‘Mijn kind mag niet bij anderen spelen. Ik moest vroeger ook altijd met

mijn broertjes en zusjes in onze tuin spelen,’ verklaart een 28-jarige moeder

tijdens de thema-avond ouderbetrokkenheid en -participatie van Mi Tesoro. Ze

heeft een dochter van 6 jaar. ‘Ik vind het ook moeilijk om andere kinderen over

de vloer te hebben,’ valt een andere moeder haar bij. ‘Ik zou niet weten wat je

met ze kunt doen, en dan nog die verantwoordelijkheid voor een vreemd

kind.’

De thema-avond is georganiseerd door een van de gastvrouwen, die Mi Tesoro

inschakelt om Antilliaanse moeders bij elkaar te brengen in haar huiskamer. Ze

maken lekker eten, schenken drankjes en tijdens de gezellige bijeenkomst

discussiëren moeders over het belang van ouderbetrokkenheid voor de ontwikkeling

van kinderen, thuis en op school.

Als in de discussie duidelijk wordt dat contact met andere kinderen heel

belangrijk is voor kinderen, legt de Antilliaanse gastvrouw een soort

stappenplan voor aan de moeders die niet gewend zijn andere kinderen over de

vloer te hebben. ‘Je nodigt het kind uit een paar uurtjes bij je te spelen. Je

maakt een lunchpakketje en neemt ze mee naar de speeltuin. Als dat goed gaat,

neem je de kinderen de volgende keer ook mee naar je huis, elke keer weer wat

langer. Zo kun je zelf ook wennen aan het idee.’

Juiste snaarOpvoeden is in de Antilliaanse cultuur een

ander verhaal dan in de Nederlandse. Als een kind niet luistert, krijgt het

slaag. Over seksuele ontwikkeling praat een moeder niet met haar kinderen.

Misschien dat een tante of neef de kinderen ‘inwijdt’. Antilliaanse ouders zie

je vaak niet op ouderavonden op school, want voor de schooltijd is de school

verantwoordelijk.

Het is niet dat ouders niet betrokken zijn bij hun kinderen. Maar in hun

eigen opvoeding hebben ze nooit meegekregen dat ouders zich ook buitenshuis met

hun kinderen moeten bemoeien. Betrokkenheid van de ouder met alles wat het kind

doet en communicatie met het kind zijn juist belangrijke pijlers in de

Nederlandse opvoeding.

‘Wil je Antilliaanse ouders in de Nederlandse opvoedcultuur laten

deelnemen, red je het niet met informatie over opvoeden,’ zegt Monica Aartsma,

leider van het Mi Tesoro-project. ‘Vaak kunnen de ouders niet goed Nederlands

lezen, bovenal is er geen leescultuur. Wij werken samen met Antilliaanse

medewerkers. Zij kennen de cultuur van binnenuit en weten hoe Antilliaanse

ouders reageren, wat de achtergrond is en hoe ze de juiste snaar treffen in hun

reactie.’

Culturele aspecten‘Antilliaanse ouders voeden hun

kinderen op zoals zij zelf ook zijn opgegroeid,’ legt Ilène Michel-Maria uit.

Zij is een van de drie Antilliaanse medewerkers die de themavonden van Mi Tesoro

hebben ontwikkeld en leiden.

‘Dus als een kind niet luistert, krijgt het een klap, net zoals ze dat zelf

gewend zijn. Als dan een Nederlandse hulpverlener zegt dat je dat niet mag doen,

dat het zelfs verboden is, komt dat niet over. Bepaalde culturele aspecten

tackel je niet als niet-Antilliaanse. Veel Antilliaanse moeders schamen zich

voor seksuele voorlichting. Daar willen ze echt niet met hun puberzoon of

dochter over praten. Wil je daarover de discussie aan gaan, dan moet je niet

aankomen met voorlichtingscursussen.’

Seksuele voorlichting‘Ik doe ’t niet, ik ga toch niet

met mijn 14-jarige zoon over seks praten? Ik schaam me dood!’ De 34-jarige

alleenstaande moeder woont een discussie-avond bij van Mi Tesoro, georganiseerd

door de plaatselijke zelfhulporganisatie. ‘Ik zou niet weten waar ik moet

beginnen!’ benadruktde vrouw nog

maar eens.

‘Ik koop gewoon condooms en zeg tegen m’n zoons dat ik die pakjes in de

badkamerkast zet’, oppert een andere moeder als oplossing voor het veilig

vrijenprobleem. ‘Als ze het nodig hebben, weten ze het tenminste te

vinden.’

‘Dat haal ik niet in m’n hoofd, zo stimuleer je alleen maar dat ze het gaan

doen,’ reageert een andere moeder.

De discussie wordt gevoerd door een aantal stellingen en vragen in de groep

te bespreken. ‘Ik heb verteld hoe ik mijn eigen kinderen heb voorgelicht,’ zegt

Ilène, ‘en dat je ook kunt beginnen je kinderen folders te geven over bepaalde

onderwerpen. Dan hoef je er niet meteen over te praten.Maar je moet die

folder wel zelf gelezen hebben en je kinderen duidelijk maken dat ze met vragen

naar je toe kunnen komen.’

De 34-jarige moeder uit het voorbeeld beloofde bij de tweede thema- avond

dat ze zou proberen toch dat gesprek aan te gaan. Ze zag er het nut wel van in,

want ze had al aan haar pastoor gevraagd of hij haar zoons wilde

voorlichten.’

Opvoedingsproblemen binnen de Antilliaanse gemeenschap hebben vaak te maken

met grote materiële problemen.Dat is de ervaring van Monica Aartsma en Ilène

Michel-Maria, respectievelijk projectontwikkelaar en medewerker van Mi

Tesoro.

Slechte huisvesting, gebrek aan werk en aan geld maken de opvoeding

van kinderen in de vele Antilliaanse eenoudergezinnen niet gemakkelijk.

Dan is er nog het cultuurverschil.

‘Hoe kan en wil ik mijn kind binnen de Nederlandse samenleving opvoeden?’

Op die vraag van veel Antilliaanse moeders én vaders wil Mi Tesoro een antwoord

geven.

De aanpak van Mi Tesoro is eenvoudig en afgestemd op wat Antillianen binnen

de Antilliaanse cultuur aanspreekt. Folders met opvoedingstips komen niet aan.

Dus organiseren gastvrouwen gezellige themaavonden bij bijvoorbeeld Antilliaanse

organisaties.

Tijdens zo’n avond geven deze dames geen voorlichting, maar discussiëren ze

aan de hand van stellingen en vragen met de aanwezigen.

Vijf thema’s komen daarbij op vijf avonden aan bod:

‘Opvoeden begint bij jezelf’, waarbij ouders aan de hand van gesprekken

over waarden en normen in de eigen opvoeding in discussie gaan over de

relatie tot hun eigen kinderen.

‘Werken aan een positieve relatie met je kind’, over hoe de manier van

communicatie de relatie met het kind beïnvloedt.

‘Ouderbetrokkenheid- en participatie’, het belang

daarvan voor de ontwikkeling van kinderen en hun functioneren op school in het

bijzonder. ‘Seksuele ontwikkeling en opvoeding’, aan de hand van hun eigen

opvoeding wordt stilgestaan bij het belang van het bespreekbaar maken van deze onderwerpen.

‘Vaderschap’, waarbij vaders aan de hand van foto’s en eigen ervaringen met

elkaar praten over wat voor vader zij voor hun kind willen

zijn.