Participatie

5 vragen over de Participatiewet: waarom een herziening van de wet in de maak is

Met veel bombarie werd de Participatiewet ruim 8 jaar geleden aangekondigd. Maar de uitvoering in de praktijk bleek nogal complex. Daarom wordt gewerkt aan een herziening. Wat mogen we daar van verwachten? In dit artikel beantwoorden we de 5 belangrijkste vragen.
Participatie
Paul van Yperen is communicatieadviseur bij Movisie

Column: Een ode aan Hanny van de stofzuiger

Paul van Yperen, communicatieadviseur bij Movisie, is alle BN’ers die zich zo sociaal voordoen op tv, maar dat eigenlijk niet blijken te zijn, zat. Geef hem maar types als Hanny, die ongezouten en vol humor, gebaseerd op eigen ervaringen, uitlegt waarom het systeem in Nederland rot is én hoe het wel zou moeten. ‘Als het in Den Haag nu over de Participatiewet gaat, gaat het over de stofzuiger van Hanny.

In De Dichter Bij Stand: een pleidooi voor meer professionele nabijheid

Als de relatie tussen hulpverlener en hulpvrager duurzamer is, dan zal het resultaat van de hulp ook beter en duurzamer zijn. Dat stelt Sander Griek, kunstenaar en ervaringsdeskundig medewerker bij Movisie. Met het project In De Dichter Bij Stand richt hij zich in eerste instantie op klantmanagers en uitkeringsgerechtigden, want in die relatie gaat veel mis. ‘Het begint met gewoon aardig zijn.’
Participatie

Parallelle arbeidsmarkt: nieuwe arbeidsplaatsen met maatschappelijke waarde

Zo’n 1,5 miljoen mensen in Nederland zitten op dit moment nog zonder werk thuis. De Participatiewet – uit 2014 – had burgers met een afstand tot de arbeidsmarkt toegang moeten geven tot betaald werk. Niet gelukt dus. Start Foundation heeft daar iets op gevonden: een parallelle arbeidsmarkt. Zinvolle banen die maatschappelijke problemen en tekorten oplossen met arbeidsplaatsen waar nu nog geen economisch verdienmodel voor bestaat.
Transformatie
Transformatie van het sociaal domein

Transformatie van het sociaal domein: zo pakte Oude IJsselstreek het aan

Gemeente Oude IJsselstreek besloot in de herfst van 2018 dat het anders moest in het sociaal domein. Inmiddels zijn er ambitieuze stappen gezet op het gebied van normalisatie, preventie en innovatie. Hoe kreeg de gemeente dat voor elkaar?
Armoede

Manifest: ‘Schaf de kostendelersnorm in de bijstand af’

Schaf de kostendelersnorm voor mensen in de bijstand af want die zorgt voor meer armoede en dakloosheid. Dat is de strekking van een manifest dat is ondertekend door een groot aantal maatschappelijke organisaties en aangeboden aan het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). Ook de wethouders van de vier grote steden willen van de kostendelersnorm af.
Participatie

‘Mensen in de bijstand krijgen niet de hulp die ze nodig hebben’

De huidige praktijk van ‘kansrijken’ zinloos achter de broek zitten en ‘kansarmen’ aan hun lot overlaten biedt volgens bijzonder hoogleraar actief burgerschap Monique Kremer geen antwoord op 'het drama van de bijstand'. ‘Het hoofddoel moet niet zijn betaald werk, maar volwaardig burgerschap.'
Eenzaamheid
Judith Jansen

Column: Zin in trage gesprekken

De oma van Judith Jansen kan niet naar zang. Nog steeds niet, hoewel de lockdown al een poosje opgeheven is. Een lelijke breuk in een vast woensdagavondpatroon dat ze al heeft sinds haar twintigste, toen ze zich aansloot bij het kerkkoor.
Participatie
János Betkó is beleidsadviseur Inkomen bij de gemeente Nijmegen.

COLUMN Tegenstrijdigheid in ons sociale stelsel

Bij het onderzoek dat we hier in Nijmegen hebben gedaan naar de Participatiewet werd ik weer eens met de neus op de feiten gedrukt: veel mensen in de bijstand hebben serieuze problemen. Deze mensen kunnen niet zomaar fulltime werken. Sommigen zelfs nooit.
Transformatie

‘Angst om regels te overtreden groter dan drive om passende ondersteuning te bieden’

De principes achter de decentralisatie van zorg en welzijn zijn nog steeds de juiste, stelt Jet Bussemaker. Maar het werkelijk anders werken stuit op andere, dieperliggende logica’s. ‘We vechten tegen een manier van kijken die inmiddels geïnternaliseerd is bij alle mensen die in dat systeem werken.’

Over participatie

Wat is de Participatiewet?

Participatie: iedereen die kan werken, maar die het zonder ondersteuning niet redt op de arbeidsmarkt, valt sinds 1 januari 2015 onder de Participatiewet. Doel van deze wet is dat meer mensen, ook mensen met een arbeidsbeperking, werk vinden. In de Participatiewet wet zijn de voormalige Wet sociale werkvoorziening, de Wet werk en bijstand en de Wajong samengevoegd. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van de Participatiewet.

