Zorg+Welzijn magazine nr. 4, 2020

    ‘Zelfs mijn huisarts geloofde me niet’ en ‘Wat langer in een rotsituatie zitten, doorstaan slachtoffers wel’. Twee heftige uitspraken uit het themagedeelte van dit nummer dat gaat over seksueel geweld. Buiten het thema onder andere antwoord op de vraag: moet het verzorgingshuis 4.0 geïntroduceerd worden?

    EDITORIAL Je bent ontzettend nodig

    Je kunt maar beter je been breken. Dat klinkt misschien raar, maar als het gaat om slachtoffers van seksueel geweld is het wel waar. Nog los van de mentale gevolgen van seksueel geweld versus een gebroken been, is het met een gebroken been zichtbaar duidelijk dat je iets hebt meegemaakt, dat je misschien pijn hebt en dat er rekening met je moet worden gehouden. Maar als je slachtoffer bent van seksueel geweld ziet waarschijnlijk niemand dat aan je.

    DE TERRORCLIËNT ‘Stond ik met mondkapje op een onwillige man te verhuizen’

    Als een bejaard echtpaar met een voorgeschiedenis van problemen naar het verzorgingshuis moet verhuizen, gaat dat lastig worden. Midden in de coronacrisis kreeg wijkteammedewerker ELMER (36) die casus in zijn schoot geworpen.

    COLUMN Levend verlies

    De lockdown in de gehandicaptenzorg is al even voorbij. Ik durf het nauwelijks hardop te zeggen, laat staan op te schrijven: voor je het weet komt er een nieuwe lockdown. Of gebeurt er iets anders waardoor de zorg voor Yaël, die ik altijd als min of meer vanzelfsprekend beschouwde, op losse schroeven komt te staan. Ik durf me nog niet rijk te rekenen.

    RUGZAKJE ‘Ik was zo eigenwijs en dus niet te helpen’

    Voormalig profvoetballer Glenn Helder raakte door zijn gokverslaving - en vrijgevigheid - zwaar in de schulden. Zijn ongecontroleerde woede bracht hem in de gevangenis. Nu geeft hij lezingen en coacht hij (gok)verslaafden, opdat ze van zijn fouten leren. 'Ik ben geen hulpverlener, ik ben Glenn. Ik doe het op mijn manier.'

    DE STELLING ‘Het verzorgingshuis 4.0 moet terugkomen’

    Heeft het 'ouderwetse' verzorgingshuis echt afgedaan of is het tijd voor een versie 4.0? Een discussie tussen voormalig ouderenadviseur en huidige onderzoeker van Tranzo Jenny Zwijnenburg en Vilans directeur en bijzonder hoogleraar Henk Nies.

    COLUMN Gehoorzaamheid

    Ik moet in deze tijd regelmatig denken aan de beroemde experimenten over de invloed van straf bij leren, die Stanley Milgram in de jaren zestig uitvoerde. Proefpersonen moesten leerlingen bij het maken van fouten een elektrische schok toedienen. Bij elk fout antwoord ging het voltage omhoog. Het ging niet om echte schokken en de leerling was een acteur. De meerderheid van de deelnemers bleek bereid het dodelijke maximum van 450 volt te geven. De experimenten van Milgram zijn omstreden, maar feit is dat de meeste mensen over het algemeen braaf de regels volgen die van hogerhand worden opgelegd.

    TEGENDRAADS ‘De regel is niet de reden om iets niet te doen’

    Jeugdhulpverlener Marjan Meijer betrok het drugsverslaafde vriendje van een jongere bij de behandeling. Een ongebruikelijke handeling die ze in dit geval noodzakelijk vond. 'De systemen en protocollen zijn niet altijd ingericht op dit soort interventies. Maar de regels zijn geen reden om het niet te doen.'

    BINNENKIJKEN ‘Passanten geven commentaar en soms holt een hond de dansvloer op’

    De coronatijd zorgt ervoor dat fotograaf Thijs Wolzak niet kon binnenkijken bij de dansles, maar hij mocht wel mee naar buiten. In het Amsterdamse Rembrandtpark drukte hij af tijdens het onderdeel improvisatie.

    WIJ SAMEN ‘Wij gaan uit van wat ouderen te bieden hebben’

    De missie van Vitalis WoonZorg Groep is de kunst van het gelukkig oud zijn. Daarom biedt Vitalis haar bewoners in woonzorgcentra kunstzinnige projecten aan die welzijn bevorderen. Maaike Mul en Noortje Kessels bedenken deze projecten in samenwerking met steeds wisselende kunstenaars en musici.

