‘Als professionals in wijkteams niet goed in staat zijn de hulp die nodig is te diagnosticeren, is dat schadelijk voor kinderen.’ Aldus Kinderombudsvrouw Margrite Kalverboer in een reactie op de uitkomsten van het onderzoek naar jeugdhulp. In het onderzoek krijgen alweer de wijkteams er van langs: Gebrek aan kennis en handelingsverlegenheid. Maar ook: Oneigenlijk gebruik van “drang” bij ouders en kinderen. Kalverboer trekt flink aan de bel: ‘Er wordt te licht gedacht over hoe je op de goede manier vaststelt wat er bij een kind aan de hand is.’

Crisisplaatsing

Het aantal crisisplaatsingen in de gesloten jeugdzorg neemt schrikbarend toe, constateert de Kinderombudsvrouw. De jeugdhulp is nog steeds niet toegankelijk genoeg, ouders en kinderen moeten te lang wachten op hulp. Kinderen krijgen daarbij te vaak niet de zorg die nodig is en goedkope jeugdhulp wordt soms te lang ingezet terwijl zware hulp noodzakelijk is. Dat zijn enkele belangrijke conclusies uit het onderzoek van De Kinderombudsman onder gesloten jeugdzorginstellingen, ouders en kinderen, en ook professionals.

Gemeenten hebben in 2015 gezamenlijk bijna 1,2 miljard euro over gehouden voor maatschappelijke ondersteuning en jeugdzorg. Dat blijkt uit onderzoek van het CBS. De Vereniging Nederlandse Gemeenten zegt dat ‘het zorggeld is bewaard voor later’. Lees meer>>

Multidisciplinair

‘Het probleem’, aldus Kalverboer, ‘is dat in de hulpverlening aan kinderen niet goed gediagnosticeerd wordt. Aan het begin van zo’n hulptraject moeten professionals goed kunnen scheiden welk kind met lichte hulp verder kan en voor wie zware hulp moet worden ingezet. Dat kun je niet in een keukentafelgesprek, daar is een multidisciplinair team voor nodig.’

Belang van het kind

De Kinderombudsvrouw wijst op de voorwaarden voor goede diagnostiek in de jeugdzorg zoals die zijn geformuleerd in het VN-Kinderrechtenverdrag. ‘Daar staat bijvoorbeeld in dat het uitgangspunt het belang van het kind moet zijn. Daarnaast moet je kijken naar de persoonlijkheid en de ontwikkeling van het kind. Er is in het diagnostisch team een deskundige nodig op gebied van kinderpsychologie en kinderen moeten zelf gehoord worden.’

Wijkteam

‘Door de transitie hebben kinderen die hulp nodig hebben nu eerst te maken het wijkteam’, zegt Kalverboer. ‘De samenstelling van die teams is niet altijd optimaal om die hulp goed te geven. Wij horen van ouders en kinderen bijvoorbeeld dat ze wel goede gesprekken met hulpverleners hebben, maar een derde krijgt niet de goede zorg.’

Gemeenten

Moet de jeugdzorg dan uit het wijkteam worden gehaald? ‘En hoe komen kinderen en ouders dan binnen in de jeugdhulp?’ stelt de Kinderombudsvrouw een moeilijke wedervraag. ‘Ik denk dat we met de gemeenten aan tafel moeten om te overleggen hoe we de problemen in de jeugdzorg oplossen. Het zou enorm helpen als alle gemeenten de richtlijnen voor goede diagnostiek zouden volgen en altijd de hulp aan kindern bespreken in een deskundig multidisciplinair team.’