'Ondernemende zorgsector verdient meer vrijheid' 'Ik begrijp heel goed dat de NVZ een eigen CAO wil afsluiten, maar volgens mij is het een stap te ver. Nu gaat er een concurrentie tussen de sectoren ontstaan. Dat is een heilloze weg. De bonden zijn sterke onderhandelaars. Voor je het weet word je uitgespeeld. Dat gaat je geld kosten en dat is er niet. Ik wens de partijen veel wijsheid.' Na zeven jaar voorzitter geweest te zijn verlaat Ton Krol de Nederlandse Zorg Federatie (NZf). Een afscheidsinterview.

Politici en beleidsmakers noemen de huisarts steevast de spil van de gezondheidszorg. Dat is heel mooi, vindt Roeland van Velzen, huisarts en voorzitter van de Landelijke Huisartsen Veeniging. Alleen zouden diezelfde politici en beleidsmakers ook eens maatregelen moeten nemen om de functie te behouden. 'Als we zo doorgaan is de zorg straks volledig ziekenhuis-georiënteerd. Dan moet iedereen naar de polikliniek.'

Het algemeen maatschappelijk werk zit klem. De werksoort krijgt steeds meer taken toegeschoven zonder dat het budget navenant meegroeit. Gemeenten willen dat het AMW actief meedoet aan de wijkaanpak en de integrale samenwerking. Tegelijkertijd doen steeds meer gespecialiseerde instellingen hun maatschappelijk werk de deur uit, zodat de toeloop op het AMW alleen maar toeneemt. Zowel minister Borst als de gemeenten vinden dat het AMW versterkt moet worden, maar schuiven de verantwoordelijkheid daarvoor op elkaar af. Hoe gaan de instellingen intussen om met de oplopende druk?

Martin Kirchner beleefde in oktober het nachtmerrie-scenario van iedere zorgdirecteur. Drie personeelsleden van zijn Leeuwardense zorgcentrum bleken een jaar lang vijf dementerende ouderen te hebben mishandeld. Hoe kon het zover komen en hoe voorkom je zulke excessen in de toekomst? Na een aantal weken van bezinning vertelt Kirchner over de 'belangrijkste crisis' in zijn zorgloopbaan.

Vijf jaar geleden dwong het Rijk de provincies te bezuinigen op de intramurale ouderenzorg. Ze konden kiezen tussen vermindering van het aantal plaatsen of bezuinigen op de uitvoering van de zorg. Noord-Holland moest 20 miljoen inleveren en besloot het Hoornse Liornehuis, het enige humanistische verzorgingshuis in de regio, te sluiten. Maar terwijl groepen bewoners vertrokken, gingen er in hetzelfde huis nog zorgvernieuwingsprojecten van start en was er voldoende geld voor allerlei verbouwingen. Tegelijkertijd nemen de wachtlijsten voor een plaats in het verzorgingshuis toe. Moet het Liornehuis weer open?

Dankzij de meerjarenafspraken met de zorg zijn de onderlinge verhoudingen tussen de over heid en de partijen in de zorg verbeterd. De zorgsectoren krijgen waar ze om vroegen, name lijk zekerheid voor meerdere jaren, rust op het financiële front en tijd voor zorgvernieuwing. Vindt minister Borst. Agnes Kant, lid van de Tweede Kamer voor de Socialistische Partij en van huis uit epidemiologe, deelt die opvatting niet. Zij verwijt de minister gebrek aan visie.

De commotie rond de Zeeuwe instelling Arduin, de brandbrief van Zuid-Hollandse instellingen aan de Kamer, dreigend faillissement voor een aantal voorzieningen en ouders die zorg bij de rechter gaan afdwingen. De verstandelijk gehandicaptensector was de laatste weken vaak en negatief in het nieuws. Geen toevallige incidenten, zegt Paul Bottelier, voorzitter van de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland.

Het kabinet zet hoog in met haar ambitie de capaciteit van de kinderopvang te verdubbelen. Zo'n nieuwe groeistuip brengt de nodige problemen met zich mee. 'Haal de kinderopvang uit de gesubsidieerde welzijnssector en laat de markt zijn werk doen,' vindt A. Weeber van SKON, een particuliere organisatie voor Kinderopvang. 'De warme gesubsidieerde welzijnsdeken bestaat al lang niet meer,' stelt Hans Slaats, hoofd kinderopvang in de Amsterdamse Rivierenbuurt. Hij is juist blij met de inbedding in het welzijnswerk. Dit vergroot volgens hem de mogelijkheden om een bredere markt te bedienen en meer variatie aan te brengen in opvangvoorzieningen. `De kinderopvang is inmiddels volwassen genoeg om zonder allerlei overheidssubsidies op eigen benen te staan.'

Werkgevers in de sociale sector kijken bij het aantrekken van personeel steeds minder strikt naar de gevolgde opleiding. Een bepaald werk- en denkniveau is voldoende. En de afgestudeerden uit de sociale richtingen waaieren op hun beurt uit naar een steeds breder scala van instellingen, waar ze functies met wisselende takenpakketten vervullen. Moeten opleidingen uitsluitend breed opgeleide krachten afleveren die verder op de arbeidsmarkt hun weg wel vinden, of is er nog behoefte aan vakspecifieke kennis?

Tijdens de behandeling van haar begroting verwees minister Els Borst bij alle lastige vragen over de geestelijke gezondheidszorg naar de beleidsvisie die eraan zat te komen. Nu het stuk er ligt zijn de reacties uit het veld en de Kamer uitgesproken afwijzend. GGZ-Nederland vindt de Beleidsvisie te vrijblijvend en de VOG is 'onthutst' door de geringe aandacht voor het algemeen maatschappelijk werk. De minister is er niet door uit het veld geslagen. 'Ik heb 19 verbeterpunten voor de sector opgesteld. We kunnen in deze regeerperiode best een eind komen.'