‘De wensen en behoeften van de patiënt en cliënt zijn verdrongen met de huidige manier van zorg en ondersteuning inkopen’, aldus de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving in het rapport “Zorgrelatie centraal. Partnerschap leidend voor zorginkoop”. Voorzitter Pauline Meurs van de RVS zegt: ‘De nadruk van de zorginkoop is vooral op prijs en doelmatigheid komen te liggen. Uniforme regelingen hebben de overhand, voor de specifieke noden van de patiënt is te weinig ruimte.’

Cliënt centraal

Om de cliënt weer centraal te stellen, pleit de RVS voor een ‘partnerschap tussen zorginkopers en zorgaanbieders’. Het vertrouwen van de burger in de zorg en de maatschappelijke ondersteuning moet hersteld worden, ‘door aan te sluiten bij de individuele zorgvraag en bij het professionele oordeel van zorgverleners’, aldus de RVS in het rapport. Cliënt en professional zijn dus leidend in het bepalen van zorg en ondersteuning.

Meerjarencontract

Zorginkopers, de zorgverzekeraars, moeten van de RVS niet meer tussen cliënt en zorgaanbieders komen, anders dan de gevraagde zorg te financieren. Leidt dat niet tot een enorme stijging van de zorgvraag? De Raad ziet voor de zorginkopers een rol om ‘een beheerste uitgavenontwikkeling te bewaken, bijvoorbeeld via meerjarencontracten met zorgaanbieders. Daarin kunnen afspraken worden gemaakt over uitgavenplafonds, maar ook over effectieve administratie en over vernieuwingen in de zorg en ondersteuning.’

Bijna 2 miljoen mensen krijgen zorg en ondersteuning. De meesten krijgen hulp uit het sociale netwerk. Een op twaalf mensen vindt dat ze onvoldoende zorg en ondersteuning krijgt. Aldus de kerncijfers 2015 van het Sociaal en Cultureel Planbureau. Lees meer>>

Jeugdhulp

De gemeenten moeten volgens de Raad ‘de ruimte krijgen om te experimenteren met maatwerkoplossingen voor maatschappelijke ondersteuning en jeugdhulp’. Ook voor de gemeenten geldt daarbij dat ze meerjarige contracten en – afspraken moeten maken met zorgaanbieders. ‘Het klassieke aanbesteden als vorm van selectief contracteren, past hier niet bij’, aldus de RVS.

Ouderenzorg

De langdurige ouderenzorg – die nu nog deels onder de Wmo valt – zal op termijn in het geheel overgeheveld moeten worden naar de Zorgverzekeringswet, vindt de RVS. ‘Zo kunnen nieuwe zorgconcepten voor ouderen tot stand komen voor de keten van eerste lijn, verpleging en ziekenhuiszorg.’ De zorgverzekeraars behouden, aldus de Raad, hun huidige rol van onderhandelaar wel bij het inkopen van geneesmiddelen en hulpmiddelen. Deze rol zou zelfs versterkt en uitgebreid moeten worden, vindt de RVS. Dat is efficiënter en goedkoper.