Er is voortdurend behoefte aan vrijwilligers. Het kost maatschappelijke organisaties moeite om vrijwilligers te vinden. Dat geldt niet alleen voor welzijnsorganisaties, maar ook voor vakbonden, vluchtelingenorganisaties, patiëntenorganisaties, sportclubs, scholen en ga zo maar door.
Naast het tekort aan vrijwilligers is er ook sprake van vergrijzing van de vrijwilligers. Dat betekent dat de groep die een beroep doet op vrijwilligers – veelal ouderen – in toenemende mate zelf vrijwilliger is. Met andere woorden: we hebben er te weinig en degenen die het doen zijn zelf ook aangewezen op hulp van vrijwilligers.
Ondanks allerlei pogingen om vrijwilligerswerk aantrekkelijker te maken lukt het onvoldoende om aan de vraag te kunnen voldoen. Voor mooie voorbeelden en tips zie www.vrijwilligerswerk.nl. Enkele voorbeelden uit mijn eigen praktijk. In de MR van de school van mijn kinderen praten we al meer dan een jaar over: hoe krijgen we genoeg overblijfouders? Dat geldt niet alleen op onze school, maar is in de hele regio Amsterdam een probleem. Nu lukt het met hangen en wurgen om de overblijf geregeld te krijgen met ouders die bijspringen.
Bij welzijnsorganisatie Combiwel werken meer dan 200 vrijwilligers op allerlei plekken: bardiensten in buurthuizen, portiers, thuisadministratie voor ouderen, buurspeeltuin en nog veel meer. De vergrijzing van het vrijwilligersbestand is hier ook groot. Er is eigenlijk voortdurend een tekort van zeker 100 vrijwilligers.
Bij meerdere instellingen voor maatschappelijk werk in de regio Amsterdam – en elders zal het niet veel anders zijn – draait de dienstverlening voor een belangrijk deel op vrijwilligers. Het bezoek aan eenzame ouderen, ouderensoos, begeleiding gespreksgroepen, dat allemaal gebeurt door vrijwilligers. De vergrijzing onder deze groep is hoog en er is een voortdurend tekort.
Ook hier biedt de crisis een kans. Namelijk om andere groepen te interesseren voor vrijwilligerswerk. Waarom nu niet gericht op zoek naar vrijwilligers in de groep mensen die nu hun baan verloren hebben? Vrijwilligerswerk is zoals bekend een goede opstap naar een betaalde baan. Uit allerlei onderzoeken blijkt immers dat het vinden van werk ‘via via’ de meest effectieve manier is. Maar dat niet alleen, door nu gericht te zoeken naar vrijwilligers onder de ‘nieuwe werklozen’ ontstaat er wellicht ook een groep die – ook nadat ze weer aan het werk zijn – zich als vrijwilliger op school, buurt of elders willen blijven inzetten.
Eric Dorscheidt (1966) is adviseur en politicoloog. Als adviseur werkt hij voor de lokale overheid bij BMC-groep op het gebied van participatie, sociale zekerheid en welzijn. Daarnaast is hij lid van de Raad van Toezicht van Combiwel Amsterdam. In de avonduren is hij actief als voorzitter van de gemeenschappelijke medezeggenschapsraad van het openbaar basisonderwijs in Amstelveen.
