Door Esther van Andel – Dat zegt Maartje Berger, onderzoeker bij Defence for Children International (
DCI). De organisatie die de rechten van het kind beschermt en bevordert, coördineerde een onderzoek naar het aantal kinderen achter de tralies in Nederland, Engeland, Wales, België en Frankrijk. Nederland is een van de koplopers als het gaat om het aantal opgesloten kinderen. (Foto: Maartje Berger)
In strijd met verdrag
Het aantal gevangen kinderen stijgt in alle vier de landen. ‘Zorgwekkend’, vindt Berger, die het onderzoek in Nederland uitvoerde. ‘Je ontneemt de vrijheid van kinderen. Volgens het International Verdrag voor de Rechten van het Kind mag opsluiting van kinderen alleen als uiterste maatregel gehanteerd worden en voor zo kort mogelijk.’
Alternatieve maatregelen
Defence for Children adviseert overheden dan ook om te zoeken naar alternatieve maatregelen voor delinquente kinderen. Berger: ‘Denk aan hulp via de jeugdzorg of educatieve maatregelen. Je moet kinderen niet van de samenleving afsluiten. Ik heb een aantal gevangen kinderen gesproken en zij zeggen hier niets van te leren.’
Repressie
Volgens de onderzoekers wordt het beleid ten aanzien van jongeren die in aanraking komen met justitie steeds repressiever en zijn er hardere straffen ingevoerd. ‘Wij hebben onze twijfels of het beleid tegenover deze kinderen zo repressief moet. De nadruk ligt op straf, in plaats van een combinatie van straf en een pedagogische aanpak. Je hoeft ze niet te vertroetelen, maar je moet ze wel een kans geven.’
Problemen
‘De meeste kinderen in jeugdgevangenissen hebben een moeilijke jeugd gehad en worden meegetrokken in het slechte circuit van bijvoorbeeld hun ouders. Stuk voor stuk hebben ze een aanleiding om een delict te plegen. Op deze manier geven ze aan problemen te hebben. Luister daarnaar’, zegt Berger.
Vergelijken
De onderzoekster erkent dat het moeilijk is om cijfers van onderzochte landen onderling te vergelijken. ‘België kent geen jeugdstrafrecht en pakt delinquente kinderen aan via de jeugdzorg. Ook al groeit het aantal strafrechtelijke veroordeelde kinderen jaarlijks, het is niet zo dat Nederland meer criminele jeugd heeft. Politie en justitie pakken deze kinderen harder aan.’
Jeugdinrichtingen
Dat blijkt uit de groei van het aantal plaatsen in Nederlandse justitiële jeugdinrichtingen. Dat aantal is tussen 1997 en 2006 verdubbeld van 1410 naar 2753. Op 1 januari 2006 verbleven 2497 kinderen in een inrichting, waarvan 1177 kinderen op strafrechtelijke titel.
Indicatoren
Volgens Berger schieten overheden nog te kort in dataverzameling over deze kinderen. ‘De overheid moet weten wat er met deze kinderen is gebeurd. Vandaar dat we indicatoren hebben opgesteld, waarmee een objectievere vergelijking van de cijfers in verschillende landen gemaakt kan worden’, aldus Berger. Op 8 april 2008 overhandigt DCI de indicatoren aan de Europese Commissie.
