Armoede

Armoede

Presentiewerk is onbetaalbaar: ‘Toen ik een groen uitgeslagen boterham zag liggen, schrok ik’

Al meer dan twintig jaar werkt Fien Cruts in Heerlen Noord. Ze kent de families die al jarenlang moeite hebben om het hoofd boven het water te houden, die kinderen zonder avondeten naar bed moeten sturen. Er zijn bewoners die alleen voor haar als presentiewerker de deur openen.
Armoede

TEGENDRAADS ‘Luis in de pels vind ik een eretitel’

Wil Roode is vrijwilliger bij onder meer de SP Hulpdienst in Amstelveen. Zij komt op voor mensen die in armoede leven en niet worden gehoord. En daarvoor gaat ze, als het moet, door roeien en ruiten. 'Ik kan gewoon niet tegen onrecht.'
Informele zorg

THEMA ‘Ik los alleen kleine problemen op’

Als vrijwilliger in buurtwerkkamer Ons Koekoeksnest in Amsterdam-Noord, werd Maryam Lebesher (46) van lieverlee steeds meer hulpverlener. Dagelijks staat ze klaar voor met name migrantenvrouwen die geen instantie weten, kunnen of durven te benaderen. 'Ze moeten leren om het zelf te regelen. Ik help ze op weg.'
Armoede

Hoe effectief zijn vrijwilligers in de schuldhulpverlening?

Veel gemeentelijke beleidsplannen schuldhulpverlening kennen een belangrijke rol toe aan vrijwilligers. Vrijwilligers helpen voorkomen dat mensen in de schulden raken, door hulp te bieden bij het ordenen van de administratie en het aanvragen van voorzieningen. Daarnaast zouden ze, zo is de verwachting, de schuldhulpverlening toegankelijker maken en de kans op terugval beperken.
Armoede
Vrijwilligers krijgen steeds vaker te maken met complexe cliënten

Vrijwilligers krijgen steeds vaker te maken met complexe cliënten

Steeds vaker worden vrijwilligers ingezet in het sociaal domein. Ook in de schuldhulpverlening. Maar kan iedere vrijwilliger bijdragen aan de financiële redzaamheid van cliënten? Tot welk punt kun je vrijwillige inzet verwachten? En welke rol heeft de beroepskracht dan nog? Jansje van Middendorp: ‘Als beroepskracht moet je goed weten wat de taken en grenzen van je vrijwilligers zijn.’
Armoede
'Wat kun je en wat wil je een vrijwilliger wel en niet laten doen?'

Grenzen aan de inzet van vrijwilligers

Naar aanleiding van mijn blog over de waarde van niet-formeel leren was ik onlangs uitgenodigd voor een netwerkbijeenkomst van de Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk (NOV), met vrijwilligersorganisaties die met of voor jongeren werken. Aan een van de tafels ontstond discussie over de grenzen aan de inzet van vrijwilligers. Wat kun en wil je vrijwilligers wel en niet laten doen?
Armoede
Rode Kruis helpt dak- en thuislozen

Rode Kruis helpt dak- en thuislozen

Door de strenge vorst is het Nederlandse Rode Kruis gevraagd in verschillende steden dak- en thuislozen hulp te bieden tegen de kou. In Hilversum, Arnhem en Venlo levert de hulporganisatie tientallen veldbedden, kussens en dekens en elke dag enkele vrijwilligers om de capaciteit van de reguliere opvang te versterken.
Armoede
Een plek om trots op te zijn

Een plek om trots op te zijn

Deze week staat een mooie plek, die ik goed ken, stil bij haar 20-jarig bestaan. Het Catharijnehuis, dagopvang voor mensen zonder (t)huis in Utrecht. Nog dit weekend was ik er.
Armoede
Eigen universiteit voor vrijwilligers

Eigen universiteit voor vrijwilligers

Weerbare vrijwilligers zijn breder inzetbaar. Dat is de kerngedachte achter de Vrijwilligersacademie. Door scholing te bieden aan de vrijwilligers van vijf Amsterdamse organisaties hopen de initiatiefnemers de wachtlijsten voor informele zorg terug te dringen.
Armoede
700 maatjeskoppels in het zonnetje gezet

700 maatjeskoppels in het zonnetje gezet

Het Oranje Fonds organiseert dinsdag 20 november in de Cruise Terminal in Rotterdam een groot feest voor honderden maatjeskoppels. Deze koppels bestaan uit een vrijwilliger en een cliént, waaronder jongeren, vluchtelingen, mensen met een handicap, ex-daklozen, tienermoeders en ouderen.

Over armoede

Hoe help je jouw cliënt uit de armoede?

Ook in een rijk land als Nederland leven steeds meer mensen in armoede. Van alle Nederlanders leeft 6,2 procent, dat zijn iets meer dan 1 miljoen mensen, onder de armoedegrens. Van hen leven er 391.000 in langdurige, dat betekent minstens vier jaar, onder de lage inkomensgrens. in armoede. Dat is 2,5 procent van de bevolking. Wat kunnen professionals doen om mensen uit de armoede te krijgen?

