Een rondgang langs moederforums op internet en Facebookgroepen voor moeders geeft al snel een eenduidig beeld: veel moeders voelen zich eenzaam. ‘Ik heb, na de geboorte van de tweeling, echt onwijs m’n best gedaan om contact te houden met vrienden. Maar ik kon niet ieder weekend meer stappen of mee naar feestjes, en veel mensen wonen niet meer in de buurt’, schrijft een moeder. In een uur tijd krijgt ze meer dan tweehonderd reacties, waarvan het overgrote deel vol herkenning. Minder tijd hebben, uit elkaar groeien omdat vriendinnen geen kinderen hebben, niet of minder gaan werken, verhuizen, moe zijn: het zijn allemaal redenen waardoor de reagerende moeders hun sociale netwerk zien uitdunnen.

Taboe

Tilda Timmers is therapeut voor moeders die niet op een roze wolk zitten, en ook zij ziet veel eenzaamheid onder moeders. Eenzaamheid die vaak al lange tijd speelt, waardoor moeders soms zelfs in een isolement terecht zijn gekomen. ‘Veel moeders voelen zich schuldig over hun eenzame gevoel, ze schamen zich ervoor. Net als somber zijn na de geboorte van je kind, is eenzaamheid onder moeders nog echt een taboe’, zegt zij. Tijdens wandelingen die zij voor eenzame moeders organiseert, merkt ze dat veel moeders opgelucht zijn door de herkenbare verhalen van anderen. ‘Pas dan zien ze dat het helemaal niet gek is, dat ze niet alleen zijn en dat het niks zegt over hun kwaliteiten als mens of moeder.’

Rolverandering

Naast het taboe is ook vaak de nieuwe situatie waarin moeders zich bevinden een veroorzaker van eenzaamheid, zo blijkt uit veel online berichten van moeders. Timmers: ‘Als kersverse moeder heb je te maken met rolverandering. Veel nieuwe moeders verlangen een tijd lang terug naar vroeger, toen ze nog alle vrijheid hadden om te doen wat ze wilden. Ze hebben het idee dat ze vooral blij en dankbaar moeten zijn omdat ze een kindje hebben gekregen, maar dat neemt niet weg dat het een hele omschakeling is en dat ze hun vroegere leven kunnen missen.’ Dat herkent ook deze moeder op het forum: ‘Je leven als moeder sluit niet meer aan op het leven wat je ervoor leidde en kon leiden. En zo gebeurt dat ook met je vrienden van ervoor.’

Alert zijn

Als hulpverlener oog hebben voor die veranderingen en gevoelens bij moeders is volgens Timmers enorm belangrijk om problemen op lange termijn te voorkomen. ‘Medewerkers in wijkteams en jeugdzorg mogen best wat alerter zijn op eenzaamheid onder moeders. Als moeders zich lange tijd zo ongelukkig voelen en daar hun mond over houden uit schaamte, of soms zelfs uit angst hun kindje kwijt te raken, kan het tot psychische problemen bij de moeder en tot hechtingsproblemen bij het kind leiden. Ik vind het belangrijk dat hulpverleners tijdig doorverwijzen naar specialistische hulpverleners als het met moeders niet lekker gaat’, zegt zij. ‘Laat moeders weten dat het ook allemaal heftig ís, die nieuwe rol en alles wat daarbij komt kijken.’