Na anderhalve week vakantie miste ik de bijna-dagelijkse telefoontjes met pa. In de warme avondzon aan het IJsselmeer bladerde ik door alle losse aantekeningen van heel wat telefoongesprekken. Van al die snel uitgeschreven trefwoorden weet ik nog precies hoe mijn vader erover vertelde en wat de context was. Ik kan nu wel concluderen dat onze relatie is veranderd.
Los gezin
Ons gezin is door omstandigheden én door onze individuele karakters altijd een wat los gezin geweest. Tel daarbij op dat pa en ma in een tijd leefden dat ouders geen voorbeelden voor hun kinderen wilden zijn. Sterker nog, mijn pa vertelde onlangs: ‘Onze kinderen moesten alles halen uit eigen observatie. Jullie zagen ons bezig in het gezin, dat moest genoeg voorbeeld zijn. De jongeren die wij in de basketbalclub begeleidden, kregen achteraf bezien veel meer begeleiding om in de maatschappij hun plek in te nemen.’ Zo was er op het oog weinig samenhang in ons gemeenschappelijk leven.
Nieuw bestaan
Dat werd ook geografisch bepaald. Vanuit Groningen verhuisden mijn zus en ik (los van elkaar) naar Den Haag. Na het overlijden van ons moeder verhuisde pa steeds verder van ons weg. Totdat hij uiteindelijk in Duitsland terecht kwam. Al dat verhuizen was voor ons niet vreemd. In mijn moeders gezin, en later in haar eigen gezin, pakte je gewoon je boeltje op als je, gedwongen of vrijwillig, honderden kilometers verder een nieuw bestaan startte. Wij zijn daar allen een kei in geworden.
Keerzijde
Al dat verhuizen en je eigen weg gaan, heeft op latere leeftijd een keerzijde. Wij proberen nu de geografische en relationele afstand om te buigen in iets vruchtbaars. Langzaamaan halen wij de tijd in. Pa met zijn olifantengeheugen, die tot in alle details kan vertellen over zijn jeugd en zijn eigen gezin. Jaren geleden schreef hij al een boek vol, en ook nu nog komen ‘nieuwe’ herinneringen boven. Dit heeft een geheel andere toegevoegde waarde: steeds meer begrijp ik mijn achtergrond en mijn karakter.
Kwetsbaar
Mijn zus woont al heel lang in Almere, ik ben tien jaar geleden in de buurt van Den Bosch gaan wonen. Wij maken de laatste jaren veel meer tijd vrij voor elkaar. Samen een nacht in een Gronings hotel in combinatie met archiefonderzoek. Of samen in een B&B bij ons pa in de buurt om hem te helpen met huis en tuin. Gedrieën trekken we tijd voor elkaar uit. Wij leren elkaar steeds beter kennen. En durven ons kwetsbaar en open op te stellen.
Dankbaar
Inmiddels schrijf ik dit intermezzo zo’n twee maanden later uit. Ik zit vanwege de heerlijke nazomer wederom aan ons campingtafeltje. De verdieping die wij gedrieën in hebben gezet de laatste jaren, geeft mij nu weer een gevoel van verwondering, rijkdom en acceptatie. Pa is met zijn bijna tachtig jaren nog redelijk gezond en heel goed bij de tijd. Ik kan dus niet anders dan dankbaar zijn voor de nog steeds interessante en fijne aanwezigheid van hem ‘op deze aardkloot’, zoals hij de wereld weleens noemt.