Lees meer

Sinds de invoering van de Participatie wet op 1 januari 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk om mensen die ondersteuning nodig hebben, aan de slag te participeren op de arbeidsmarkt. Om dit te kunnen realiseren, zijn er in de wet een aantal instrumenten opgenomen die gemeenten moeten helpen zoals loonkostensubsidie en beschut werk. Naast het bieden van ondersteuning die gericht is op arbeidsinschakeling, hebben gemeenten ook de taak om inwoners die onder de Participatie wet vallen, wanneer dat nodig blijkt, inkomensondersteuning te bieden. Gemeenten bepalen zelf welke inwoners voor welke vorm van ondersteuning in aanmerking komen.

Participatie subsidie

Om daadwerkelijk te zorgen dat mensen die ondersteuning nodig hebben in dienst genomen worden door een werkgever, kunnen gemeenten werkgevers een loonkostensubsidie verstrekken. Deze subsidie kan uitgekeerd worden als een werkgever iemand in dienst neemt die per uur niet volledig productief zijn en daardoor eigenlijk niet het wettelijk minimum loon kunnen verdienen.

Beschut werk en banenafspraak

Een ander onderdeel van de Participatie wet is de opbouw van beschut werk. Beschut werk is bedoeld voor mensen die zo veel begeleiding nodig hebben op hun werkplek (bijvoorbeeld door hun lichamelijke of psychische beperking) dat het niet realistisch is om van een reguliere werkgever te verwachten dat hij hen in dienst neemt. Daarom is er vanuit het rijk budget beschikbaar gesteld om in totaal 30.000 beschutte werkplekken te realiseren. Dit gaat echter nog niet zo voorspoedig als gehoopt. Zo was er in 2015 bijvoorbeeld budget om 1600 plekken te realiseren, uiteindelijk zijn dat er maar 44 geworden. De Tweede Kamer heeft daarom vastgesteld dat gemeenten vanaf 1 januari 2017 verplicht zijn om beschut werk aan te gaan bieden. Binnen vijf jaar moeten de plekken die in 2015 en 2016 niet gerealiseerd werden, alsnog beschikbaar komen. Het totaal van 30.000 plekken moet in 2048 gehaald zijn.

Banenafspraak participatie

En dan is er nog de banenafspraak participatie. In 2013 is, in het sociaal akkoord, afgesproken dat werkgevers voor 2026 stapsgewijs 100.000 extra banen creëren voor mensen met een ziekte of een handicap. De overheid creëert daar bovenop ook 25.000 banen. Deze banenafspraak staat los van het bieden van beschut werk. Wanneer de doelstellingen van de banenafspraak niet gehaald worden, kan er een dwingend quotum afgesproken worden. Dat quotum houdt in dat op termijn elke werkgever met 25 en meer werknemers een formele verplichting krijgt arbeidsplaatsen open te stellen aan mensen met een arbeidsbeperking en moet betalen voor niet vervulde plekken.

Tegenprestatie en basisinkomen

Naast regels, subsidiemogelijkheden en afspraken voor en met werkgevers, zijn er in de Particpatiewet ook verplichtingen opgenomen voor burgers. Eén van die verplichtingen is de tegenprestatie naar vermogen. Dit betekent dat gemeenten inwoners die een bijstandsuitkering ontvangen, kunnen verplichten hier een tegenprestatie voor te leveren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het verplicht uitvoeren van vrijwilligerswerk. De enige voorwaarden die het rijk stelt aan de tegenprestatie, is dat de tegenprestatie het re-integratiebeleid niet mag doorkruisen en dat er geen tegenprestatie gevraagd mag worden van alleenstaande ouders die de volledige zorg hebben voor één of meer kinderen tot vijf jaar.

Participatie en het basisinkomen

Om na te gaan of mensen met een bijstandsuitkering sneller uitstromen naar werk en daardoor dus minder (lang) afhankelijk zijn van een uitkering, wordt er nu in verschillende gemeenten getest of een basisinkomen zou werken. Er zijn hiervoor verschillende experimenten in gang. Vanuit het rijk wordt een experiment gesubsidieerd. In dit experiment mogen bijstandsgerechtigden deelnemen op vrijwillige basis en worden ze ingedeeld in drie groepen: een ontheffings-, een intensiverings- en een vrijlatingsgroep. Op die manier kunnen gemeenten testen hoe gedrag van bijstandsgerechtigden verandert naarmate ze meer of minder verplichtingen krijgen en wel of geen geld mogen bijverdienen naast hun uitkering. Een aantal gemeenten, zoals Terneuzen en Zwolle, die dit experiment te ingewikkeld vinden, ontwikkelen zelf experimenten waarbij de regeldrang minder hoog is.

Uitgelicht congres

Hét Dementie congres

Congres De overgang

Cultuursensitieve Zorg Congres

DELEN
Vorig artikelJeugdhulp
Volgend artikelInformele zorg
Mark van Dorresteijn
Lorem ipsum dolar sit amet.