Sinds 1 januari 2015 zijn gemeenten door de decentralisaties verantwoordelijk voor taken op het gebied van jeugdzorg, maatschappelijke ondersteuning en arbeidsparticipatie. In totaal werd in 2015 24,4 miljard uitgegeven aan taken in het sociaal domein. Hiervan werd 12,7 miljard besteed aan maatschappelijke ondersteuning en jeugdzorg en 11,7 miljard aan arbeidsparticipatie.

Participatie

Van de 11,7 miljard die werd uitgegeven aan arbeidsparticipatie, ging ruim 8 miljard euro naar bijstandsverlening, inkomensvoorzieningen en armoede- en schuldenbeleid. Verder werd er 3,7 miljard besteed aan sociale werkvoorzieningen en re-integratie- en participatievoorzieningen. Aan de andere kant ontvingen gemeenten in 2015 ruim 11,3 miljard euro. Dat betekent dus dat er 400 miljoen meer werd uitgegeven dan er beschikbaar was.

Terughoudend begroot

‘De ene gemeente houdt geld over, de andere kampt met tekorten. Een nadere analyse is wenselijk’, stelt de gemeentekoepel VNG maandag. De koepelorganisatie wijst er ook op dat het bedrag dat vorig jaar niet is uitgegeven niet verloren gaat, maar wordt gereserveerd voor dit jaar en later. ‘Gemeenten hebben terughoudend begroot, en terecht. Lange tijd was er onduidelijkheid over het budget en de aantallen cliënten.’

Snel overleg

Ook bij verantwoordelijk staatssecretaris Martin van Rijn (Volksgezondheid) roept het overschot van de gemeenten vragen op waarover hij snel wil overleggen met de gemeenten. ‘In ieder geval werpt dit een totaal ander licht op de signalen van sommige gemeenten die denken dat ze geld tekortkomen voor Wmo en jeugd. Daarmee voeren we voortaan een ander gesprek’, aldus Van Rijn.

Jeugdhulp

Uit een ander onderzoek dat het CBS vandaag uitbracht, blijkt dat de eerste helft van dit jaar 287.000 jongeren jeugdhulp hebben gekregen. Dat is evenveel als in dezelfde periode in 2015.

Taakopvatting

‘Bij kwalitatief goede zorg voor kinderen hoort een redelijke prijs. Gemeenten die zeggen dit niet te kunnen betalen, hebben nu zeker iets uit te leggen’, stelt Jeugdzorg Nederland. Seniorenorganisatie ANBO is verbijsterd over de omvang van de Wmo-overschotten bij gemeenten. ‘We blijven het zeggen: er zijn gemeenten die het heel goed doen. Maar wanneer je zúlke absurde overschotten hebt, dan kan je vraagtekens zetten bij de taakopvatting van veel gemeenten.’

Ondanks dat het aantal jongeren dat jeugdhulp ontving gelijk bleef, lopen de wachtlijsten steeds verder op en is er in sommige gemeenten een behandelstop ingesteld. Bijvoorbeeld in de gemeente Almere. Lees meer >>