Seksueel misbruik

Seksueel misbruik

‘Je moet niet elke buurman wantrouwen, maar wees niet naïef’

De discussie over seksueel misbruik die wereldwijd is losgebarsten na #metoo is goed. Maar het is slechts het topje van de ijsberg.

Over seksueel misbruik

Hoe signaleer je misbruik en wat doe je na signalering?

De cijfers over seksueel misbruik zijn schokkend. Zo blijkt uit onderzoek dat ieder jaar 62.000 Nederlandse kinderen op enige wijze voor het eerst te maken krijgen met misbruik en dat 1 op de 8 vrouwen en 1 op de 25 mannen aangeeft ooit verkracht te zijn. En deze cijfers zijn nog maar het topje van de ijsberg want van de meeste gevallen wordt geen aangifte gedaan.

Lees meer

Het thema seksueel misbruik roept heel veel op, juist daarom willen mensen er niet van weten en kijken ze liever weg. Dat geldt voor professionals, maar vaak ook voor de mensen die er zelf mee te maken hebben gehad. Niet gek, weet klinisch psycholoog Iva Bicanic, die al ruim twintig jaar met slachtoffers van seksueel misbruik werkt. ‘We willen eigenlijk niet geloven dat er mensen zijn die hun geslachtsdelen, handen of vingers in gaatjes van kinderen stoppen. Maar we moeten ons realiseren dat het gebeurt en dat de omvang en impact ervan enorm is.’

Rol voor sociaal professionals bij seksueel misbruik

Volgens Bicanic is seksueel misbruik iets van alle tijden. Primaire preventie is bijna niet mogelijk, er is wereldwijd nog geen effectieve methode gevonden om dit mogelijk te maken. In secundaire preventie is nog wel een stap te zetten. Is er seksueel misbruik gaande? Dan moeten we zorgen dat het zo snel mogelijk naar buiten komt. Hierin is ook een rol weggelegd voor sociaal werkers. Bicanic: ‘Realiseer je, en accepteer, als sociaal professional dat misbruik bestaat in alle vormen en maten en dat de omvang ervan enorm is. Realiseer je ook dat het heel breed is en het ook online en hands off kan plaatsvinden. Het gaat niet alleen om de klassieke gevallen van meisjes die van hun fiets worden getrokken en worden verkracht, maar ook om bijvoorbeeld een kind dat gedwongen wordt om porno te kijken.’

Wat te doen als je signalen opvangt van seksueel misbruik?

Heb je als sociaal werker het vermoeden dat een iemand slachtoffer is (geweest) van seksueel misbruik? Dan ais de eerste stap om Veilig Thuis of het Landelijk Experticecentrum Kindermishandeling (LECK) te consulteren voor de forensisch-medische expertise. Zij kunnen je adviseren over wat te doen en het LECK kan helpen om eventuele foto’s van letsel te interpreteren. Bicanic: ‘Ga je vervolgens het gesprek aan met het slachtoffer? Maak dan altijd een exact verslag van wat je doet. De kans op het stellen van suggestieve vragen is groot en natuurlijk zou het daarom het beste zijn als iemand die daartoe bevoegd is het eerste gesprek voert, zoals politie. Maar in de praktijk werkt het niet zo dat politie altijd direct in beeld is. Schrijf daarom exact uit wat er gezegd en gevraagd is, niet alleen door het slachtoffer, maar ook door jezelf. Dat kan later van pas komen. Als het seksueel geweld korter dan een week geleden heeft plaats gevonden, is het advies te bellen naar het Centrum Seksueel Geweld. Daar werkt de politie samen met (medische) hulpverleners. Als je 0800-0188 belt, word je naar één van de vijftien locaties van het Centrum Seksueel Geweld geleid.’