De ‘harde return’ van 18 jaar in de jeugdzorg moet worden opgeheven, jongeren moeten jeugdzorg kunnen krijgen tot 21 jaar met een uitloop zelfs naar 23 jaar. ‘Omdat de leeftijdsgrens een obstakel vormt in de ontwikkeling van jongeren, zeker als ze kwetsbaar zijn’, aldus de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) in haar advies aan minister Hugo de Jonge.

Overgangsbudget

En er is meer nodig, volgens de Raad, om goede zorg aan jongeren te geven. De hulp moet meer aansluiten bij de belevingswereld van jongeren en er moet een proef komen met een “overgangsbudget” waarmee jeugdhulp uit andere voorzieningen zoals de Wmo, de Zvw of de Wlz gefinancierd kan worden. De gemeenten moeten met zorgverzekeraars aan tafel hierover, gemeenten nemen uiteindelijk de regie over dit budget.

Verschillende leeftijdsgrenzen

De aanleiding van het advies is de vraag van Kamerlid Vera Bergkamp (D66) naar de gevolgen voor hulp aan jongeren van de verschillende leeftijdgrenzen van volwassenheid. Volgens de RVS is een hogere leeftijdgrens voor jeugdhulp echt nodig omdat jongeren bij voortduring tussen wal en schip vallen als ze overgaan naar een andere wet of -voorziening.

Professioneel handelen

De RVS waarschuwt wel dat verhoging van de leeftijdsgrens niet het enige doel is: ‘Een hogere leeftijdsgrens zal pas effect sorteren als er tegelijkertijd meer ruimte komt voor maatwerk middels een ‘leeftijdsbandbreedte’, én als ingezet wordt op overgangsbudgetten, én als de belevingswereld van jongeren beter in het aanbod en het professioneel handelen is ingebed.’ Een voorbeeld van aan jongeren aangepaste voorzieningen zijn bijvoorbeeld begeleid en beschermd wonen en de inzet van JIMs (Jouw Ingebrachte Mentor).

Jouw Ingebrachte Mentor, JIM, heeft succes bij jongeren die uit huis geplaatst dreigen te worden. Een mentor uit het eigen netwerk zorgt er samen met ouders en professionals voor dat jongeren thuis ambulant begeleid kunnen worden. Dat blijkt uit onderzoek naar de inzet van JIM. ‘Professionals zijn doorgeslagen in het veiligheid denken’. lees meer>>

Schotten

Met het overgangsbudget kan, zo stelt de RVS, een divers aanbod van aan zorg en ondersteuning – vanuit verschillende wetten – bekostigd worden. Het kan ook, vindt de Raad, ‘uitvoerders, aanbieders en professionals stimuleren om te denk in kansen over het stelsel heen, in plaats van te denken in schotten en belemmeringen.’

Draagvlak onder professionals

‘Om de aanbevelingen uit te voeren is’, aldus de RVS, ‘politieke wil nodig, maar ook een breed draagvlak onder gemeenten en professionals. En misschien nog wel belangrijker: jongeren moeten kunnen beamen dat deze aanbevelingen voor hen ook echt zullen werken.’

Lees het advies “Leeftijdsgrenzen – Betere kansen voor kwetsbare jongeren” van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving hier>>