Lees meer

Opvallend feit aan de armoede cijfers van Nederland is dat ruim een derde van de mensen die uit de armoede zijn gekomen, daar uiteindelijk weer in terugvallen. Uit onder zoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) blijkt namelijk dat van de mensen die in een bepaald jaar uit de armoede zijn geraakt,  bijna 20% een jaar later opnieuw in een armoede situatie leeft. Na vijf jaar is in totaal 40% in armoede teruggevallen.

Armoede: opgedeeld in groepen

Wie zijn de mensen die in armoede leven? Vaak zijn het mensen die behoren tot een zogenoemde kwetsbare groep. Het SCP benoemt acht van die groepen. De eerste groep bestaat uit kinderen in armoede. In 2018 leefden er ruim 264.000 minderjarige kinderen in een huishouden met een inkomen onder de lage-inkomensgrens. Het aantal kinderen in een gezin dat al minstens vier jaar moest rondkomen van een laag inkomen is 103.000 duizend. Dit is zorgelijk omdat kinderen die opgroeien in armoede ook meer kans hebben later zelf in armoede te leven.

Het grootste risico op armoede

De tweede en derde groep bestaan uit eenoudergezinnen met minderjarige kinderen en alleenstaanden jonger dan de AOW-leeftijd. Deze twee groepen lopen het grootste risico op armoede. Nederland telt bijna 534.000 eenoudergezinnen. Ruim de helft daarvan (54%) bestaat uit eenoudergezinnen met uitsluitend minderjarige kinderen. Veruit de meeste daarvan hebben een vrouw aan het hoofd. Het armoedepercentage in deze categorie is veel hoger (bijna 15%) dan in de categorie eenoudergezinnen met een man aan het hoofd (7%). Dit komt doordat alleenstaande moeders relatief vaak afhankelijk zijn van een uitkering. Het armoederisico onder 55- tot 65-jarigen vergeleken met andere leeftijdsgroepen is hoog en is gegroeid sinds 2015. De 55-plussers die hun baan zijn kwijtgeraakt, komen moeilijk weer aan het werk. De verhoging van de AOW-leeftijd verlengt bovendien de tijdsspanne van hun armoedeproblematiek. Dit blijkt uit recente gegevens van het CBS.

Armoede onder werkende armen

De vierde groep bestaat uit werkende armen. Dat zijn mensen die een betaalde baan hebben, maar te weinig verdienen om van rond te komen. Hoe beperkter de werkweek, hoe hoger de kans op armoede. Werkende armen vormen bijna een derde van de volwassenen in armoede. Na de bijna 220.000 werkende armen zijn de bijstandsgerechtigden de tweede grootste groep onder de arme volwassenen. In totaal ging het in 2017 om ongeveer 152.000 personen. Dit was bijna een kwart (23%) van de totale groep arme volwassenen. De kans dat bijstandsgerechtigden in armoede verkeren is groot: van alle bijstandsontvangers in Nederland is ruim een derde arm. Naast de werkende armen en de bijstandsgerechtigden zijn de pensioenontvangers de derde grote groep onder de arme volwassenen. In 2017 ging het om 105.000 mensen. Bijna 90% van deze mensen is langdurig arm. Dat het aandeel in deze groep niet of nauwelijks afneemt, komt ook doordat deze groep niet kan profiteren van economische groei.

Armoede bij mensen met een migratieachtergrond

Dan blijven er nog twee groepen over: arme mensen met een migratieachtergrond en mensen die onder bewindvoering staan vanwege schulden. Van alle arme volwassenen in 2017 had ongeveer de helft een migratieachtergrond. Niet-westerse migranten zijn vaker arm dan westerse migranten. Het armoederisico verschilt per land van herkomst. Bij mensen met een niet-westerse achtergrond hebben migranten uit vluchtelingenlanden het hoogste armoederisico. Het aantal mensen dat door schulden onder toezicht van een bewindvoerder kwam te staan is de afgelopen jaren fors gestegen. Waren er in 2013 nog ongeveer 35.000 mensen onder bewind vanwege schulden, in 2018 waren dat er al ruim 56.000. Een stijging van zo’n 60 procent.

Blijf op de hoogte over armoede

Sociaal werkers zijn in de meeste gevallen betrokken bij de ondersteuning en hulp aan mensen die in armoede dreigen te geraken of die al in de schuldhulpverlening zitten. Het is voor deze professionals ook belangrijk om op de hoogte te zijn van de projecten, de beleidsregels en van de ontwikkelingen op het gebied van armoede en schuldhulpverlening. En niet te vergeten willen sociaal werkers graag lezen over nieuwe ideeën en opinies over methoden en werkwijzen. In dit dossier zet Zorg+Welzijn alles bij elkaar op het gebied van armoede. Bekijk hier het dossier over bestaanszekerheid.

Uitgelicht congres

Hét Dementie congres

Congres De overgang

Cultuursensitieve Zorg Congres

DELEN
Vorig artikelTransformatie
Volgend artikelDementie
Mark van Dorresteijn
Lorem ipsum dolar sit amet.