Artikel bewaren

Je hebt een account nodig om artikelen in je profiel op te slaan

Login of Maak een account aan
Reacties0

Eens een hoer, niet altijd een hoer

In september vorig jaar werd de tippelzone aan de Keileweg in Rotterdam gesloten. Bouman GGZ vangt de vrouwen op die er werkten. Ze komen terecht in huizen met oud-collega’s, huizen voor Intensief Begeleid Wonen (IBW). Voor sommigen is een IBW-huis een opstap naar zelfstandigheid, voor anderen een eindstation.
Eens een hoer


Barbara, haar leeftijd ligt rond de vijftig, maakte de sluiting van de

tippelzone niet meer mee. Zij vocht toen al voor een betere toekomst. Nu woont

ze een jaar in een huis voor beschermd wonen in Rotterdam-Noord. ‘Het is geen

hoerenopvang’, benadrukt ze over haar thuis. Het stigma dat de maatschappij haar

opplakt, steekt haar. Haar verleden is haar verleden en mensen kunnen

veranderen. Ze heeft noodgedwongen als tippelaarster gewerkt. Dat is niet iets

dat een vrouw voor de lol doet. Problemen en drugs duwden haar naar de G.J. de

Jongh- en opvolger de Keileweg.

Slechte dingen

Ondanks de pijn die ze jarenlang met behulp van drugs zorgvuldig had

weggestopt, vecht ze zich stapje voor stapje een weg naar een betere toekomst.

Ze gebruikt nog maar weinig drugs en heeft zicht op een eigen huis. Ze wil zo

snel mogelijk aan de andere kant van Nederland gaan wonen, want Rotterdam zal

haar altijd blijven herinneren aan de slechte dingen die ze heeft meegemaakt.

Manier van leven

Bijna dertig jaar was Barbara verslaafd. Nu heeft ze drie à vier maanden

niet meer gebruikt. Als ze op tv een man een pijp ziet roken, wordt ze toch

zenuwachtig. Hetzelfde heeft ze als mede-bewoonsters op zoek gaan naar cocaïne.

Maar ze kan er mee omgaan. Ze weet hoe ze moet ontsnappen aan het rotgevoel,

zoals ze dat omschrijft. Ze creëert een rustpunt door een boek te pakken en als

dat niet helpt, zoekt ze afleiding door keihard muziek op te zetten. Soms, als

ze een gigantische kater heeft van de cocaïne, bedenkt ze zich dat ze net tien

minuten had moeten wachten voordat zij de dealer aansprak. Ze heeft elke keer

spijt. De kick als voorheen krijgt ze niet meer. Ze vindt het niet eens meer zo

lekker. Ze voelt zich achteraf alleen maar rot, alsof er een trein over haar is

heen gewalst, legt ze uit.

Eigenlijk gebruikt ze alleen maar om even niet te hoeven nadenken. Na al

die jaren is het een manier van leven geworden. ‘Na een eerste haal merk je hoe

moeilijk het is om te stoppen. Maar eigenlijk houd je er alleen een nare nasmaak

aan over. Met het geld had je ook leuke andere dingen kunnen doen.’

Klein zusjeSinds twee jaar heeft ze het contact met

haar familie weer opgepakt. Elke week zit ze anderhalf uur met haar zus aan de

telefoon. ‘Laatst vertelde ze dat ze blij was dat ze haar kleine zusje terug

had. Ik moest daar vreselijk om janken. Ik was zo ontzettend blij.’Lang heeft ze

niet gevoeld dat er mensen zijn die om haar geven. Van zichzelf hield ze al

helemaal niet. ‘Ik ben weer een kind, ondanks mijn leeftijd.’ Haar bejaarde

moeder stopte haar onlangs lekker in bij het naar bed gaan. Ze moest huilen en

lachen tegelijk. ‘Ik was helemaal over m’n toeren.’ De liefde van haar familie

is het steuntje in de rug om te blijven vechten voor een nieuwe toekomst. Met

vallen en opstaan, is ze al een heel eind gekomen.

