Leerkrachten krijgen steeds vaker te maken met problemen van leerlingen die zich buiten het onderwijsveld afspelen. Maar de vraag is of de leerkracht voldoende is toegerust om daarmee om te gaan. Wanneer moet hij de helpende hand bieden en waar houdt zijn verantwoordelijkheid op? 'Weten waar de grenzen liggen is een van de moeilijkste kanten van het beroep,' aldus Pabo-docente E. Liedmeier. 'Basisscholen zouden beginnende leerkrachten standaard intervisie moeten geven.'

Er moet een einde komen aan de verstrengelde verantwoordelijkheden van organisaties die zich bezig houden met het Amsterdams jeugdbeleid. Het gezin en de school moeten de eerst verantwoordelijken zijn. De jeugdzorg moet zich richten op kortdurende hulp aan jongeren met zwaardere problemen en het sociaal cultureel werk moet losgekoppeld van de jeugdhulpverlening. Daarnaast moeten alle instellingen worden afgerekend op prestaties. Dat stelt de Amsterdamse wethouder Jaap van der Aa in zijn visienota 'Samenhang in jeugdbeleid'.

Instellingen voor mensen met een verstandelijke handicap krijgen sinds drie jaar extra geld voor de dagbesteding van bewoners met complexe meervoudige beperkingen.De eerste jaren ging dat geld grotendeels op aan verbetering van CAO's, capaciteitsuitbreiding, cursussen en aanpassingen aan gebouwen. Voor dit jaar is opnieuw 46 miljoen gulden uitgetrokken voor dagbesteding. Maar nog steeds hebben weinig instellingen hun plannen ingediend. Niet zozeer uit onwil, maar de sector weet nog steeds niet goed hoe de uitbreiding van de dagbesteding georganiseerd moet worden.

‘Allochtone cliënten worden vaak beschouwd als moeilijk en onbenaderbaar. Maar in de ggz zou men eens kritisch moeten kijken naar de vanzelfsprekendheden waarmee mensen worden behandeld. Taalproblemen zijn er, maar te weinig hulpverleners vinden de weg naar de uitstekende tolkencentra die hun diensten gratis beschikbaar stellen.’ Dat stelt psychotherapeut Indra Boedjarath, één van de schrijvers van het manifest ‘Interculturele ggz in de 21e eeuw’.

Jongeren die zware delicten hebben gepleegd, kunnen intensieve begeleiding krijgen in plaats van celstraf. De Tweede Kamer is onlangs akkoord gegaan met dit plan van minister Korthals van Justitie waarmee de zogeheten harde kern wordt aangepakt. Ook het veld reageert overwegend positief, maar er zijn wel twijfels over de uitvoering. 'Vier contacten per week, is dat intensief?'

Wisconsin Works, zo heet de Amerikaanse begeleidingmethode voor langdurig werklozen die in Nederland steeds meer navolging krijgt. Het programma slaagde erin het aantal bijstandscliënten sinds 1996 met vijfentachtig procent te verminderen. Maar uit de bijstand of uit de armoede, dat zijn twee verschillende zaken.

Erg bemoedigend zijn de recente geluiden uit de vrijwilligerswereld niet. Het wordt steeds moeilijker vacatures te vervullen. Met name jongeren zijn nauwelijks meer te porren voor onbetaald werk. Toch zijn de kopstukken uit het veld niet somber. Het wordt niet minder, maar anders, beweren ze. De moderne vrijwilliger zapt en vraagt zich steeds af: what's in it for me? Korte klussen met een kop en een staart zijn de trend, en het wordt tijd dat instellingen hun werk daar op inrichten. 'Mensen zitten niet te wachten op de ballast van een organisatie, zoals vergaderingen en besprekingen.'

'De meeste gesubsidieerde instellingen, waaronder die voor zorg en welzijn, hebben nog steeds geen interesse in een divers personeelsbeleid.' Dat zegt Wilma Gillis-Burleson, manager van het programma Veelkleurige Stad van de gemeente Rotterdam. Burleson, die tevens directeur is van een opleidingsbureau voor diversiteitstrainingen, arbeidsmarktprojecten, werving en selectie, vindt dat instellingen teveel voorbijgaan aan de meerwaarde van deze werknemers. En dat zou ze nog weleens kunnen opbreken.

De Wetenschappelijke Raad voor het regeringsbeleid waarschuwde onlangs voor een dreigende oorlog tussen de generaties. De raad ziet met name op het gebied van de verdeling van gelden voor gezondheidszorg en onderwijs conflicten tussen jong en oud ontstaan. Om verschillende generaties op een goede manier te laten samenleven is echter meer nodig dan geld voor collectieve verzekerings- en verzorgingsarrangementen. Kees Penninx, projectleider Intergenerationele Buurtontwikkeling bij het Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn, pleit voor een generatiebewust buurtbeleid