Het werken in de thuiszorg kan vaak veel handiger en beter, meent Tinie Hake. Al tien jaar verdiept ze zich in fysieke belasting en geeft ze trainingen. In de praktijk leerde ze met veel simpele dingen grote vooruitgang te maken. ‘Vaak met gewoon logisch nadenken’, zegt Hake.

Luchtmatras
Een mooi voorbeeld is het bekende luchtmatras met ingebouwde elektrische pomp, te koop voor een paar tientjes. Wanneer iemand op de grond terecht is gekomen en zelf niet meer goed op kan staan , leg je een leeg luchtmatras onder de patiënt. De knieën van de patiënt liggen daarbij voorbij het voeteneinde van het matras. Door het matras op te blazen, wordt de patiënt  50 cm omhoog gelift. Nadat de patiënt  in zitpositie is gebracht, kun je  een gewone stoeltransfer uitvoeren. ‘Een veel goedkopere oplossing dan de matrasheffers’, meent Hake. ‘Bovendien beter dan de brandweertechniek waarbij de verzorgende de patiënt onder de armen vastpakt en optilt. Dat is een drama, omdat het de patiënt pijn doet en deze manier erg belastend is voor de verzorgende.’

Meewerken
Haptonomie speelt een belangrijke rol in de benadering van Hake. Volgens deze leer nodig je iemand uit tot het maken van een natuurlijke beweging, waardoor de patiënt naar vermogen zal meewerken. ‘Bijvoorbeeld wanneer je iemand uit een stoel helpt. Pak je de handen van de patiënt krachtig vast, dan zal de patiënt vaak onbewust terugdeinzen en tegenwerken. Bied je een open en uitnodigende hand aan, dan zal de patiënt jouw hand willen vasthouden en automatisch naar je toe komen.’

Simpel
En zo heeft de haptonoom nog veel meer tips en voorbeelden die ze in haar boek gaat bundelen dat in januari 2013 uitkomt. ‘Ik wil dat heel simpel overbrengen’, vertelt ze. ‘Ik zie nog veel zorgmedewerkers verkeerd werken; ze staan krom en werken te ver van zich af, waardoor rug en schouders worden overbelast of ze staan in spreidstand waar dat helemaal niet moet. ‘

Uitval
Dat veel zorgmedewerkers onder tijdsdruk staan, vindt Hake jammer en soms ook onnodig. ‘Wat doe je jezelf en de patiënt aan?’ Soms creëer je juist tijdsdruk door snel werken, omdat dit niet het tempo van de patiënt is: de cliënt zal niet meer meewerken en het kost de medewerker uiteindelijk meer tijd en energie. Zorgorganisaties zouden daar volgens de docent meer rekening mee moeten houden. Wanneer een medewerker uitvalt door overbelasting, kost dat heel veel. Je wint er dus mee wanneer je aandacht voor deze vaardigheden hebt.’

Docenten
Niet overal voldoen de lessen in werkhoudingen en verplaatsingstechnieken aan de huidige norm, vindt Hake. ‘Docenten weten dit gewoonweg niet of willen het niet weten. Terwijl het zo lastig is wanneer een medewerker later een verkeerd aangeleerde werkwijze moet veranderen. Het zou mooi zijn als werken zonder fysieke overbelasting’ al op school onderwezen zou worden.’

Bron: Foto: Transfersbelicht