Integraal werken

Informele zorg
Een op de zes kinderen speelt niet buiten. Bewegingsarmoede.

Bewegingsarmoede: Een op de zes kinderen speelt nooit buiten

Nederlandse kinderen bewegen zo weinig dat sommige organisaties pleiten voor een 'Buitenspeelwet'. 1 op de 6 kinderen speelt zelfs nooit buiten. En dat ligt niet alleen aan de lokroep van TikTok, ook de omgeving en het versnipperde beleid van de overheid spelen een rol. Dit is wat je als sociaal werker zou moeten weten over bewegingsarmoede.
Preventie.

Preventie werkt, toch zijn er harde bezuinigingen: hoog tijd voor een brede discussie

De komende jaren geven ‘we’ in Nederland tientallen miljoenen euro’s minder uit aan preventie. Het betekent dat er minder geld beschikbaar is voor onder meer het voorkomen van alcohol- en drugsmisbruik én de achterliggende problematiek. Tegelijk werpt inzetten op preventie in het sociaal domein wel zijn vruchten af. Niet voor niets is op het Grote Zorgdebat 13 november preventie een van de thema's voor de debatterende Tweede-Kamerleden.
Marloes Kleinjan

‘Niemand heeft de regie over het voorkomen van mentale problemen bij jongeren’

Als de mentale gezondheid van een miljoen volwassen met 5 procent verbetert, kan dit €144 miljoen besparen. Begin met investeren bij de kinderen en jongeren, want psychische problematiek begint heel vaak al op jonge leeftijd, zegt Marloes Kleinjan van het Trimbos-instituut. Investeringen daarin zijn om meerdere redenen nu niet effectief genoeg. Hoe benutten we geld slimmer?
Jeugdhulp

‘Investeren in hulp aan kwetsbare zwangere kan achterstand doorbreken’

Welzijn begint in de baarmoeder. Dat is de grondslag voor een kansrijke start van – ongeboren – kinderen en hun moeders. Dankzij sociale verloskunde kunnen professionals in de zorg en het sociaal domein met jonge moeders samenwerken om de risico’s op armoede, psychische- en gezondheidsproblemen en mishandeling te voorkomen. 'De ultieme vorm van preventie begint bij de geboorte.'
Verslaving
Alcohol als oorzaak of gevolg van sociale problemen

Alcoholgebruik bespreken? ‘Ik wil niet met het opgeheven vingertje zwaaien’

Door het huis slingeren lege wijnflessen, je ruikt de alcohol of je vermoedt dat de ruzies in het gezin sterk verband houden met het alcoholgebruik van de ouders. Bij allerlei sociale problemen kan alcohol een rol spelen als oorzaak of gevolg.

Over integraal werken

Hoe werk je effectief integraal?

Integraal werken is inmiddels een vast onderdeel van de werkwijze van sociaal professionals want met de veranderingen in zorg, welzijn, werk & inkomen hebben professionals met verschillende expertises elkaar steeds meer nodig.

Lees meer

Integraal werken. Het is binnen het sociaal domein een begrip dat veel genoemd wordt, maar wat houdt het nou precies is? Hilde van Xanten, senior adviseur sociale zorg bij Movisie: ‘Volgens mij zijn er twee dimensies van integraal werken. Aan de ene kant zijn er de organisatorische aspecten om tot een gezamenlijk ondersteuningsplan en uitvoering te komen. Het gaat dan bijvoorbeeld over het ontwikkelen van werkwijzen en afspraken over het benutten van verschillende expertises. Aan de andere kant gaat integraal werken over een aanpak waarin er aandacht is voor alle leefgebieden van een cliënt als één samenhangend geheel, waar de cliënt en zijn netwerk ook veel over te zeggen heeft. Nu zit het nog vaak op de samenwerking van de professionals, het moet door ontwikkelen naar echte samenwerking mét de cliënt, die moet en mag meebepalen wat er moet gebeuren.’

Integraal werken over de wetten heen

Van Xanten is ziet dat er in het land steeds meer aandacht is voor hoe integraal te werken, er wordt geëxperimenteerd en er zijn ook al goede voorbeelden te vinden. Toch is er nog volop ruimte voor verbetering. Niet alleen wat betreft de positie van cliënten bij het integraal werken, maar ook wat betreft de samenwerking tussen professionals en de randvoorwaarden daarvoor. ‘We zien heel vaak dat bijvoorbeeld zorg en ondersteuning én werk en inkomen nog niet natuurlijk samenwerken. Ze vallen in verschillende wettelijke kaders, met eigen regels en werkwijzen en dan wordt het voor professionals lastig om een samenhangend ondersteuningsplan op maat op te stellen. Maar op de plekken waar gemeente en aanbieders samen komen tot één visie, de werkwijzen echt op elkaar afstemmen en de bekostiging daarop laten aansluiten, blijkt het wel mogelijk.’

Integraal werken sociaal domein en ggz

Ook de samenwerking tussen het sociaal domein en de ggz is nog niet vanzelfsprekend. Daar zijn allerlei redenen voor zoals andere vormen van financiering, andere regels en verantwoordelijkheden en issues rond privacy. Maar toch zou het morgen al anders kunnen én moeten, vindt psychiater Niels Mulder. l jarenlang pleit hij voor een betere samenwerking tussen het sociaal domein de ggz. En ondanks dat die samenwerking mondjesmaat op gang komt, zijn er nog grote stappen te maken. ‘Heel veel cliënten en patiënten hebben te maken met zowel psychische als sociale problemen. Om hen echt goed te helpen, moeten het sociaal domein en de ggz dus samenwerken. Dat gebeurt echt nog te weinig. Het zit nog niet in het systeem en is geen basisprincipe.’

Verschuil je niet

Toch blijft de echte samenwerking vanwege de eerder genoemde redenen vaak nog achterwege. Maar je achter die redenen verschuilen is volgens Mulder niet nodig. ‘Theoretisch gezien kunnen we die samenwerking morgen al verbeteren. Er staat ons niks in de weg. Als professional moet je zelf je professionele vrijheid en verantwoordelijkheid gebruiken om te doen wat goed is. De zuilen en de schotten die er nu zijn, en die een samenwerking misschien bemoeilijken, hebben we zelf in het leven geroepen en kunnen we dus ook zelf weer laten wegvallen.

Niveaus integraal werken sociaal domein

Dat kan op verschillende niveaus. Voor de bovenste twee niveaus, regionale samenwerking en landelijke akkoorden, is tijd nodig. Maar het eerste niveau, dat van de cliënt, is een niveau waar we met elkaar morgen al het schot kunnen laten vallen. Ik kan morgen al de samenwerking zoeken met een collega uit het sociaal domein om zo samen mijn patiënt of cliënt te helpen. Het schot tussen de samenwerking van sociaal domein en ggz hoeft er op dit niveau echt niet te zijn. Dat houden we zelf in stand.’

Uitgelicht congres

Congres Samenwerken met de mantelzorger

ReeHorst