De vraag in de vijf Europese landen die meedoen aan het Pharaon-onderzoek is dezelfde: Hoe kunnen technologie en diensten de gezondheid en de zelfredzaamheid van ouderen verbeteren? En hoe meten we de maatschappelijke effecten daarvan? De invulling van het onderzoek door de vijf landen is verschillend. Nederland verdiept zich in de verbetering van de diensten van de BoodschappenPlusBus. Femke Nijboer is onderzoeker aan de Universiteit Twente en coördinator van het Nederlandse deel van het Pharaon-onderzoek (Pilots for Healthy and Active Ageing). ‘Wij horen van deelnemers dat ze leuk uit gingen met de PlusBus, maar zich thuis weer alleen voelden. We willen een clubgevoel tot stand brengen en dat digitaal organiseren.’

Digitaal platform

Het idee is om een digitaal platform te maken waar mensen deelnemers aan activiteiten kunnen ontmoeten, contact kunnen leggen en informatie over uitjes kunnen delen. Op dat platform kunnen organisaties dat ook adverteren met activiteiten waarvoor mensen zich dan direct kunnen inschrijven. Dat scheelt de organiserende vrijwilligers veel werk. Het is van groot belang om zo’n digitaal platform in de toekomst te kunnen gebruiken, want het is voor vrijwilligers niet te doen om dat allemaal zelf te organiseren, zegt Nijboer. Het digitaal platform wordt opgezet met RegiCare, een softwareprogramma van ICT-dienstverlener Adsysco, dat al die digitale activiteiten mogelijk maakt.

Sociale cohesie

De PlusBus is bij uitstek geschikt om de sociale cohesie onder ouderen te verbeteren, blijkt uit de vele jaren dat de bussen rijden. Het begon als boodschappen bus voor ouderen, maar werd al snel een manier om gezelligheid en activiteit in het leven van veel ouderen te brengen met collectief vervoer naar het museum, naar het theater, naar het strand of andere activiteiten. ‘Met het gebruik van de BoodschappenPlusBus kun je mensen dus fysiek activeren, hun leefstijl verbeteren door ze fit te houden en sociale contacten organiseren’, zegt Femke Nijboer, coördinator van het Pharaon-onderzoek. ‘Wij gaan onderzoeken in hoeverre dat verbetert met een digitaal instrument. Daarvoor kunnen we gewoon vragenlijsten uitdelen aan deelnemers die ze met de pen willen invullen.’

Het onderzoek

De onderzoeksvraag is of het gebruik van digitale technologie voor extra diensten ook de levenskwaliteit bevordert voor de mensen die de PlusBus gebruiken. De “digitale gebruikers” van de Plusbus worden vergeleken met een controlegroep van PlusBus-gebruikers die niet beschikt over het digitale platform. Femke Nijboer noemt drie digitale diensten die de “digitale ouderen” ter beschikking staan: Allereerst dus het Adsysco-software programma waarmee je een “vriendenclub” kunt vormen met de PlusBus-gebruikers en je je digitaal kunt inschrijven voor een nieuw uitje. Ook hebben de digitale ouderen een sensor en app die de fysieke activiteit meet om inzicht te krijgen in het beweegpatroon. Tot slot is er de gezond-eten app met een virtuele coach die de oudere begeleidt om gezond te eten.

Fit blijven helpt

Het project is zeer laagdrempelig. Nijboer: ‘We wilden geen hindernissen in het project bouwen. Enige voorwaarde is dat je een emailadres moet hebben. Wij hopen de gezelligheid onder de gebruikers te bevorderen. De digitale technologie kan helpen vrienden te vinden en iets te leren van elkaar. Fit blijven is een belangrijk doel in dit onderzoek; als je langer fit blijft, dan kun je ook langer met de PlusBus meegaan. Fit zijn helpt voor je lijf én je brein, dat is al bewezen. Ook als je 75 jaar bent kun je je leefstijl nog veranderen.’

Samen reizen kom je verder

Het project start op 7 april en loopt in een achttal PlusBus-steden en regio’s, waaronder Amersfoort, Utrecht, Barneveld, Hilversum, IJsselstein, Horst aan de Maas en de Utrechtse Heuvelrug. Nijboer: ‘Wij hopen dat de gebruikers van de technologische platform andere aanzet om mee te gaan met de BoodschappenPlusBus. Een Afrikaans spreekwoord luidt: “Wie alleen reist gaat sneller. Wie samen reist komt verder”.

Meer lezen over het Europese Pharaon onderzoek:  https://www.pharaon.eu/about/pharaon-pilots/#netherlands