    THEMA ‘Daders zijn ook vaak lief voor slachtoffers’

    Ondersteun ouders van misbruikte kinderen, begrijp waarom signaleren van seksueel geweld lastig is, snap de complexe mechanismen van misbruik. Iva Bicanic pleit voor het écht bespreekbaar maken van seksueel geweld.

    THEMA ‘Zelfs mijn huisarts geloofde me niet’

    NAAM: Sandra Vlot (74) PROBLEEM: slachtoffer van seksueel misbruik HULP: Centrum Seksueel Geweld

    THEMA ‘Wat langer in een rotsituatie zitten, doorstaan slachtoffers wel’

    Heftige verhalen komen voorbij bij Chat met Fier - landelijk weten steeds meer chatters de anonieme online hulpverlening van het expertisecentrum te vinden. Maar de financiering is onzeker.

    THEMA ‘Het meisje bleek lid van een bende’

    Sextortion en grooming: twee termen waarvan we nog niet eens zo lang geleden nog nooit hadden gehoord. Seksueel misbruik vindt steeds vaker online plaats. Daarom moet je als hulpverlener weten hoe het werkt, zegt Jacqueline Kleijer.

    THEMA Feiten & Cijfers

    Wat is seksueel geweld precies? Hoe vaak komt het voor? Wat zijn de (mentale) gevolgen?

    IN BEELD ‘O ja, ik moet echt weer eens naar mijn oma’

    Gyselle Blokland wilde aanvankelijk tekenaar worden, gelukkig koos zij voor de fotografie. Ze zit nog op de fotovakschool, maar maakt nu al indruk met een serie over ouderen. 'Eenzaamheid is een groot probleem in Nederland', weet zij.

    COLUMN Waarom en hoe

    Onlangs kocht ik een e-reader. Ik ben fervent lezer en dan is zo'n elektronisch boek handig. Ik lees namelijk vaak meerdere boeken tegelijk. De hele tijd verschillende boeken meeslepen is wat onhandig. Een van de boeken die mij onlangs erg raakte, was het boek van Viktor Frankl: De zin van het bestaan. Frankl is niet de minste. Hij is de grondlegger van een van de drie grote psychotherapeutische stromingen, de logotherapie. Die therapie vervolmaakte hij door een wel erg bijzondere levenservaring: het als volwassen man van midden dertig overleven van Auschwitz.

    Hulp bij ethische dilemma’s

    DILEMMA Wat zou jij doen?

    Rob is enig kind en zorgt al twee jaar lang alleen voor zijn dementerende moeder, die tien kilometer bij hem vandaan woont. Meerdere keren per dag stapt Rob in de auto om bij zijn moeder langs te gaan en haar te helpen. Steeds vaker belt zijn moeder hem met vragen en steeds dwingender wil zij dat hij meteen langskomt om haar te helpen als ze belt. Mantelzorgondersteuner Marcus weet dat Rob wel van een biertje houdt en dat hij met enige regelmaat 's avonds, met een paar biertjes op, achter het stuur stapt omdat zijn moeder hem weer belt. Als jij Marcus was, zou je Rob hier dan op aanspreken? Waarom wel of niet? En: wat zou je tegen hem zeggen áls je hem aanspreekt?

    BOEK ‘Accepteer dat ambulantisering niet voor iedereen kan’

    Mieni Westerink leefde dertien jaar in psychiatrische instellingen. Ze maakte gastplaatsingen mee, vrijwillige en gedwongen opnames en kwam meerdere keren in het ziekenhuis terecht na een overdosis. Haar ervaringen deelt ze in haar boek Herstel na dertien jaar overleven in de psychiatrie.

    MEELOPEN MET ‘Ik weet waar deze jongeren vandaan komen’

    Journalist Jessica Maas en fotograaf Bas Losekoot lopen een dag mee met Vincent de Noord, toezichthouder bij Reclassering Nederland in Rotterdam. 'Ik steek een hand uit, ze kunnen hem aanpakken of niet.'

    Ervaringsdeskundige Carlijn Mol

    'Soms is het leven gewoon klote, maar je kan er weer uit komen', dat is de boodschap van Carlijn Mol (24) aan jongeren die, net als zijzelf jarenlang deed, worstelen met het leven. Ze werkt nu onder andere als ervaringsdeskundige bij KOOS Utrecht. Haar advies aan hulp- verleners: maak echt contact en neem de regie niet over.

    KIPPENVEL ‘Ze keek zo guitig bij het zingen’

    Annemarie van den Heuvel (38) werkt als projectmedewerker Zeggenschap bij Philadelphia, een zorginstelling voor mensen met een beperking. Voor Hallo Thuis, het corona-YouTube kanaal van Philadelphia, maakt ze korte video's. Een reactie op één van de video's bezorgde haar kippenvel.