In eerste instantie verzette ze zich met hand en tand tegen de

hulpverlening. Ze heeft altijd op zichzelf gewoond en dacht dat ze dat nog

steeds kon. Toch was ze sterk en realistisch genoeg om de stap richting opvang

te nemen. ‘Als ik het nu niet doe, ben ik straks zestig – als ik dan nog niet

dood ben – en zit ik nog steeds achter de basespuit’, besefte ze. Ze is blij dat

ze samen met vijftien andere vrouwen een plekje kreeg in het huis van Bouman

GGZ. Ze hebben steun aan elkaar. Ze wil graag in een andere omgeving opnieuw

beginnen en hoopt dat mensen haar nemen zoals ze ‘op dat moment binnenkomt’.

‘Iedereen kan veranderen.’

Jeroen van der Have is ‘de baas’ van één van de huizen voor de vrouwen van

‘voorheen de Keileweg.’ Als er ergens in het pand aan de 1e Pijnackerstraat in

Rotterdam rumoer klinkt, moet hij even weg. Even een ruzie sussen over een pak

shag, zo gebeurd.

In het pand in het Oude Noorden in Rotterdam wonen nu zestien vrouwen. Van

der Have legt de nadruk op het woord wonen. ‘Het is hier geen gevangenis. We

zien vrouwen ook niet als patiënt, we proberen door het ziektebeeld van

verslaving en psychiatrische problematiek heen te kijken. Vrouwen die hier wonen

hebben al jarenlang geleefd met labels als junk en hoer, erg negatief. Daar

willen we vanaf.’

Bescherming Geen gevangenis, maar wel een huis met

regels. Er is corvee, boodschappen doen, koken, samen eten op vaste tijden,

alles in overleg, ieder zijn taak. Op doordeweekse dagen moet iedereen om tien

uur ’s avonds binnen zijn, in het weekend om elf uur. Dat levert zelden

problemen op, vertelt Van der Have. ‘De meeste vrouwen hoeven niet meer zo nodig

de deur uit. Ze hebben jaren op straat geleefd en zijn nu blij met een leuk

ingerichte eigen kamer. Ze zijn opgelucht omdat ze niet meer afhankelijk zijn

van een vriendje of een suikeroompje, hoe je het wilt noemen. In plaats van die

afhankelijkheid, waarbij het evenwicht altijd zoek was, bieden wij

bescherming.’

VertrouwenBescherming staat voorop en daar horen geen

sancties bij. ‘Als iemand afwijkt van de huisregels, gaan we niet straffen, maar

praten. We moeten het vertrouwen zien te behouden. Vergeet niet dat ‘onze’

vrouwen van ver komen. Jarenlang op straat leven eist zijn tol. Nu ze veel

minder drugs gebruiken komen lichamelijke gebreken aan het licht als slechte

longen, versleten knieën, slechte gewrichten.’

‘Op het psychisch vlak hebben veel vrouwen te maken met een post

traumatisch stress syndroom. Ze hebben dingen meegemaakt als schietpartijen,

mishandeling, groepsverkrachting. Iemand heeft dagenlang opgesloten gezeten. Bij

een ander werd een keer de keel dichtgeknepen, ze werd voor dood in de greppel

gegooid. We zijn ermee naar de politie gegaan, maar die heeft er niks aan

gedaan. De politie redeneert: ‘Je zult het er zelf wel naar gemaakt hebben, je

zult wel onder invloed geweest zijn.’ Op zo’n moment verliest een vrouw haar

vertrouwen in de hulpverlening.’

Terugval De dames zijn natuurlijk geen heiligen

geweest, vervolgt Van der Have. ‘Dat blijkt bijvoorbeeld op momenten dat het

verleden hen inhaalt. Dan komen er ineens brieven van deurwaarders binnen omdat

er nog oude schulden open staan.’ Het kan ook gebeuren dat vrouwen moeten zitten

voor een delict uit het verleden. Van der Have probeert dat als het even kan te

voorkomen. ‘Als je je in de gevangenis kwetsbaar opstelt, trek je het daar

niet, dus vallen vrouwen er snel terug in hun oude straatgedrag. Dan raken ze

alles wat ze opgebouwd hebben weer kwijt. Daarom proberen we met politie en

justitie afspraken te maken over alternatieven; werkstraffen of elektronische

detentie. Vaak lukt dat.’

