‘Hij heeft een sterke visie op sociaal werk en kan dit ook uitdragen. Als jongerenwerker in het uitvoerend werk en als docent voor aankomende generaties sociaal werkers, verbindt hij wetenschap en praktijk. Hij is sterk in methodisch werken, communicatievaardig en een echte verbinder’, zo was de onderbouwing van de jury die woensdag Redouan El Khayari (34) als Sociaal werker van 2022 verkoos. 

In het zonnetje voor de Prodentfabriek in Amersfoort zit Redouan na te genieten van de mooie woorden van de jury. De uitreiking heeft hem geraakt. ‘Ik heb als jongere enorm veel baat gehad bij het sociaal werk. Dat heeft ervoor gezorgd dat ik hier vandaag sta. Dat toont de kracht van ons werk. Ook het samenzijn met andere sociaal werkers vandaag geeft me positieve energie. Ik voel me verbonden met mijn vakmensen.’ 

Je zegt dat je hier staat dankzij de sociaal werkers die er voor je waren in je tienertijd. Vertel!

Redouan: ‘Sociaal werkers hebben ervoor gezorgd dat ik niet buiten de boot ben gevallen. Ik heb de diagnose ADHD en behoor tot een etnische minderheid. Ik kreeg in de klas het etiket stoorzender opgeplakt. Het stond letterlijk op een A4’tje op mijn tafel geplakt. Dat doet iets met je. Je krijgt het gevoel dat je anders bent en dat niet op een positieve manier. Als je dan een jongerenwerker tegenkomt die je op een laagdrempelige, menselijke manier doet beseffen dat je oké bent, die je die ruimte geeft om tot empowerment te komen, dan geeft dat je weer een gevoel van eigenwaarde terug. Dat, in combinatie met goed onderwijs, heeft mij verder gebracht in mijn leven. Ik ben cum laude afgestudeerd en heb een wetenschappelijke graad als socioloog. Ik ben er trots op dat we als samenleving structuren hebben die ervoor zorgen dat mensen kunnen terugvallen op het sociaal werk, zoals ik dat kon.’   

Wat is je ambitie voor komend jaar?

‘Ik ontmoette vandaag de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Maarten van Ooijen. Een jonge, frisse vent met mooie ideeën. Hij deelt mijn ambitie. Hij ziet ook hoe belangrijk het is dat wij, sociaal werkers, de ruimte te krijgen om inhoudelijk mee te denken met de beslissingen die gemaakt worden over ons vak. Zo kunnen we toetsen of er genoeg rekening wordt gehouden met de menselijke maat in beleidsvorming. Dit alles op basis van herstel en vertrouwen, sprak Van Ooijen. Nou, dat zijn toch mooie woorden.’ 

Zeker mooie woorden, maar worden er ook daden bijgevoegd?

‘Daar ga ik voor zorgen, door te laten zien dat we niet om sociaal werk heen kunnen in dit land.’  

Hoe ga je dat doen?

‘Ten eerste door de mensen voor wie wij dit doen zelf meer aan het woord te laten in besluitvorming en in de media. Zo kunnen we beter laten zien wat ons werk inhoudt. En ten tweede door te werken volgens de logica’s die de gemeenten zelf hanteren.’ 

‘Ja, dat moet ik even toelichten. Sinds de decentralisatie zien we dat meetbaarheid, efficiëntie en controleerbaarheid heel belangrijk is geworden voor de gemeente in hun keuze voor welzijnspartijen. Hoe gaaf zou het zijn om volgens die logica inzichtelijk te maken hoeveel dat resultaatgerichte werk ons daadwerkelijk kost. We schrijven namelijk ieder jaar plannen, brengen de processen in kaart en stellen de behaalde resultaten op. Daar is iedereen dan een maand mee bezig. Terwijl we die kostbare tijd ook aan de jeugd, de ouderen of de gehandicapten kunnen besteden. Tegelijk is veel van wat we doen helemaal niet goed meetbaar, want het is mensenwerk. Maar als dat de manier is waarop de gemeenten willen dat wij werken, dan kan ik hen een koekje van eigen deeg geven. Juist door inzichtelijk te maken hoeveel geld het de maatschappij kost om alleen maar resultaatgericht te werken. Het kost niet alleen geld, we verliezen ook de menselijkheid uit het oog.’

Waar ligt de kracht van sociaal werk in Nederland volgens jou?

‘Toevallig had ik het hier gisteren nog over. Ik had een gesprek over criminaliteit. In dat gesprek kwamen we tot de conclusie dat we in Nederland geen heftige getto’s, banlieues hebben zoals je die in andere landen wel hebt. Dat komt doordat wij hier een fantastische preventieve laag hebben van wijkgerichte sociaal professionals, die echt bij de mensen thuis komen. Zij kunnen vroegtijdig signaleren dat iets misgaat en snel schakelen. De kunst is om deze positieve verhalen meer aan het licht te brengen.’ 

Je werkt nu vijftien jaar als sociaal werker. Als je daarop terugkijkt, is er dan iets dat je anders zou hebben gedaan in je werk?

‘De Toeslagenaffaire. Dat is een ramp die ik mijzelf aanreken. Waarom is er nooit bij mij een belletje gaan rinkelen als mensen vertelden over hun gedoe met de Belastingdienst? Waarom ging er geen belletje rinkelen toen ik zelf ontdekte hoe lastig het is om iemand daarbinnen te benaderen? Als sociaal werker heb je een signaleringsfunctie. De essentie van ons werk is waken over de mensenrechten. Die zijn in dit verhaal geschonden. Dat mogen we nooit meer laten gebeuren.’  

Als winnaar krijg je een bedrag van € 2000,- om te besteden aan een van je eigen projecten. Waar wil je dit voor inzetten?

‘Oh joh, dat wist ik helemaal niet. Is dat wat er in die envelop zit die ik heb gekregen? Voor het geld doe ik het niet, hoor. Ik zit hier met een hart voor mensen die buiten de maatschappij vallen, voor de mensen die het gevoel hebben dat ze zich niet staande kunnen houden omdat ze bepaalde codes, normen en waarden niet aangereikt hebben gekregen. Tegelijk heb ik te veel ideeën om op te noemen over wat ik met dit geld kan doen. Misschien zet ik een denktank op, om te onderzoeken hoe we als sociaal werkers beter kunnen meebeslissen in het beleid dat wordt gemaakt.’