Verward gedrag

Omgaan met agressie

Dossier: omgaan met agressie

Of je nu met ouderen, jongeren, mensen met schulden of met jonge moeders werkt: als sociaal werker is de kans helaas aanwezig dat je agressie meemaakt. Hoe reageer je op agressief gedrag van een cliënt en hoe voorkom je escalatie? In dit dossier: - Persoonlijke verhalen van sociaal werkers over de impact van agressie - Visies op agressie: moeten we het (enigszins) accepteren, of moeten we ons er juist steviger tegen uitspreken? - Uitleg over specifieke vormen, zoals online agressie - Praktische tips voor sociaal werkers: herkennen en de-escaleren, hoe bepalend is jouw houding, zelf aangifte doen of niet, humor gebruiken

‘Jouw eigen houding kan agressie uitlokken’

Als jij een gespannen houding hebt, zend je onbewust signalen uit waarvan de ander onrustig kan worden. Maar hoe blijf je kalm als je weet dat een cliënt zich al meerdere keren agressief heeft gedragen? Agressietrainer Eric van de Meent geeft adviezen en leert je in 5 stappen om met verbale agressie om te gaan.
Verward gedrag

THEMA Feiten & Cijfers

Aan onbegrepen gedrag ligt altijd een tekort ten grondslag en de hulp aan mensen met onbegrepen gedrag escaleert te vaak naar meer specialistische zorg, maar hoe zien de cijfers er eigenlijk uit met betrekking tot dit onderwerp? De antwoorden op deze vraag geven we hier.

‘Sociaal werkers moeten nooit zelf aangifte doen van agressie’ 

Hulpverleners doen in 91% van de gevallen van agressie en bedreiging geen aangifte. Daarmee houden we gezamenlijk het probleem van agressie in stand, ziet agressie-expert Caroline Koetsenruijter. Toch zegt zij: ‘Ben je bedreigd? Doe nooit zelf aangifte!’ Wat doe je dan wel? 
Verward gedrag

Zo herken en de-escaleer je 3 vormen van agressie 

Bij agressie denk je al snel aan fysiek geweld: schoppen en slaan. Maar er is ook een geniepiger vorm van agressie, waarbij de agressor erop uit is om de andere partij uit balans te brengen. Agressie-expert Caroline Koetsenruijter geeft advies hoe hiermee om te gaan als sociaal werker - met het oog op je eigen veiligheid.
Verward gedrag

Escalaties maken begeleiders wanhopig, maar dit team voorkomt zware crisis

Het aantal crisisplaatsingen in de gehandicaptenzorg terugdringen. Dat is het doel van crisisondersteuningsteams (COT). Dit team biedt extra ondersteuning aan de zorgverleners die met de cliënt werken. Alle dertien zorgregio’s hebben inmiddels een eigen COT. Radeloze begeleiders staan zij bij.
Verward gedrag
online agressie

‘Online agressie is compleet doorgeschoten’

‘Als je aan mijn kind komt, dan maak ik je af’.  Een hulpverlener wordt door een cliënt bestookt met bedreigende appjes. Een andere cliënt maakt een nep social media-account aan en verspreidt in naam van de professional allerlei onzin. Agressie-expert Jannie de Jong en Serap Yildirim, hulpverlener bij Moviera en actief bij SafetyNed, kennen de verhalen. ‘Organisaties, hulpverleners, politiek; we lopen enorm achter.’
Verward gedrag

Wijkteams moeten intensieve hulp bieden aan mensen met antisociaal gedrag

Antisociaal gedrag wordt eigenlijk altijd als stoornis naar de psychiatrie geschoven. Terwijl er volgens hoogleraar Arno van Dam bij agressieve en antisociale mensen meestal sprake is van sociaal maatschappelijke problematiek. Van Dam pleit ervoor dat wijkteamleden en poh's ggz intensieve hulp bieden aan deze mensen. ‘Hulpverleners moeten niet te snel schrikken van agressief en moeilijk gedrag.’

‘Geweld in de ggz vraagt om een betere risicotaxatie’

Geweld van cliënten tegen professionals is nooit helemaal te voorkomen, maar zeker in de ggz kan meer gedaan worden om het risico te verminderen. Psychiater Berry Penterman pleit voor betere risicotaxatie, van organisaties én hulpverleners zelf.

THEMA ‘Het is delen en helen’

Mensen met dementie kunnen ook agressief zijn. Dat vraagt veel van hulpverleners en mantelzorgers. 'Er wordt van je verwacht de gebeurtenis meteen weer opzij te zetten en de relatie te herstellen. Eenzijdig, je krijgt geen excuses. Je kunt het niet uitpraten.'

