Mijn verwarring is ontstaan toen ik een titel zocht voor mijn training voor sociale professionals met een eigen bedrijf of plannen daarvoor. Want die zijn er steeds meer. En dit is mijn core business: sociale professionals helpen met hun marketing en profilering om meer ondernemend te zijn zodat hun impact groeit.
Het ligt voor de hand: sociale professionals die gaan ondernemen zijn de sociale ondernemers bij uitstek! Met liefde en overtuiging heb ik mijn training dan ook “Sociaal Succesvol Ondernemen” genoemd. Daarna heb ik ontdekt dat niet iedere sociale ondernemer een sociale professional is. Integendeel! Sociale ondernemers zijn in sommige gevallen grote profitbedrijven of simpelweg een groepje idealisten die uitgekeken zijn op de harde wereld van de commercie. Maar wie is nu de enige echte sociale ondernemer?
Grote jongens
Op de eerste plaats zijn daar de grote corporate bedrijven die zichzelf een Social Enterprise noemen. Zij hebben, zeg maar, het licht gezien en willen af van hun ‘wij-gaan-voor-het-grote-geld’ imago. Zij willen investeren in een betere wereld. Phillips presenteerde zich op de Social Enterprise Day 2015 als een bedrijf dat met alle stakeholders een ‘zoektocht wil beginnen naar een sociaal model’. Zij willen in 2025 de levens van 3 miljard mensen hebben verbeterd. Over impact gesproken!
Een bedrijf wat zich van oudsher altijd heeft gericht op het maken van winst vind het knap lastig om een Social Enterprise te worden. Daarom krijgen ze hulp van consultants zoals de Kirkman Company die bijvoorbeeld leiderschapsreizen organiseert naar Afrika in een select gezelschap waarin je leert om een Social Enterprise Leader te worden: “Op reis naar 100% relevantie in 10 dagen”. Hun grote uitdaging is om werkelijk en oprecht sociaal te zijn en niet het sociaal ondernemerschap als een laagje vernis te gebruiken voor een beter imago.
Hipsters
Dan heb ik de hipsters in sociaal ondernemersland ontmoet. Zij noemen zich de start-ups. Dat zijn vaak jonge mensen die zich afzetten tegen de commercie in de huidige economie. Zij staan voor de tegencultuur. Ze zijn vaak ook voor participatie en komen op voor minderheden. Chillen samen om coole projecten te bedenken. Zijn dol op co-creatie. Ze komen op en gaan vaak ook weer onder. Hun achtergrond is heel verschillend maar het zijn ondernemers uit de bouwwereld, de techniek, itc. Idealisten soms.
Helaas zijn hun projecten vaak afhankelijk van potjes en investeerders. Gemeenten vinden hen wel interessant en doen graag een duit in het zakje. De gemeente Utrecht bedacht in co-creatie uiteraard met een aantal partners de Social Impact Factory. De gemeente: “als deze bedrijfjes op uitkeringen weten te besparen zullen wij hen financieel compenseren.” Voorbeelden zijn de Buurtcamping en SOON (kijk eens naar al deze leuke jonge mensen!). Hun grote uitdaging is om een goed verdienmodel te vinden om duurzaam te kunnen ondernemen. En een niveau te bereiken wat toch wat verder gaat dan ‘bedrijfjes die op uitkeringen besparen’.
Profs
En dan zijn er natuurlijk de Profs, sociale professionals die hun eigen bedrijf starten. Sociaal in hart en nieren. Bevlogen professionals met een gedegen opleiding in het sociale domein. Kenners van de samenleving, haar problemen en bedenkers van creatieve oplossingen. Ze kennen hun methodieken, weten de weg en kunnen hard werken. Soms starten ze hun eigen onderneming omdat ze de vrijheid en ruimte zoeken om meer impact te hebben. Soms voelen ze zich niet meer thuis in de organisaties die van oudsher het sociale domein bestrijken maar niet zo ondernemend zijn.
Meestal zijn het solo ondernemers. Soms groeien ze en trekken ze personeel aan, maar dat zijn de uitzonderingen. Ze zoeken elkaar wel graag op om te sparren. Omdat het allemaal nog erg nieuw is en ook wel een beetje eng. Voorbeelden zijn Samen Wille, Welzijn 3.0, Marieke Michielsen en iShakti. Allemaal sociale ondernemers die ik heb mogen trainen en coachen. Hun grote uitdaging is om businesswise te worden. Om hun sociale skills te combineren met een aantrekkelijk businessmodel waarmee ze duurzaam kunnen ondernemen.
Wie van de 3?
Wil de echte sociale ondernemer nu opstaan? Ik weet het niet en heb er eigenlijk ook geen oordeel over. Het enige vervelende is de de verwarring die makkelijk kan ontstaan. Misschien moeten we nieuwe woorden vinden voor deze drie vormen van sociaal ondernemerschap.
Wat ik wel weet is voor wie ik er wil zijn, naar wie mijn hart uit gaat! Dat zijn niet de Grote Jongens, niet de Hipsters. Het zijn de Profs, sociale professionals met een eigen bedrijf van wie ik hou. En daarom start op 14 september gewoon voor de derde keer de training Sociaal Succesvol Ondernemen. Doe je mee?
P.S. Waarschijnlijk ben ik niet volledig. Zie jij nog meer vormen van sociaal ondernemerschap? Dan laat het hieronder weten!