Marianne van den Bogart, projectleider dagbesteding & woon-zorgconcepten bij zorginstelling Amstelring, heeft een dubbel gevoel nu de Wmo ruim anderhalf jaar van kracht is. De positieve kant is dat ze merkt dat de concurrentie tussen partijen is afgenomen. ‘Iedereen wil graag mensen in hun kracht zetten. Als dat beter kan bij een activiteit van een andere zorgorganisatie of bij een voorziening in de buurt, mooi toch? Dan maken we daar graag gebruik van.’

Ontschotten

Maar om goed samen te kunnen werken, is tijd nodig. Van den Bogart vraagt zich af of activiteitenbegeleiders die tijd wel krijgen van de gemeente waar ze werken. ‘De schotten tussen de financiële middelen zijn weg. Dat is een goede zaak omdat het voor ons makkelijker wordt om creatief te zijn. Maar we hebben ook te maken met fikse bezuinigingen. Daar maken we ons zorgen over.’

In deze tijd van krappe budgetten in de zorg kan de activiteitenbegeleiding in de verdrukking komen. Het is dus belangrijk dat activiteitenbegeleiders het belang van hun vak onder de aandacht blijven brengen. Lees meer >>

Eigen bijdrage

Ook Hans van der Donk, persoonlijk begeleider bij Activiteitencentrum Duinendaal, een locatie van SWZ, ervaart de ontwikkelingen als een spagaat. ‘We vinden vooral de financiële gevolgen van de Wmo lastig. Inmiddels heeft SWZ drie activiteitencentra moeten sluiten en zijn diverse collega’s boventallig verklaard. Dat legt een grotere druk op ons. Bovendien merken we dat cliënten afhaken omdat ze de eigen bijdrage te hoog vinden.’

Samenwerken

Toch ziet Van der Donk ook de positieve kanten van de Wmo. ‘Het lukt ons steeds beter om de samenwerking aan te gaan met ondernemers en verenigingen. Dat is een wens van de gemeenten. Niet alleen zelf activiteiten organiseren, maar ook kijken hoe je elkaar in de buurt kunt versterken. Ook wij zien daar de meerwaarde van.’

Onderzoek

Dagbesteding is voor veel mensen een waardevol onderdeel van het leven. Logisch dus dat er veel onderzoek gedaan wordt naar de eerste effecten van de transitie. Deze onderzoeken zijn in lijn met de praktijk die Van der Donk en Van den Bogart ervaren. Zo concludeerde Alzheimer Nederland dat dagactiviteiten onder druk staan. Deze conclusie werd getrokken nadat bij 20 gemeenten, 50 zorgaanbieders en 278 mantelzorgers werd geïnventariseerd hoe de transitie uitpakt.

Vervoer

Waarom dagactiviteiten onder druk staan? Volgens het onderzoek haken steeds meer mensen af voor dagbesteding omdat de eigen bijdrage te hoog is, heeft ruim een derde van de aanbieders te maken met terugloop van het aantal bezoekers, staat de kwaliteit onder druk en is er bij één op de tien aanbieders geen vervoer meer beschikbaar.

Herindicatie

Unie KBO zit op hetzelfde spoor. De ouderenbond deelde in juni zijn zorgen over dagbesteding van kwetsbare ouderen. De verschillende wetten en loketten, het ver moeten reizen vanwege veranderende aanbieders en de herindicaties maken het lastig voor ouderen.

Wijkteam

Wat hebben gemeenten en activiteitenbegeleiders de komende maanden en jaren dan nodig? Van der Donk hoopt dat gemeenten inzien dat doelgroepen samenbrengen een mooie gedachte is, maar niet altijd realistisch. ‘Veel mensen met niet aangeboren hersenletsel voelen zich bijvoorbeeld niet thuis bij de gewone wandelclub of knutselvereniging. Dus daar zullen aparte activiteiten voor nodig blijven.’ Naar deze signalen luistert de ene gemeente volgens hem beter dan de andere. ‘Daarbij worden de wijkteams voor ons heel belangrijk. Zij kunnen signaleren wat mensen in de buurt nodig hebben. Dus we willen graag goede contacten met hen.’

Sturen op inhoud

Van den Bogart roept gemeenten op minder te sturen vanuit het financiële aspect van de activiteitenbegeleiding en meer vanuit de inhoud. ‘En er mag meer eenduidigheid tussen gemeenten komen. De systemen van verantwoording en registratie verschillen sterk per gemeente. Dat is verwarrend en tijdrovend. Mijn collega’s zou ik willen adviseren om wethouders en ambtenaren uit te nodigen om te praten met cliënten. Dan gaan ze je echt beter begrijpen.’

Lees het hele artikel in Activiteitensector van oktober >>