Door Carolien Stam – De kern van het probleem is divers en heeft
verschillende oorzaken. Het vergt een gedifferentieerde aanpak van repressie en
ondersteuning.
‘De vraag is of er steeds meer probleemjongeren komen. Misschien zijn we
minder tolerant,’ suggereert Stijn Verhagen. Hij is per 1 november lector
Participatie, zorg en ondersteuning aan de
target=_blank name=HU>Hogeschool Utrecht . Verhagen gaat praktijkgericht
onderzoek doen naar de participatie van de burger – in het bijzonder jongeren –
in de samenleving. (Foto: Stijn Verhagen)
Complex
Het samenscholingsverbod in de Utrechtse wijk Kanaleneiland is
symptoombestrijding, betoogt Verhagen. ‘Het is niet een antwoord op de kern van
het probleem. Dat bestaat namelijk uit een complex van factoren zoals opvoeding,
opleiding, achtergrond, sociaaleconomische situatie of psychische stoornissen.’
Zwakte
Sterker nog: het verbod is een teken van zwakte, vindt de kersverse lector.
‘De politie geeft het zelf toe. Ze weten niet meer wat er nog werkt, dus grijpen
ze naar een hard instrument.’ Dit soort besluiten gaan mee in de golf van
verharding en de zogenaamde daadkrachtige maatregelen, volgens Verhagen. Hij is
ook adviseur bij de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling (
href=”http://www.adviesorgaan-rmo.nl/” target=_blank name=RMO>RMO ).
Glijdend
Verhagen waarschuwt voor de aantasting van de rechtsstaat door maatregelen
als deze. ‘Het is een glijdende schaal. Voor je het weet geldt het verbod voor
een grotere groep of wordt het uitgebreid naar andere wijken. We moeten
voorzichtig zijn met deze maatregelen, zeker wanneer ze al zo weinig effect
hebben.’
Pakkans
Effectievere inzet van politie en strafrecht zou een betere lijn zijn om de
problemen met overlastgevers het hoofd te bieden. ‘Dan vergroot je de pakkans
van de echte raddraaiers.’ Meer nadruk op preventie is een tweede pijler, aldus
Stijn Verhagen. ‘Het begint uiteindelijk allemaal bij opvoeding en onderwijs.’
Aanspreken
‘We moeten vooral niet vergeten in de wijk te investeren. Sociale
professionals zouden nóg meer nadruk moeten leggen op aanspreken en structureren
van de leefwereld van jongeren. Een goed voorbeeld is het Tos-project (thuis op
straat), waarbij de publieke ruimte weer aan de wijkbewoners wordt teruggegeven
en jongeren met behulp van bijvoorbeeld sportactiviteiten hun vrije tijd
invullen.’
Rellen
Op de vraag waarom na tien jaar rellen met probleemjongeren (vanaf de
rellen op het August Allabéeplein in 1998 in Amsterdam) de problemen
aalleen maar erger zijn geworden, stelt Stijn Verhagen een tegenvraag:
‘Wordt het steeds erger? Onderzoeksresultaten zijn daar niet eenduidig over. Ik
denk zelf dat het om een vrij stabiele groep gaat. Misschien worden we wel
minder tolerant.’
Onderzoek
Cruciaal voor de aanpak van de problemen is volgens Verhagen dat er meer en
beter onderzocht wordt of projecten resultaat hebben. ‘Nu denken we nog te vaak
door associatief redeneren dat een project werkt. We kunnen leren van
best-practices, maar onderzoek kost tijd en is vaak ingewikkeld, omdat de
resultaten in een andere context of tijdsbestek kunnen veranderen.’