Door op deze manier de bewoners te steunen, wekt en behoudt Van der Have

het vertrouwen dat nodig is voor een succesvol herstel. Veel praten klinkt wat

soft, zegt de coördinator. ‘Maar ik weet van de meeste vrouwen wat ze al bereikt

hebben. Als ze een keer terugvallen, kan ik dat goed plaatsen.’

Afkicken Zo’n terugval ligt steeds op de loer als het

gaat om drugsgebruik. Huisregel is dat vrouwen af en toe mogen gebruiken, één

keer per maand bijvoorbeeld. Volledig afkicken is geen doel. ‘Dat lukt meestal

tóch niet. Veel vrouwen die hier wonen, gebruiken al twintig, dertig jaar. Hun

hersenen zijn als het ware geëtst door drugsgebruik. Er is sprake van craving,

een sterke drang vanuit de hersenen om te gaan gebruiken. Als je per se wilt dat

niemand nog iets gebruikt, ontken je dat ziektebeeld. We streven wel naar zo

weinig mogelijk, maar het is geen wet. We willen het gebruik wel beperken tot

het weekend. De dagbesteding mag er niet door in gevaar komen.’

Eindstation of opstapDat er weinig problemen zijn rond

drugsgebruik verklaart Van der Have uit de motivatie van de vrouwen. Ze zijn

niet zomaar in het huis beland, hebben al een zorgtraject achter de rug. Ze zijn

via een crisiscentrum of zorgcentrum van Bouman GGZ binnengekomen. In een

kliniek is een diagnose gesteld en een behandelplan gemaakt. Er zijn nu drie

opvanghuizen volgens het IBW-model geopend voor de vrouwen van de Keileweg, dat

moeten er uiteindelijk tien worden, elk met zijn specifieke bewoners. Vrouwen

met persoonlijkheidsstoornissen, borderliners, antisociaal gedrag, schizofrenie,

ze kunnen in een aparte woning terecht. Met standaard inbegrepen, 24 uur zorg

per dag.Voor sommigen is een IBW-huis een opstap naar zelfstandigheid, voor

anderen een eindstation, maar hoe dan ook krijgt het leven van de vrouwen een

andere draai omdat ze dat zelf willen. ‘Ze krijgen medicatie, werken mee aan de

behandeling en zijn bereid zich aan afspraken te houden.’

Lees ook:


class=”” id=”” portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/tsge_portlet_zw_search_actionOverride/___2Fportlets___2Fts___2Fge___2Fsearch1___2Fcontent___2FgoToResult/_windowLabel/tsge_portlet_zw_search/tsge_portlet_zw_searchchannelId/5601/tsge_portlet_zw_searchitemId/60958/_desktopLabel/zorgwelzijn/_pageLabel/tgse_page_search_results/index.html” target=”” name=”” >‘Opvang

prostituees Keileweg gaat voorspoedig’
//18 JUL 2006


portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/tsge_portlet_zw_search_actionOverride/___2Fportlets___2Fts___2Fge___2Fsearch1___2Fcontent___2FgoToResult/_windowLabel/tsge_portlet_zw_search/tsge_portlet_zw_searchchannelId/20107/tsge_portlet_zw_searchitemId/53804/_desktopLabel/zorgwelzijn/_pageLabel/tgse_page_search_results/index.html”

target=_blank>Hulpverlening aan prostituees in problemen na sluiting tippelzone:

‘We verliezen de vrouwen uit het oog’
//23 JUL 2003

Meer weten? Lees dan ook de
portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/_pageLabel/tsge_page_nieuwsbrief/_desktopLabel/zorgwelzijn/index.html”>gratis

Zorg + Welzijn Nieuwsbrief
. Daarvoor kunt u zich
portal/zorgwelzijn.portal/enc/_nfpb/true/_pageLabel/tsge_page_nieuwsbrief/_desktopLabel/zorgwelzijn/index.html”>hier

aanmelden
.
target=_blank>Door hier te klikken leest u de laatste editie
.

Geef je reactie

Om te kunnen reageren moet je ingelogd zijn. Heb je nog geen account, maak dan hieronder een account aan. Lees ook de spelregels.