Het CPB onderzocht het effect van de verhoging van de zogenoemde vermogensinkomenbijtelling (VIB) op het gebruik van thuiszorg. De VIB wordt toegepast bij zorggebruikers met een belastbaar vermogen, zoals een eigen huis of andere particuliere investeringen. Voor deze mensen wordt per 1 januari 2013 een flink hogere eigen bijdrage gerekend. Het CPB vergeleek het zorggebruik met mensen die geen belastbaar vermogen hadden.

Zorg mijden

Het CPB concludeert dat het gebruik van thuiszorg door mensen met VIB afneemt met gemiddeld 5,7% ten opzichte van mensen zonder eigen vermogen. Het CPB noemt het uiteindelijk effect op het zorggebruik ‘klein’.Uit eerdere onderzoeken door de vereniging Ieder(in) – mensen met een beperking- en het medium Binnenlands Bestuur bleek dat een kwart van de ouderen en langdurig zieken zorg zou gaan mijden als de eigen bijdrage verhoogd zou worden. Volgens het CPB is het beeld dus gematigder: ‘Er is wel een effect, maar er is geen bewijs gevonden voor het op grote schaal mijden van zorg.’

Eigen bijdrage

Het nieuwe kabinet wil de eigen bijdrage voor de Wmo verlagen tot een vast tarief van maximaal 17,50 euro per vier weken. Dat beperkt de mogelijkheid van de gemeenten om in de kosten en het gebruik van zorg en ondersteuning te sturen. Maar volgens het CPB is het effect dus gering, waardoor ook het effect van een vast tarief voor de eigen bijdrage minder zal zijn dan gedacht. Dat is de conclusie van het CPB.

Om een stapeling van kosten te voorkomen en administratieve druk te verlagen, introduceert het nieuwe kabinet een abonnementstarief op Wmo-ondersteuning van 17,50 euro per vier weken. Tweede Kamerlid Vera Bergkamp (D66): ‘Dit is een prettige regeling voor mensen die veel zorg en ondersteuning nodig hebben vanuit de Wmo.’ Lees meer>>

Gemeente

Sommige gemeenten gebruiken de inzet van de eigen bijdrage om de kosten van zorg voor de gemeente te compenseren en het zorggebruik te sturen. Verlaging van de eigen bijdrage kan leiden tot minder kostenbewustzijn bij gebruikers van zorg en een toename van onnodige zorg. Overigens kan een vast en laag tarief voor de eigen bijdrage het risico verkleinen dat mensen zorg mijden. Maar volgens de analyse van het CPB is ook dat effect niet zo groot.