Cliënten en medewerkers van het gezinsvervangend tehuis van Humanitas in de Haagse Spoorwijk worden bedreigd, gemolesteerd en uitgejouwd door buurtbewoners. Regiomanager Jos Melief wil niet toegeven aan de terreur. ‘We moeten de oplossing zoeken in de buurt en vooral niet terug naar die kleffe woonvoorzieningen in de bossen.’

Betekent ècht wijkgericht werken dat bewoners zelf zeggenschap moeten krijgen over de wijkbudgetten? Binnenkort starten vijf experimenten, waar de bewonersorganisaties de regie krijgen over het werk van bijvoorbeeld gemeentelijke diensten, woningcorporaties, welzijnsorganisaties en wijkpolitie in hun wijk. Instanties moeten het heft straks deels uit handen geven. 'Tot voor kort hadden we nul-komma-nul in te brengen.'

Vrijwillig een tbs’er in huis nemen tijdens zijn verlof? Veel mensen zullen daar niet aan moeten denken. Sterker nog: ze zullen zich afvragen of de pogingen tot resocialisatie niet te ver zijn doorgeschoten. Toch zoekt de Nijmeegse Pompekliniek, één van de negen tbs-instellingen in Nederland, mensen die bereid zijn een tbs-patient thuis te ontvangen voor een kopje koffie of een maaltijd. ‘Om nou vrijwilligers in te schakelen lijkt mij een risico.’

'Het geeft een kick als je ziet welke herinneringen er bij sommigen bovenkomen,' vertelt een van de verhalenvertellers van het Rotterdamse project Verhalenderwijs. Vooral allochtone ouderen worden getraind hun vertelkunst te etaleren bij verpleeg- en verzorgingshuizen, scholen en festivals. Niet alleen voor vermaak, want er gaat vooral een therapeutische werking van uit.

Steeds meer ouderen blijken zichzelf en hun woning te verwaarlozen. Vaak gaat het om mensen met psychosociale en psychiatrische problemen die zich niet willen laten helpen. ‘We willen mensen langer thuis houden. Vereenzaming en verwaarlozing is de prijs die we we daarvoor betalen,’ aldus Huub Buijssen, psychogerontoloog van de ggz-instelling Altrecht in Utrecht.

Zorginstellingen moeten meer dan ooit resultaatgericht werken en een omslag maken naar vraaggestuurde zorg. Deze operaties verlopen zelden zonder interne strubbelingen. Steeds vaker mag een interim-manager als onafhankelijke deskundige noodzakelijke veranderingen doorvoeren. ‘Er wordt soms te snel gegrepen naar een interim als managementinstrument.’

Vermogensfondsen krijgen een steeds belangrijkere rol in de samenleving. Jaarlijks geven ze honderden miljoenen uit, waarvan een groot deel aan maatschappelijke en sociale doelen. Doordat de overheid op veel maatschappelijke terreinen terugtreedt, wordt vaker een beroep gedaan op vermogensfondsen om projecten en initiatieven te ondersteunen. De fondsen zelf treden steeds meer in de openbaarheid om enorme kapitaal uit te kunnen zetten. ‘Op termijn komt er een zelfstandige filantropische sector die in staat is een vuist te maken tegen de overheid.’

Therapeuten die tegen hun lesbische cliënten zeggen: ‘Het maakt mij niet uit hoor, met wie je een relatie hebt’. Of hulpverleners die de seksuele voorkeur van de cliënt juist tot hét probleem verheffen. Beide benaderingen komen nog veel te vaak voor en werken averechts. Dat vindt psycho-sociaal therapeute Ingrid Verbeek, ze heeft een praktijk voor lesbisch-specifieke hulpverlening in Groningen.

Niet alleen grote en middelgrote steden, maar ook plattelandsgemeenten staan steeds vaker in de schijnwerpers van het lokaal sociaal beleid. Het verdwijnen van voorzieningen, vergrijzing, stille armoe en bedrijfssluitingen in de agrarische sector met alle problemen van dien ‘Al twintig jaar diezelfde grammofoonplaat,’ verzucht Hans Elerie van de Brede Overleggroep Kleine Dorpen in Drenthe. Een portret van het Noord-Brabantse Helenaveen.

Het nieuwe jaar was nog maar amper begonnen of het Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn (NIZW) maakte bekend dat Hans Simons op 1 april de gelederen van het instituut komt versterken als voorzitter van de beoogde Raad van Bestuur. Samen met zijn toekomstige collega en huidige NIZW-directeur Hans van Ewijk blikt hij vooruit op de toekomst van het instituut en de sector. Een dubbel-interview op het Rotterdamse stadhuis.