jeugdzorg

Hoewel de trend van maatschappelijk ondernemen niet meer is te stoppen, staat het in Nederland nog in de kinderschoenen. Dat zeggen onderzoekers van Euricur, een onderdeel van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Er is een gat ontstaan in het maatschappelijk middenveld, omdat de overheid daar steeds verder terugtreedt. ‘Maar ondernemers stellen zich afhoudend op uit angst voor regelgeving en lokale overheden zijn bang de regie te verliezen aan het bedrijfsleven.’

Van verschillende kanten wordt voor een hardere aanpak van Marokkaanse criminele jongeren gepleit. Want deze zijn noch door straffen noch door de hulpverlening op het rechte pad te brengen. Mohamed Bouimj, projectleider van het expertisecentrum MaroNed in Rotterdam, is daar fel tegen gekant. ‘We moeten jongeren zelf verantwoordelijkheid geven en in samenwerking met àlle betrokkenen - ouders, school, politie en Justitie - de problemen oplossen.’

Het voorbereiden van personeel op agressievolle situaties is een taak van opleidingen en werkgevers. Welk soort trainingen schotelen zij hun mensen voor? De trainingsbureaus Vogelvrij en Leo Management lieten Zorg + Welzijn een kijkje in de keuken nemen. Over boom- en ballon types, bevrijdingstechnieken en de gradaties in reageren op agressie.

Heeft de zachte sector een antwoord op de vraag hoe hij moet omgaan met de harde kant van de samenleving? Het beleid van instellingen rondom agressie van cliënten staat nog in de kinderschoenen. Meer dan een weerbaarheidstraining of een cursus agressiebeheersing zit er voor de medewerkers vaak niet in. 'Het onderwerp is nauwelijks bespreekbaar.'

De nieuwe nota over alleenstaande minderjarige asielzoekers (ama's), die staatssecretaris Ella Kalsbeek van Justitie naar de Tweede Kamer heeft gestuurd, spreekt voor het eerst over zogeheten kindgezinnen. Dit kunnen tienermoeders met hun kind zijn, maar ook minderjarige broers, zussen, neefjes en nichtjes die samen naar Nederland zijn gekomen. ‘Eindelijk is er aandacht voor deze vergeten groep, maar ik vind het ethisch onverantwoord dat Kalsbeek de kindgezinnen uit elkaar wil halen,’ vertelt Joke Elzinga van Stichting Valentijn.

De tijd dat de welzijnssector zijn activiteiten verspreidde over tientallen locaties in een gemeente is voorbij. Steeds meer instellingen streven naar multifunctionele organisaties waarin veel werksoorten worden ondergebracht. Het ambitieniveau is hoog, de financiën vaak beperkt. ‘Als het welzijnswerk weet wat het de komende tien jaar wil bereiken, moet het de locaties daarop durven afstemmen.’

In de conceptwet op de jeugdzorg, die binnenkort naar de Tweede Kamer wordt gestuurd, is het recht op zorg gewaarborgd. Maar daarmee zijn de mistoestanden in de sector niet verdwenen. ‘De conceptwet is onduidelijk en ze rammelt. Het Bureau Jeugdzorg dreigt beperkt te worden tot een indicatieorgaan. Klantvriendelijkheid en laagdrempeligheid gaan teloor’, aldus Dorien Baerends, directeur Bureau Jeugdzorg Utrecht.

Het overgrote deel van de criminele delicten door jongeren worden in groepsverband gepleegd. Maar gaat het daarbij om straatbendes of jeugdbendes, om hinderlijke, overlastgevende of criminele groepen? Volgens criminoloog Balthasar Beke is het verschil tussen die groepen allesbepalend voor de manier waarop politie en hulpverlening kunnen interveniëren.