Over verward gedrag

De problemen van verwarde mensen

Er is beperkte opvang voor mensen die verward gedrag vertonen, omdat het aantal bedden in de ggz is de afgelopen jaren, als gevolg van de ambulantisering, met een derde is afgenomen. Er duiken sindsdien steeds meer berichten op over ‘verwarde personen’ in de wijk. Is dit een logisch gevolg van de ambulantisering? Volgens Onno Hoes, voorzitter van het Schakelteam Personen met Verward Gedrag, wel. ‘De afbouw van de bedden is sneller gegaan dan de opbouw van de alternatieven.’

Lees meer

Een aantal ernstige incidenten rond personen met verward gedrag en de jaarlijkse toename van de meldingen over verward gedrag leidden september 2015 tot de oprichting van het Aanjaagteam Verwarde Personen. In opdracht van de ministeries van VWS en V&J heeft het Aanjaagteam gewerkt aan een plan om het complexe probleem rondom de toename van het aantal verwarde personen op te lossen. Een tweede team, het Schakelteam Personen met Verward gedrag, gaat in 2017 en 2018 onder leiding van Onno Hoes, het plan implementeren in de samenleving. Hun missie? Hoes: ‘In de ondersteuning, opvang en zorg van mensen met verward gedrag is het van groot belang dat de persoon zelf en zijn familie centraal staan. Dat hulpverleners nauw samen werken en niet loslaten voordat een ander het overgenomen heeft. Zo raakt niemand tussen wal en schip.’

Tussen wal en schip met verward gedrag

En dat tussen wal en schip raken, gebeurt nu nog wel. Hoes: ‘Als mensen al bij een instantie aankloppen met verward gedrag of in beeld komen, krijgen ze soms niet meteen het juiste antwoord. Vaak worden ze bijvoorbeeld doorverwezen, maar doen ze daar iets mee? Zorg als sociaal professional dat je deze mensen zelf met de juiste personen in contact brengt. Het feit dat ze in beeld komen of om hulp vragen, is al heel wat. Laat ze dan niet vallen. Nu zijn hulpverleners soms bang dat ze iets niet mogen of dat er financiële consequenties aan hun handelen zitten. Daar moeten we vanaf. Help mensen eerst en kijk daarna naar de financiële en juridische gevolgen. Doe je dat niet, raken mensen steeds verder van het pad af.’

Het Schakelteam wil dit voorkomen door partijen te verbinden en door te stimuleren en faciliteren om zo een werkbare, sluitende aanpak te krijgen rondom het probleem verwarde personen.  Een aanpak waarin de persoon met verward gedrag en zijn familie centraal staan. De verantwoordelijkheid voor het realiseren van een sluitende aanpak, ligt volgens Hoes bij alle betrokken ketenpartners, zowel lokaal als regionaal, onder regie van de gemeente. De verantwoordelijkheid voor het realiseren van landelijke randvoorwaarden ligt bij de overheden en de landelijke partners, waaronder de zorgverzekeraars.

Personen met verward gedrag geen vaststaande groep

Psychiater en auteur Jules Tielens voegt op deze website overigens een belangrijke kanttekening toe aan het verhaal van Hoes: pas op dat je verwarde personen niet als een vaststaande groep ziet. ‘De verwarde mensen die bij professionals worden aangediend, hebben niet allemaal dezelfde problemen. Als deskundigen moeten we die problematiek eerst afpellen voor we een mening geven. Anders scheren we mensen die, plat gezegd, schijt hebben aan alles over één kam met mensen die niet weten wat ze doen. Bijvoorbeeld tokkies versus mensen in een psychose. Als we de problematiek beter ontleden, weet iedereen beter wat hij moet doen en komen we eerder tot een juiste benadering van de persoon in kwestie.’

Volgens Tielens is het bovendien niet alleen zo dat er meer echt ‘verwarde personen’ op straat te zien zijn. De ‘normale’ mens misdraagt zich ook gemakkelijker. En ook die personen komen soms in aanraking met de politie en worden met het stempel verward gedrag naar bijvoorbeeld een crisisdienst gebracht. ‘Jan en alleman kijkt dan naar deze mensen. Vervolgens wordt een conclusie getrokken. Moet iemand door de psychiatrie behandeld worden of niet? Ook hier is het van belang dat we veel helderder communiceren over wie daarna welke taak heeft want er ontstaat nu vaak erosie aan de verantwoordelijkheden.’

Uitgelicht congres

Hét Dementie congres

Congres De overgang

Congres onbegrepen en zorgmijdend gedrag

Van der Valk Hotel

Cultuursensitieve Zorg Congres

DELEN
Vorig artikelVerslaving
Volgend artikelWet- en regelgeving
Mark van Dorresteijn
Lorem ipsum dolar sit amet.