. Voor de plannen van dit jaar hebben we vooral opgelet of ze

ingaan op zorg voor allochtone ouderen.’

Zitten instellingen volgens u wel te springen om aanbesteding

van de zorg? Instellingen moeten dan hun eigen budgetten opgeven en hun best

gaan doen om geld van verzekeraars binnen te halen. ‘De meeste

instellingen reageerden enthousiast op onze initiatieven voor aanbesteden en

leverden creatieve plannen in, ze zien het als een extra prikkel. Andere

instellingen waren een beetje boos omdat het geld aan hun neus voorbij ging.

Maar dan moeten ze maar meer klantgerichte plannen indienen.’

Wat is volgens u het voordeel van het aanbestedingsmodel boven

het huidige model?‘Aanbesteden vergt van instellingen een

actievere opstelling. Ze moeten hun best doen om geld binnen te halen voor hun

plannen. Dat is nu nog anders. De overheid zegt tegen organisaties: hier is

jullie geld en besteedt het maar, zolang jullie de uitgaven maar verantwoorden.

Voor aanbesteding komen instellingen in de benen. Kortom er gebeurt wat.

Instellingen worden alerter gemaakt om te komen met plannen voor

zorgvernieuwing. En ze moeten zich nog meer richten op vragen van de klant.

Daarnaast kan het aanbestedingsmodel ons leren op welke wijze de overheid als

regisseur van de zorg kan terugtreden. Dat vind ik een goede ontwikkeling. Het

uitgangspunt van de overheid is vooral kostenbeheersing, en dat pikt de klant

niet langer. Nu cliënten steeds langer en vaker thuis blijven wonen, worden hun

wensen steeds uitgebreider en diverser. De overheid kan op micro-niveau de regie

van de zorg niet meer aan. Die kan ze beter aan de zorgverzekeraars en

zorgaanbieders overlaten.’

U zegt als verzekeraar dat de goedkoopste plannen voorrang

krijgen. Hoe verhoudt zich dat tot de kwaliteitscriteria die u ook zegt te

willen aanhouden?‘Wij stellen inderdaad dat er voor een

bepaalde hoeveelheid geld een bepaalde hoeveelheid zorg geleverd moet worden.

Maar we willen ook een bodem leggen in kwaliteit. We toetsen plannen op

inhoudelijke criteria. We zouden wel gek zijn als we dat niet deden. We hebben

anderhalf miljoen klanten. Die kunnen natuurlijk bij ons weglopen als ze vinden

dat wij het niet goed doen.’

Hoe bepaal je als zorgverzekeraar wat kwaliteit

is?‘Kwaliteitsbeleid ontwikkel je al werkende weg. Wij voeren

natuurlijk regelmatig overleg met cliëntenorganisaties en zorgaanbieders en

houden enquêtes onder klanten. Dat geeft wel een beeld wat de klant wenst en wat

een instelling kan bieden. Ook monitoren we veel zorg. We onderzoeken zelfs of

ingehuurde taxichauffeurs onze klanten wel vriendelijk bejegenen, daar hebben we

afspraken over gemaakt met vervoerders. Begin dit jaar hebben verscheidene

vervoersbedrijven geprobeerd een door ons uitgeschreven opdracht binnen te halen

voor het vervoer van patiënten naar instellingen. Na een selectie werden twee

bedrijven uitgekozen die het gehele vervoer in Nederland voor onze klanten voor

hun rekening zullen nemen.’

Gaan als gevolg van aanbesteding de grote instellingen niet aan

de haal met alle extra’s?‘Het is niet per definitie zo dat een

kleine instelling de strijd om het geld verliest. Kleine organisaties zijn soms

flexibeler dan grote. Al kunnen de laatsten vaak weer geld vrijmaken voor aparte

beleidsafdelingen, die weer handig zijn in het binnenhalen van financiële

middelen. Maar de voorstellen van zowel de grote als de kleine instellingen

worden inhoudelijk getoetst.’

Wat zal volgens u de rol van de overheid in de toekomst

zijn?‘De overheid bepaalt wat er in het basispakket zit en

zorgt ervoor dat verzekeraars zich hieraan houden. Dat is een belangrijke taak.

Verzekeraars moeten natuurlijk verantwoording blijven afleggen aan de overheid.

Maar verzekeraars en instellingen moeten wel vrijheid krijgen om samen te

onderhandelen. We zijn geen vijanden van elkaar, we hebben elkaar nodig.’

De meeste verzekeraars willen zelfs de AWBZ gaan uitvoeren.

Hierdoor worden de zorgkantoren overbodig. Wat wilt u?‘In

feite is de AWBZ nog een territoriaal model, waarin de overheid grotendeels

bepaalt hoe die eruit ziet. Maar er moet veel meer rekening worden gehouden met

de wensen van de klant in de regio. Ik denk dat wij dat beter kunnen dan de

overheid, omdat we dichterbij de cliënten staan. Toch is het regelen van de AWBZ

door de verzekeraars niet eenvoudig, al willen we de uitdaging niet uit de weg

gaan. De AWBZ-klanten vormen een actieve groep die opkomt voor haar rechten. Het

is bovendien een groep die dikwijls langdurige zorg nodig heeft, zoals

thuiszorg.’

Wat u betreft zet de aanbesteding in de zorg dus

door?‘Wij zijn nu aan het onderzoeken of het

aanbestedingsmodel het afgelopen jaar meer heeft opgeleverd dan het klassieke

model. Ik heb er alle vertrouwen in dat we met de eerstel meer betere zorg

kunnen bieden voor minder geld.’/Jeannine Westenberg