Dagelijks stroomt het oorlogsleed in Kosovo via de televisie de huiskamer in. De zorgelijke berichten over grote stromen asielzoekers en vluchtelingen en onvoldoende plaats in asielzoekerscentra zijn even naar de achtergrond verdwenen. Nederland lijkt zich het lot van deze vluchtelingen aan te trekken. Voor Joop Tomassen, werkzaam in Nederlands grootste AZC in Crailo, zijn de nieuwe vluchtelingen die wellicht binnenkort in de Nederlandse asielopvang binnenkomen niet anders dan zijn eerdere cliNnten die vreselijke dingen hebben meegemaakt. Waarschijnlijk zullen de Kosovaren beter af zijn dan de meeste vluchtelingen in Nederland: hun leed wordt tenminste erkend.'

Het algemeen maatschappelijk werk zit klem. De werksoort krijgt steeds meer taken toegeschoven zonder dat het budget navenant meegroeit. Gemeenten willen dat het AMW actief meedoet aan de wijkaanpak en de integrale samenwerking. Tegelijkertijd doen steeds meer gespecialiseerde instellingen hun maatschappelijk werk de deur uit, zodat de toeloop op het AMW alleen maar toeneemt. Zowel minister Borst als de gemeenten vinden dat het AMW versterkt moet worden, maar schuiven de verantwoordelijkheid daarvoor op elkaar af. Hoe gaan de instellingen intussen om met de oplopende druk?

Martin Kirchner beleefde in oktober het nachtmerrie-scenario van iedere zorgdirecteur. Drie personeelsleden van zijn Leeuwardense zorgcentrum bleken een jaar lang vijf dementerende ouderen te hebben mishandeld. Hoe kon het zover komen en hoe voorkom je zulke excessen in de toekomst? Na een aantal weken van bezinning vertelt Kirchner over de 'belangrijkste crisis' in zijn zorgloopbaan.

Vijf jaar geleden dwong het Rijk de provincies te bezuinigen op de intramurale ouderenzorg. Ze konden kiezen tussen vermindering van het aantal plaatsen of bezuinigen op de uitvoering van de zorg. Noord-Holland moest 20 miljoen inleveren en besloot het Hoornse Liornehuis, het enige humanistische verzorgingshuis in de regio, te sluiten. Maar terwijl groepen bewoners vertrokken, gingen er in hetzelfde huis nog zorgvernieuwingsprojecten van start en was er voldoende geld voor allerlei verbouwingen. Tegelijkertijd nemen de wachtlijsten voor een plaats in het verzorgingshuis toe. Moet het Liornehuis weer open?

Regionalisering is het kernwoord in het arbeidsmarkt- en scholingsbeleid. Of het nu om de zorgsector, welzijn of jeugdhulpverlening gaat, de krapte op de arbeidsmarkt moet worden bezworen op regionaal niveau. Daar slaan de sociale partners en arbeidsvoorziening de handen ineen met mobiliteitsprogramma's, transferpunten, loopbaanoriëntatietrajecten en vacaturebanken. Maar hoe zit het met de instroomkant? In de regionale overlegstructuur schitteren de opleidingen door afwezigheid.

Dankzij de meerjarenafspraken met de zorg zijn de onderlinge verhoudingen tussen de over heid en de partijen in de zorg verbeterd. De zorgsectoren krijgen waar ze om vroegen, name lijk zekerheid voor meerdere jaren, rust op het financiële front en tijd voor zorgvernieuwing. Vindt minister Borst. Agnes Kant, lid van de Tweede Kamer voor de Socialistische Partij en van huis uit epidemiologe, deelt die opvatting niet. Zij verwijt de minister gebrek aan visie.

Staatssecretaris Rick van der Ploeg wil de gesubsidieerde cultuur openbreken voor jongeren en minderheden. Daarbij ziet hij ook een rol weggelegd voor het welzijnswerk. De aandacht van die sector voor kunst en cultuur is de afgelopen vijftien jaar lelijk weggezakt. Want er moesten problemen en achterstanden worden aangepakt. Een mooie kans voor een heroriëntatie?

De commotie rond de Zeeuwe instelling Arduin, de brandbrief van Zuid-Hollandse instellingen aan de Kamer, dreigend faillissement voor een aantal voorzieningen en ouders die zorg bij de rechter gaan afdwingen. De verstandelijk gehandicaptensector was de laatste weken vaak en negatief in het nieuws. Geen toevallige incidenten, zegt Paul Bottelier, voorzitter van de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland.

Het kabinet zet hoog in met haar ambitie de capaciteit van de kinderopvang te verdubbelen. Zo'n nieuwe groeistuip brengt de nodige problemen met zich mee. 'Haal de kinderopvang uit de gesubsidieerde welzijnssector en laat de markt zijn werk doen,' vindt A. Weeber van SKON, een particuliere organisatie voor Kinderopvang. 'De warme gesubsidieerde welzijnsdeken bestaat al lang niet meer,' stelt Hans Slaats, hoofd kinderopvang in de Amsterdamse Rivierenbuurt. Hij is juist blij met de inbedding in het welzijnswerk. Dit vergroot volgens hem de mogelijkheden om een bredere markt te bedienen en meer variatie aan te brengen in opvangvoorzieningen. `De kinderopvang is inmiddels volwassen genoeg om zonder allerlei overheidssubsidies op eigen benen te staan.'

Werkgevers in de sociale sector kijken bij het aantrekken van personeel steeds minder strikt naar de gevolgde opleiding. Een bepaald werk- en denkniveau is voldoende. En de afgestudeerden uit de sociale richtingen waaieren op hun beurt uit naar een steeds breder scala van instellingen, waar ze functies met wisselende takenpakketten vervullen. Moeten opleidingen uitsluitend breed opgeleide krachten afleveren die verder op de arbeidsmarkt hun weg wel vinden, of is er nog behoefte aan vakspecifieke kennis?