Stavenuiter vindt de situatie ‘zorgelijk’ en reden genoeg om rond de tafel te gaan met de betrokken partijen in de zorg. De symptomen voor een psychose zijn niet altijd eenvoudig te herkennen, stelt hij. ‘Kijk, als je het idee hebt dat je de wereld moet redden en vervolgens op het vliegtuig stapt naar Noord-Korea, ja, dan is het duidelijk dat er iets aan de hand is. Maar een 16-jarige jongen die constant in bed ligt, dat zien ouders vaak als pubergedrag. Vaak ben je jaren verder als je voelt dat er iets anders aan de hand is, of wanneer de situatie escaleert. En dat is een slechte start voor behandeling.’

Op de rails
Ypsilon, vereniging voor familieleden en betrokkenen van mensen met schizofrenie of een psychose, deed onderzoek naar de behandeling van psychoses. Daaruit bleek dat er nog heel wat aan te verbeteren valt, volgens de respondenten. Op de stelling ‘Ik heb tijden gezocht voordat er goede zorg kwam’, reageerde maar liefst 84 procent bevestigend. ‘Dan hebben we het over drie tot soms meer dan zes jaar. En dat terwijl de kritische fase vijf jaar is. Binnen die tijd krijg je iemand met de juiste hulp nog op de rails’, aldus de directeur van Ypsilon.

Verkorten
Ook deskundigen bij het AMC en UMC Utrecht delen die zorgen, stelt Stavenuiter. Tijdens een besloten conferentie vorige week ging de vereniging om de tafel met GGZ Nederland, de koepel van zorgverzekeraars en het kenniscentrum Phrenos. ‘Om te kijken wat we eraan kunnen doen om die tijd tussen het herkennen en de juiste behandeling te verkorten’, legt Stavenuiter uit. ‘GGZ Nederland heeft bijvoorbeeld geëxperimenteerd met ggz-assistenten in de huisartsenpraktijk. Zo kun je hopelijk eerder psychische aandoeningen herkennen. En het is goed als decanen op school ook meer kennis hebben van psychoses. Die openbaren zich namelijk vaak tussen het zestiende en dertigste levensjaar.’

Norm
Het blijkt dat de eerste psychoseteams in Nederland verschillende werkwijzen hanteren. Deze zogenaamde VIPP-teams richten zich op het voorkomen van een psychose en op het beperken van de schadelijke gevolgen ervan. ‘De teams vinden allemaal opnieuw het wiel uit. Dus tijdens de conferentie is besloten dat er één norm moet komen, één behandelrichtlijn voor bij een eerste psychose’, zegt Stavenuiter. ‘In combinatie met goede voorlichting en het betrekken van de familie, moet de zorg aan mensen met een psychose veel sneller en efficiënter kunnen.’

School
Er is volgens de Ypsilon-directeur ook een wereld te winnen op de verschillende leefgebieden van de patiënt. ‘Vaak wordt er op medisch gebied alles aan gedaan om iemand met een psychose te helpen. Maar het is ook goed om te bedenken of iemand op school zit of een baan heeft. Sociale contacten zijn enorm belangrijk. En als iemand na de behandeling weer verder moet met zijn leven, is het goed als hij met de juiste begeleiding weer naar school of zijn werk kan.’

Meer nieuws in uw inbox? Klik hier voor de gratis Zorg + Welzijn Nieuwsbrief. Voor meer achtergronden en opinies, neem hier een abonnement op Zorg + Welzijn Magazine.

Volg Zorg + Welzijn op Twitter >>

Bron: Foto: ANP/Koen Suyk