In haar promotieonderzoek pleit Talboom-Kamp voor blended care: een mix van traditionele zorg en e-health. ‘E-health is vooral nuttig om patiënten gereedschappen te geven om zelf de regie te houden en te informeren over hun gezondheid en ziekte.’ Het onderzoek richtte zich met name op de mogelijkheden van e-health voor mensen met chronische ziekten zoals diabetes, hartfalen en longziekten. Talboom-Kamp: ‘De kwaliteit van zorg is hoog, maar er zullen de komende jaren veel meer chronische patiënten bijkomen’, merkt Talboom-Kamp op. E-health als aanvulling op de bestaande zorg is volgens haar nodig om deze uitdaging het hoofd te bieden. ‘Patiënten krijgen dan meer regie over hun gezondheid, bijvoorbeeld als het gaat om leefstijl of medicijngebruik. Daardoor zullen ze sneller geneigd zijn hun gedrag te veranderen.’

Eigen regie

Voor haar promotieonderzoek onderzocht Talboom-Kamp e-health-toepassingen voor verschillende groepen patiënten. ‘Patiënten die het kregen voorgeschreven als een soort medicijn en daar veel begeleiding bij kregen, maakten er het meeste gebruik van.’ Bij patiënten die antistolling gebruiken, meestal vanwege een hartritmestoornis (boezemfibrilleren) of na het krijgen van een trombosebeen of –arm, vergeleek Talboom-Kamp de reguliere zorg met zelfmanagement. Patiënten in de zelfmanagementgroepen prikten zelf hun bloedwaarden en pasten hun medicijngebruik aan met behulp van een e-health-applicatie. Zij werden getraind met een e-learning of een klassieke groepscursus. ‘Mensen konden zelf kiezen of ze e-health wilden. Voor deze gemotiveerde groep met voldoende vaardigheden bleek zelfmanagement even goed als de zorg van de trombosedienst.’

Saai

Wat Talboom-Kamp opviel, was dat mensen het e-health-platform vaak te saai vonden. ‘Patiënten worden vrolijker van games, punten of avatars winnen. Nu klaagden ze dat de toepassingen toegespitst waren op ziekte in plaats van op mogelijkheden. Eén patiënt zei bijvoorbeeld dat ze al niet vrolijk werd van de welkomstboodschap: “Welkom op het COPD-platform”. Met technische verbeteringen zou e-health een stuk aantrekkelijker kunnen worden.’

De inzet van robots in de Nederlandse zorg gaat in de toekomst de maatschappij aanzienlijke voordelen opleveren. Door de robot blijven veel ouderen verzekerd van noodzakelijke zorg. Lees meer>>

E-health-monitor

Ook onderzoeksinstituut NIVEL ziet veel kansen voor e-health. Samen met Nictiz bracht NIVEL onlangs de e-Health-monitor 2017 uit. De belangrijkste conclusie? Kies bewust voor e-health. Net als onderzoeker Talboom-Kamp menen de opstellers van de e-Health-monitor dat een mix van e-health en traditionele zorg goed werkt én dat per geval goed bekeken moet worden welke vorm van zorg het meest passend is. Lies van Gennip, directeur van Nictiz: ‘Om de opschaling van zinvolle e-health te stimuleren zou de focus meer moeten liggen op het bevorderen van gebruik daar waar e-health toegevoegde waarde biedt.’

Relevant voor zorggebruikers én zorgverleners

Uit de resultaten van de e-health-monitor 2017 komen verschillende voorbeelden naar voren waarbij e-health relevant is voor zorggebruikers en zorgverleners. In het geval van online inzage ervaren chronisch zieken voordelen, zoals sneller inzicht in eigen medicatiegegevens en meer betrokkenheid bij de behandeling. Bij de verpleegkundigen en verzorgenden in de ouderenzorg vindt meer dan de helft gebruik van een digitale toepassing voor het uitvoeren van de dubbele medicatiecontrole noodzakelijk. Hierdoor is het voor een tweede zorgverlener mogelijk om op afstand te controleren of de juiste (dosering van) medicatie wordt toegediend bij een zorggebruiker. Op dit moment geeft slechts 23 procent van de verpleegkundigen aan dat controles digitaal worden uitgevoerd. Roland Friele, adjunct-directeur NIVEL: ‘Om van e-health een succes te maken, is het nodig om te bepalen waarom je het wil gebruiken en is aandacht nodig voor de implementatie ervan. E-health wordt dan een onderdeel van het zorgproces en zorgverleners kunnen samenwerken om optimaal gebruik te maken van elkaars kennis en kunde.’