Deze ontwikkelingen en de gevolgen van polarisatie zijn ook voelbaar in Nederland. Je kunt niet meten of dit een rechtstreeks gevolg is van polarisatie, maar uit onderzoek blijkt dat jongeren met een migratieachtergrond regelmatig worden geconfronteerd met discriminatie, racisme en islamfobie. Dat manifesteert zich bijvoorbeeld in etnisch profileren: deze jongeren worden eerder aangehouden door de politie.
Invloed op jongeren
Ook hier weet je niet of het een rechtstreeks gevolg is maar dit is ook wat we waarnemen: jongeren die in Nederland geboren zijn, voelen zich steeds minder verbonden met de Nederlandse samenleving. Niet omdat ze dat niet willen, die verbinding. Ik zie het in mijn directe omgeving. Op de eerste schooldag van mijn neefje gaat het al mis als medeklasgenoten hardop roepen: ‘Alle buitenlanders het land uit’. We hebben het over kinderen van twaalf. Ik maak me daar zorgen over, de invloed van rechtspopulisme op jongeren.
Aanpassingsvermogen
Ik weet het, het zijn grote woorden en ik schets een zorgelijke ontwikkeling. Waarbij de vraag is wat jij als sociaal professional hieraan kunt doen. Natuurlijk, er ligt allereerst een taak voor ouders om hun kinderen met empathie (het kunnen inleven in de ander, maar ook inzicht in diens referentiekader) op te voeden. Een belangrijke voorwaarde hiertoe is ook: aanpassingsvermogen ontwikkelen. Ouders moeten hun kinderen leren zich aan te passen aan hun omgeving en de wereld. Dat geldt voor alle ouders, met of zonder migratieachtergrond. Zo kunnen jongeren de wereld om hen heen en hun omgeving beter begrijpen. Zich beter verweren tegen destructief gedachtegoed en leren omgaan met het destructieve gedachtegoed van anderen.
In gesprek
Naast de ouders kunnen ook sociaal professional hierin iets betekenen. Zij spelen immers een actieve rol in de leefwereld van kinderen en jongeren. De professional kan het gesprek met ouders aangaan: in hoeverre zijn ze op de hoogte van het politieke gedachtegoed van hun kinderen? Gaan ze hierover het gesprek met hun kinderen aan? En diezelfde vragen kan de sociaal professional natuurlijk stellen aan kinderen en jongeren in het contact met henzelf. Stilzwijgen is geen optie.
Sahar Noor is projectmedewerker bij Movisie.
