Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Blog: Wat het sociaal domein kan leren van ouders

Van nature zijn wij mensen ingesteld op een groepsgrootte van maximaal 150 individuen. Bij grotere groepen verliezen we overzicht en samenhang. Om onze wereld voorspelbaarder te maken, bedachten we overheden (en andere organisaties). Daarvoor leveren we wat persoonlijke invloed en vrijheid in.
Karin Geschiere is blogger bij Zorg+Welzijn

De vorige keer vroeg Karin zich af wat we eigenlijk bedoelen met regie? En als de klant regie heeft, wie dan niet? >>

Naarmate de complexiteit van onze samenleving toenam, is de overheid meer gaan controleren en reguleren. Want we willen niet in chaos belanden. Maar helaas is dynamische complexiteit niet planmatig te beheersen. Terwijl het wel de invloed van het individu verder verkleint en daarmee helaas óók de onderlinge betrokkenheid.

Minder bemoeienis, meer betrokkenheid

Een hulpbehoevende heeft echt het meeste baat bij een betrokken hulpverlener met regelruimte. De kans dat hij die treft is groter als de overheid zich er niet teveel mee bemoeit. Maar aan de andere kant willen we nog steeds ook overzicht en samenhang houden. Hoe pak je als overheid die rol op in deze tijd?

Naaste en regisserende overheid

Naar aanleiding van gesprekken met vertegenwoordigers van sociale wijkteams, pleitte ik voor een ‘naaste’ overheid met een regisserende leiderschapsstijl. Regisseren vergeleek ik met opvoeden: ‘betrokken richting geven, meedenken, stimuleren en faciliteren, met het idee los te laten als het erop aankomt’. Dat is niet makkelijk, zoals elke ouder weet,  want in het proces richting ‘loslaten’ dreigen er per definitie dingen mis te gaan.

Accepteren wat er is

In onze overgeorganiseerde samenleving zijn we vergeten dat we van nature nog een stress regulerende strategie kennen die beter aansluit bij complexe en dynamische situaties. Die van  accepteren wat er is en van daaruit een volgende stap zetten. Moderne ouders kennen deze strategie. Zij hanteren regels die het speelveld verruimen: verdragen het ongemak van het niet weten en proberen per situatie, per kind en ín het moment invloed uit te oefenen op een goed verloop van het volwassenwordingsproces. Ze houden een vinger aan de pols, maar accepteren dat ze geen volledige controle hebben. En dat doen ze over het algemeen met veel compassie en voldoening.

Vrouwelijk leiderschap

Ik moedig overheden (en andere organisaties) aan om deze strategie te herontdekken en met compassie midden in het gedoe te staan. Dat vraagt onder andere om het versterken van vrouwelijk leiderschap, dat overigens ook door mannen kan worden gebezigd.

Balanceren

Laten we accepteren dat niet elk risico is te elimineren; dat er geen schuldige hoeft te zijn als dingen anders lopen dan gepland; dat niet controle maar verantwoording leidt tot zelfredzaamheid; dat je vertrouwen moet verdienen, maar ook blind moet kunnen geven; dat waar er mensen zijn, er ook relationeel gedoe is. Laten we bouwen aan een overheid die doelgericht de balans vindt tussen ruimte geven en grenzen stellen. Die rechtvaardig is door niet iedereen over één  kam te scheren. Die het ene moment de ene partner in positie brengt en dan weer een ander in de schijnwerpers zet. Die in staat is om processen te begeleiden en gedoe te kanaliseren. Zonder te veroordelen. Een overheid die zich als partner opstelt. Een partner met een hele bijzondere en mooie rol.

Afscheid van het bepalen

De tijd is voorbij dat een ambtenaar op aangeven van wethouder of minister beleid, regelgeving en werkinstructies schrijft om vervolgens te controleren of die goed worden uitgevoerd. Zoals ouders niet bepalen wat hun kinderen gaan worden of waarin ze geloven. Al zouden we dat diep in ons hart soms nog best willen. Wat we nodig hebben is een regisserende overheid en politiek. Géén makkelijke taak, maar wel een taak die voldoening geeft.

Dit was de laatste blog in deze serie.

Geef je reactie

Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn. Heb je nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.