De vorige keer blogde Lennard over innoveren in de zorg >>

Een aantal schattingen van inzet van tijd en geld in de GGZ:

• 20% van de tijd is een behandelaar bezig met trainingen, intervisies en overleg. 35% van de tijd is een behandelaar kwijt aan indirecte tijd rondom cliënten.
• 20% van al het beschikbare geld wordt besteed aan overhead (gebouwen, management, …)
• 50% van al het werk dat wordt gedaan in de GGZ vindt dubbel plaats doordat allerlei instanties betrokken worden die het werk niet goed op elkaar afstemmen.

Dit is een aanname; bij navraag bij ervaren GGZ-ers kwam ik tot de conclusie dat niemand hiervan concrete cijfers heeft, maar dat een schatting van 50% best waarheidsgetrouw kan zijn. Het ergste is misschien nog wel dat niemand hier een concreet getal van weet, omdat we ons schijnbaar überhaupt niet afvragen of werk dubbel gedaan wordt ja of nee. We doen het gewoon.

Iedereen is het erover eens dat dit anders moet. Alleen hóé we die verandering tot stand brengen is nog een struikelblok. Een transitie, een kanteling, een lean traject, meer innovatie, een paradigmashift, talloze procesoptimalisaties, drastische bezuinigingen, zelfsturende teams, noem maar op. Alles wordt in de strijd gegooid om de huidige situatie te veranderen. Maar volgens mij is er een veel drastischere oplossing nodig.

Stel je voor: je gebruikt al jaren naar volle tevredenheid een computer. Toen je ‘m kocht was ‘ie het nieuwste van het nieuwste, was er geen enkel beter apparaat te koop. Maar nu je een aantal jaar verder bent wordt ‘ie steeds langzamer, de virusscanner doet er steeds langer over, het geheugen loopt vol en over de jaren heen is er allemaal troep op het ding terechtgekomen dat er niet thuishoort.  Wat nu? Je defragmenteert het ding, gooit alles eraf en begint helemaal opnieuw. Je geeft de computer een volledige reset. Even de geheugens weer opfrissen, een momentje pauze inlassen en dan weer met gefocuste processorsnelheid aan de slag.

Dit is exact wat de GGZ nodig heeft. Een volledige reset. Definitief stoppen met alle verschillende financieringssystemen van nu, alle registratieregels de deur uit, stoppen met pleisters plakken op een dood paard en opnieuw beginnen alsof we ter plekke het wiel uitvinden. Opnieuw beginnen met een fris hoofd, gefocuste inzet en nul overhead. Niet meer nadenken over hoe binnen het huidige kader die 25% inzet kan worden verhoogd naar 100%, maar de zorg verbeteren vanuit nieuwe inzichten. Loslaten wat we hebben en resetten.

‘Dat kan nooit’, hoor ik je denken. Maar er ontpoppen om ons heen allerlei voorbeelden van zorgbedrijven die het gewoon doen. Geen geneuzel, gewoon vanuit passie en gezond verstand redeneren. Neem buurtzorg (alweer) of Discus Amsterdam die volgens de Housing First visie werken.

Daarnaast, kijkend naar de cijfers waar ik mee begon is het even ‘uitzetten’ van de GGZ geen grote ramp. Met de huidige 25% effectiviteit wordt er maar beperkt waarde toegevoegd aan de maatschappij. De vraag is dus niet of het kan, want het kan. De vraag is of wij het kunnen. De hoofden weer leegmaken en terugkeren naar een gezond verstand processor die weer lekker snort en waarmee de mensen die hulp nodig hebben op de eerste plek komen. Durf jij los te laten op 1 januari 2015?