Kinderen kunnen in de ene gemeente wel snel terecht voor specialistische psychiatrische zorg, in de andere gemeente moeten ze enkele maanden tot wel een half jaar wachten. ‘Kinderen zitten in de wacht waardoor de kans toeneemt dat de situatie verergert en er een crisis ontstaat. Dan worden ze uiteraard wel direct geholpen.’ Dat constateert Robert Vermeiren, directeur van Curium LUMC, academisch centrum voor kinder- en jeugdpsychiatrie.

Wachtlijsten

De verschillen tussen gemeenten in de zorg aan kinderen die psychiatrische hulp nodig hebben, zijn te groot. Dat constateerde de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP). Kinderen in Nederland hebben geen gelijke toegang tot kinderpsychiatrische zorg. De wachtlijsten groeien. De reden: het aanbod en het budget voor specialistische jeugdhulp verschilt enorm per gemeente.

De wachtlijsten voor ggz zijn te lang. Vanuit verschillende hoeken krijgt minister Edith Schippers dit te horen. Zij gaat dan ook actie ondernemen om hier verandering in te brengen. Lees meer >>

Jeugdhulp budget

‘Door bezuinigingen is het budget voor jeugdhulp minder. De specialistische jeugdhulp wordt extra getroffen omdat bovendien een deel van het budget verschoven is naar wijkteams en andere eerstelijnsvoorzieningen’, zegt Vermeiren. ‘Het gaat bij elkaar om tientallen procenten minder budget. In sommige gemeenten meer dan 30 procent minder.’

Contract

Bovendien rijst de bureaucratie voor kinderpsychiatrische zorg de pan uit, zegt Vermeiren, omdat elke gemeente haar eigen werkwijze hanteert. ‘Hulpinstellingen moeten met alle verschillen eisen en voorwaarden per gemeente rekening houden. Wij zijn een relatief kleine instelling en werken met kinderen uit ruim 100 gemeenten. Dit kost bakken geld dat niet naar gezinnen gaat, maar naar administratie.’

Professional

Deze problemen hebben ook effect op het werk van de professional. Vermeiren: ‘Wij houden als organisatie de administratielast zo veel mogelijk weg van de professional. De discussie over de budget plafonds per gemeente raakt hen echter wel. Nu wordt een hulpverlener gedwongen kinderen uit gemeenten met meer budgetruimte voorrang te geven, waardoor anderen dus langer moeten wachten. Dit willen we niet, maar we kunnen niet anders. Anders zitten we aan het eind van het jaar met een gigantisch tekort, en kunnen we op termijn geen kinderen meer helpen. Bij ons kunnen kinderen uit de ene regio zo een afspraak krijgen, terwijl een kind uit een andere regio moet wachten.’

Administratie

Volgens Robert Vermeiren is het hoog tijd dat de overheid ingrijpt: ‘Kinderen moeten gelijke toegang krijgen, niet gehinderd door budgetbeperkingen en wachtlijsten. Daarnaast dient het administratieve proces gestandaardiseerd te worden voor alle gemeenten. De postcodezorg die ontstaat is in strijd met de rechten en het welzijn van kinderen. Gemeenten zien de problemen ook wel, maar verder dan een gesprek komen we vooralsnog helaas niet.’

Decentralisatie

Vermeiren: ‘Er wordt in gemeenten denk ik te lichtzinnig gedacht over de decentralisatie. Gemeenten dachten: “dit gaan we wel even regelen”, maar zo simpel is het niet. Ik zie ook dat de transitie heel goede dingen opgeleverd heeft, zoals de versterking van de jeugdteams en samenwerking tussen hulpinstanties. Daar moeten we zeker mee verdergaan. Het schrijnende is dat gemeenten door de versnippering en de chaos, en de ongelijkheid die ze creëren, de transformatie geen kans geven. En daarmee uiteindelijk zelf de transitie ondergraven.’